Biuletyn EBIB nr 2/2011(120)
Iwona Sójkowska, Marzena Marcinek – Felieton wstępny
Artykuły
Dorota Bednarczyk – Cyfrowy użytkownik i jego świat – wybrane problemy
Ewa Rozkosz — InfoLit Global – międzynarodowy projekt na rzecz rozwoju edukacji informacyjnej
Sylwia Niezabitowska, Anna Ptak – Wirtualny Kampus Politechniki Łódzkiej — rola biblioteki
Jolanta Cieśla, Urszula Zdeb, Anna Uryga – Zostań profesjonalnym nauczycielem umiejętności informacyjnych — kształcenie bibliotekarzy uczących użytkowników informacji naukowej poprzez realizację projektu
Joanna Dziak – Jak szkolimy on-line? Przysposobienie biblioteczne w nowej formie
Iwona Drabik, Justyna Maczuga, Renata Patela, Anna Piwko-Łętek – Edukacja użytkowników informacji w Bibliotece Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Badania, teorie, wizje
Jadwiga Wojtczak – Praca dla bibliotekarza — analiza ofert pracy zamieszczonych na portalach internetowych
Jadwiga Tryzno – Republika Książki i Muzeum Książki Artystycznej
Piotr Witt – Biblioteka istnieje. Jak długo jeszcze?
Sprawozdania
Joanna Kulik, Karolina Sztaba – Sprawozdanie z seminarium Fundusze UE dla Bibliotek
Dominik Zieliński – Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej „Metodologia, metoda i terminologia grafiki i rysunku. Teoria i praktyka”
Komunikaty
Ewa Rozkosz – Powołanie Komisji ds. Edukacji Informacyjnej
Marzena Marcinek, Iwona Sójkowska
Redakcja EBIB
Edukacja użytkowników informacji – felieton wstępny na dwa głosy rozpisany 
Dorota Bednarczyk
Biblioteka Narodowa
Cyfrowy użytkownik i jego świat – wybrane problemy
Streszczenie: Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na pytania związane z użytkownikami i potencjalnymi odbiorcami oferty, jaką biblioteki cyfrowe prezentują w wirtualnym świecie. W artykule prezentowany jest dotychczasowy stan badań nad społecznością użytkowników wybranych bibliotek cyfrowych. Informacje o profilu demograficznym i społeczno-zawodowym użytkowników bibliotek cyfrowych są zestawione z podobnymi danymi dotyczącymi różnych grup internatów. Grupy te zostały wyodrębnione na podstawie polskich i światowych badań statystycznych. Uzupełnienie stanowią rozważania na temat motywów, potrzeb, sposobów korzystania z sieci i wyszukiwania informacji. Artykuł zwraca uwagę także na przeobrażenia społeczne zdeterminowane przez rozwój technologii cyfrowych oraz mediów społecznościowych.
Słowa kluczowe: cyfrowy użytkownik, użytkownik Internetu, biblioteki cyfrowe, cyfrowe podziały
Ewa Rozkosz
Biblioteka Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Komisja ds. Edukacji Informacyjnej (SBP)
InfoLit Global – międzynarodowy projekt na rzecz rozwoju edukacji informacyjnej
Streszczenie: Autorka zaznacza w artykule, że nowoczesna edukacja informacyjna wpisuje się w nurt koncepcji information literacy (pol. alfabetyzacji informacyjnej). Powstają różnorodne inicjatywy promujące kształcenie umiejętności informacyjnych. Mają one najczęściej charakter rozproszony, co utrudnia badanie tendencji w rozwoju idei information literacy na świecie. Pewnym rozwiązaniem tego problemu jest InfoLit Global. To międzynarodowy projekt realizowany przez Sekcję IFLA ds. Information Literacy przy wsparciu UNESCO. W ramach InfoLit Global powstało międzynarodowe logo, baza informacyjna oraz raport o stanie rozwoju information literacy w poszczególnych krajach. Autorka przybliża szczegóły projektu, opisując każdą z jego trzech części.
Słowa kluczowe: alfabetyzacja informacyjna, edukacja informacyjna, IFLA, InfoLit Global.
Sylwia Niezabitowska
Anna Ptak
Biblioteka Politechniki Łódzkiej
Wirtualny Kampus Politechniki Łódzkiej — rola biblioteki
Streszczenie: Postęp cywilizacyjny, upowszechnienie nowych technologii informatycznych stawiają przed uczelniami nowe wyzwania. Tradycyjne metody przekazywania wiedzy coraz częściej wspierane są nowoczesnymi rozwiązaniami elektronicznymi. Coraz więcej uczelni, zarówno państwowych, jak i prywatnych, wykorzystuje e-learning jako nowoczesną formę przekazywania wiedzy. Władze Politechniki Łódzkiej, dostrzegając potrzebę nowych rozwiązań w edukacji, ogłosiły w 2010 r. konkurs na przygotowanie koncepcji wdrożenia w skali uczelni systemu wspomagania kształcenia na odległość. Celem pracy jest prezentacja ogólnych założeń wdrażanego projektu Wirtualny Kampus Politechniki Łódzkiej oraz przedstawienie roli Biblioteki PŁ, która w założeniu ma pełnić funkcję uczelnianego centrum zarządzania Wirtualnym Kampusem.
Słowa kluczowe: Moodle, e-learning, nauczanie na odległość, zdalne nauczanie, wirtualny kampus, Biblioteka Politechniki Łódzkiej, Politechnika Łódzka.
Jolanta Cieśla, Anna Uryga, Urszula Zdeb
Biblioteka Medyczna
Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum, Kraków
Streszczenie: W artykule omówiono problem ustawicznego kształcenia bibliotekarzy nauczycieli poprzez działania projektowe. Rosnące wyzwania dotyczące szkolenia użytkowników informacji naukowej pociągają za sobą konieczność ciągłego podnoszenia kwalifikacji bibliotekarzy. Jednym ze sposobów rozwijania kompetencji zawodowych może być uczestnictwo w projekcie stypendialno-szkoleniowym. Kolejne etapy realizacji projektu dają szansę na pogłębienie własnej wiedzy i umiejętności w procesie samokształcenia.
Słowa kluczowe: kształcenie ustawiczne bibliotekarzy, działania projektowe, szkolenie użytkowników.
Joanna Dziak
Biblioteka Główna Politechniki Śląskiej, Gliwice
Jak szkolimy on-line? Przysposobienie biblioteczne w nowej formie
Streszczenie: Wraz z postępem informatyzacji następuje rozwój metod kształcenia na odległość. W tendencję tą wpisują się także działania bibliotek szkół wyższych, które coraz częściej proponują swoim czytelnikom elektroniczną formę edukacji informacyjnej. Na stronach bibliotek pojawiają się szkolenia biblioteczne i kursy specjalistyczne w wersji on-line. Artykuł jest próbą analizy środków technicznych wykorzystywanych do szkolenia bibliotecznego. Przedstawiono metody prezentacji wiedzy i ich rolę w kształtowaniu kompetencji informacyjnych. Zwrócono uwagę na możliwości profesjonalnych platform e-learningowych ze szczególnym uwzględnieniem Moodle’a.
Słowa kluczowe: edukacja informacyjna, e-learning, Moodle, biblioteki szkół wyższych.
Iwona Drabik, Justyna Maczuga, Renata Patela, Anna Piwko-Łętek
Biblioteka Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Edukacja użytkowników informacji w Bibliotece Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Streszczenie: Celem artykułu jest omówienie sposobów edukowania użytkowników Biblioteki Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. We wprowadzeniu autorki zwracają uwagę na istotne znaczenie funkcji dydaktyczno-metodycznej Biblioteki. Omówiono następujące formy edukacji: przysposobienie biblioteczne dla studentów I roku, szkolenia dla grup seminaryjnych i indywidualnych grup zgłaszanych przez wykładowców, szkolenia dla pracowników naukowych, szkolenia przeprowadzane przez przedstawicieli firm dostarczających bazy danych, a także szkolenia indywidualnych użytkowników. Zwrócono również uwagę na szczególne znaczenie w tym zakresie strony internetowej Biblioteki, ulotek informacyjnych, a także wystaw. W końcowych rozważaniach autorki wysuwają wniosek, że edukacja użytkowników informacji jest niezbędna.
Słowa kluczowe: Biblioteka Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, biblioteki akademickie, kształcenie użytkowników bibliotek, przysposobienie biblioteczne.
Jadwiga Wojtczak
Biblioteka Główna i OINT Politechniki Wrocławskiej
Praca dla bibliotekarza — analiza ofert pracy zamieszczonych na portalach internetowych
Streszczenie: W części pierwszej artykułu omówiono oferty pracy zamieszczone w specjalistycznym
serwisie EBIB-Praca, przeznaczonym dla osób poszukujących pracy w bibliotekach. Podzielono je na
kategorie: kadrę zarządzającą, szeregowych bibliotekarzy, nauczycieli bibliotekarzy. Ponadto
omówiono ogłoszenia o pracy przeznaczone dla osób z innym wykształceniem oraz dla kandydatów
chętnych do odbycia bezpłatnej praktyki lub pracy jako wolontariusz oraz w trybie umowy o dzieło.
Ogłoszenia przeanalizowano zgodnie z kolejnymi punktami formularza do składania ofert w serwisie
EBIB-Praca, uwzględniając zakres obowiązków, tryb pracy, wymagania wobec kandydatów i inne. W
części drugiej artykułu poddano analizie aktualne ogłoszenia o pracy zamieszczone na witrynach
rekrutacyjnych, stronach internetowych bibliotek i w innych portalach.
Słowa kluczowe: rynek pracy, bibliotekarze, oferty pracy
Jadwiga Tryzno
Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi
Republika Książki i Muzeum Książki Artystycznej
Streszczenie: Autorka pisze o nowej inicjatywie MKiDN oraz BN „Republika Książki” i zwraca uwagę na brak zainteresowania ze strony Republiki innymi instytucjami – wyspecjalizowanymi miejscami kultu książki, które mogłyby wspomóc biblioteki w upowszechnianiu czytelnictwa i wesprzeć je swoją wiedzą, organizacją, energią społeczną, zasobami książkowymi. Muzeum Książki Artystycznej ma szansę, przy odpowiednim wsparciu, realizować programy edukacyjne, wykłady, warsztaty, ćwiczenia odwołujące się do sztuki i historii książki, wykorzystując w tym celu zgromadzone w muzeum urządzenia, materiały, fachowe publikacje i zdobyte przez lata doświadczenie. Jeśli wsparcie nadejdzie — Muzeum stanie się miejscem unikalnego kultu książki, które będzie oddziaływało na wiele innych jednostek w jego zasięgu.
Słowa kluczowe: czytelnictwo, modernizacja bibliotek, kultura, Muzeum Książki Artystycznej.
Piotr Witt
Niezależny publicysta, historyk, eseista, Paryż
Biblioteka istnieje. Jak długo jeszcze?
Streszczenie: Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie – czy nowoczesna biblioteka nadal spełnia swoje funkcje? Autor, odwołując się do artykułu Williama Marxa, próbuje wskazać granice modernizacji bibliotek tak, aby zachować ich charakter jako instytucji upowszechniających kulturę i wiedzę przekazywaną czytelnikom za pośrednictwem książki. Nie nowoczesność, ale czytelnicy ożywiają bibliotekę. Uczeni, badacze, ludzie pióra i myśli są najlepszym, najbardziej naturalnym i w rezultacie najkorzystniejszym elementem aktywizacji placówki. Wszelkie próby przekształcenia jej w miejsce rozrywki nie tylko niszczą bibliotekę, lecz także szkodzą w poważnym stopniu rozwojowi myśli ludzkiej i kultury w najszerszym i najlepszym tego słowa znaczeniu.
Słowa kluczowe: tradycyjne funkcje biblioteki, nowoczesna biblioteka, rola biblioteki w społeczeństwie.
Joanna Kulik
Karolina Sztaba
Biblioteka Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu, Wydział Zamiejscowy w Chorzowie
Sprawozdanie z seminarium „Fundusze UE dla Bibliotek”
Słowa kluczowe: fundusze unijne, finanse bibliotek
Dominik Zieliński
Biblioteka Uniwersytetu Gdańskiego
Słowa kluczowe: grafika, rysunek, rycina, konferencja
Ewa Rozkosz
Biblioteka Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Komisja ds. Edukacji Informacyjnej (SBP)
Powołanie Komisji ds. Edukacji Informacyjnej
Słowa kluczowe: alfabetyzacja informacyjna, edukacja informacyjna, IFLA, InfoLit Global