22 stycznia 2014 roku o godz. 18.00 zapraszamy do GALERII KSIĄŻKI w Oświęcimiu na kolejne spotkanie w ramach Demontaży Literatury. Tym razem dr Jerzy Franczak z Katedry Antropologii i Badań Kulturowych Uniwersytetu Jagiellońskiego zmierzy się z Masłowską.
Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną” to debiutancka książka Doroty Masłowskiej, nowatorska, napisana bardzo specyficznym, potocznym językiem, określana jako pierwsza, polska powieść dresiarska.
„Wygląda tak, jak gdyby coś się stało, jak gdyby rozsypała się na czynniki pierwsze, włosy gdzie indziej, torebka gdzie indziej, kiecka na lewo, kolczyki na prawo. Rajstopy całe w błocie na lewo. Twarz na prawo, z jej oczu płyną czarne łzy. Jak gdyby walczyła na wojnie polsko-ruskiej, jakby podeptało ją całe wojsko polsko-ruskie, idąc przez park”.
Wcześniej nikt nie odważył się posługiwać w swoich utworach tak potocznymi sformułowaniami. To właśnie ten język, rynsztokowy i bełkotliwy, wywołał największe kontrowersje wokół dzieła Masłowskiej. Niechętni autorce krytycy wytykają jej jego brzydotę i kalectwo formy. Zwolennicy tę brzydotę i potoczność uznają za zaletę.
„Książka jest bezkompromisowym w swojej wymowie wizerunkiem polskiego społeczeństwa, demaskującym jego liche aspiracje, niczym nieuzasadnione fobie i fascynację wolnorynkowym kiczem. Przez jednych została przyjęta z zachwytem, przez innych z oburzeniem. Teraz, ponad dziesięć lat później, ówczesne komentarze zyskują wartość historyczną, a debiutancka powieść Masłowskiej domaga się relektury. Trzeba raz jeszcze rozważyć zawarty w niej krytyczny potencjał i ponowić pytania o trwałość romantycznego paradygmatu, o narodową ksenofobię, o mechanizmy kultury masowej i wolnego rynku i o dominujące wzorce osobowe, a wreszcie – o rolę literatury we współczesnym świecie” – mówi prof. Jerzy Franczak z Uniwersytetu Jagiellońskiego, który poprowadzi styczniowe Demontaże.
Nadesłała: Agnieszka Mirek (http://www.mbp-oswiecim.pl)