II Wrocławskie Spotkania Bibliotekarzy Polonijnych |
Poprzedni - Spis treści - Następny
Emilia Starak-Czerniejewska, Małgorzata Świrad |
 |
Godłem Korporacji jest Ratusz Wrocławski umieszczony na 3 książkach i wpisany w elipsę. Dewizą łacińskie Opera et studio (Pracą i staraniem)[2]. Organizacja funkcjonuje na podstawie ustawy: Prawo o stowarzyszeniach z dnia 7 kwietnia 1989 r. 1 lipca 2008 r. odbyło się pierwsze Walne Zgromadzenie Członków. Uczestniczyło w nim 38 osób. Na trzyletnią kadencję wybrano przedstawicieli do: Zarządu, Komisji Rewizyjnej oraz Sądu Koleżeńskiego. 17 lipca 2008 r. po raz pierwszy obradował Zarząd Korporacji. Szczegółowo omówiono najbliższe zadania, uchwalono Regulamin Zarządu KBW oraz podzielono funkcje w Zarządzie: |
Prezes:
Ewa Grabarska
Biblioteka Główna Uniwersytetu Wrocławskiego
Wiceprezesi:
Małgorzata Świrad
Biblioteka Główna Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Jadwiga Wojtczak
Biblioteka Główna i Ośrodek Informacji Naukowo-Technicznej Politechniki Wrocławskiej
Sekretarz:
Emilia Czerniejewska
Biblioteka Główna Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu
Skarbnik:
Marta Lange
Biblioteka Główna Uniwersytetu Wrocławskiego
Redaktorki serii wydawniczej Z Problemów Bibliotek Naukowych Wrocławia:
Joanna Czyrek
Biblioteka Wydziału Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego
Bożena Górna
Biblioteka Wydziału Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego
Skład Zarządu odzwierciedla jedno z programowych założeń korporacji: szerokie reprezentowanie środowiska wrocławskich bibliotek naukowych. Stanowi to dobrą podstawę do twórczej współpracy na forum korporacji:
Zarząd Korporacji jako organ wykonawczy spotyka się raz na dwa miesiące i wyznacza najbliższe zadania oraz omawia przebieg prac zrealizowanych od ostatniego spotkania.
Cele i zadania korporacji są odpowiedzią na potrzeby środowiska i szczegółowo precyzuje je Statut:
Korporacja realizuje swoje cele w szczególności poprzez:
Członkostwo w korporacji nie wyklucza uczestniczenia w pracach innych organizacji i stowarzyszeń, ponieważ biblioteki współpracują ze sobą na wielu płaszczyznach. Zrzeszają się w różnorodne konsorcja związane z realizacją konkretnych zadań m.in.:
Bibliotekarze uczestniczą między innymi w pracach takich organizacji jak:
Konsorcjum Bibliotek Wrocławskich powstałe w 2001 r., skupia biblioteki, które wdrożyły system Aleph. Są to: Biblioteka Główna Uniwersytetu Przyrodniczego, Biblioteka Główna Akademii Wychowania Fizycznego, Biblioteka Główna i Ośrodek Informacji Naukowo-Technicznej Politechniki Wrocławskiej, Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna, Miejska Biblioteka Publiczna oraz Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. T. Mikulskiego, a także od 2007 r. Biblioteka Główna Uniwersytetu Opolskiego. Przedstawiciele bibliotek, zarówno bibliotekarze jak i informatycy, odbywają regularne spotkania dotyczące jedynie problemów związanych z wdrażaniem oraz użytkowaniem systemu bibliotecznego Aleph. Uczestnicy spotkań wymieniają doświadczenia, wypracowują i omawiają praktyczne rozwiązania dotyczące zaistniałych problemów.
Z kolei powstałe jesienią 2001 r., z inicjatywy bibliotek uczelni państwowych i prywatnych, Konsorcjum Bibliotek Kierunków Ekonomicznych w Polsce poprzez zbiorowy zakup i możliwość negocjowania cen z producentami daje możliwość bardzo znacznego obniżenia kosztów nabywania nowych źródeł informacji. Również instytucje dofinansowujące biblioteki chętniej partycypują w kosztach nabytków dla grupy bibliotek.
Inne formy współpracy między bibliotekami, które dotyczą również bibliotek naukowych regionu to:
Biblioteki Wrocławia mogą poszczycić się współpracą tak w skali mikro, jak i w skali całego kraju – i tu szczególna rola przypada Bibliotece Głównej i Ośrodkowi Informacji Naukowo-Technicznej Politechniki Wrocławskiej.
Jak na tym tle prezentują się stowarzyszenia, które skupiają nie biblioteki jako instytucje, lecz poszczególnych bibliotekarzy. Stefan Kubów stwierdził w jednym ze swoich wystąpień, że wyznacznikiem istnienia zawodu jest istnienie i funkcjonowanie stowarzyszeń i innych organizacji zawodowych… [3]. Wyróżnić można dwie grupy funkcjonujących stowarzyszeń zrzeszających bibliotekarzy:
Do pierwszej grupy możemy zaliczyć:
Polskie Towarzystwo Bibliologiczne (http://www.ptb.bn.org.pl/) funkcjonujące od 1989 r. Celem PTB jest rozwijanie nauki o książce i upowszechnianie jej osiągnięć, a także integrowanie wszystkich środowisk zawodowych związanych z książką. Jest to organizacja przede wszystkim dla teoretyków zawodu, prowadzących działalność naukowo-badawczą i dydaktyczną, związanych z bibliologią[4]. Oddział Wrocławski jest częścią organizacji ogólnopolskiej. Jest to stowarzyszenie dla osób o ugruntowanej pozycji zawodowej.
Polskie Towarzystwo Informacji Naukowej (http://www.ptin.org.pl/) zrzeszające na zasadzie dobrowolności pracowników i użytkowników informacji naukowej ze wszystkich dziedzin nauki, działalności społecznej i praktyki gospodarczej.
Stowarzyszenie Archiwistów Polskich (http://www.sap.waw.pl/) powstało w 1965 r., posiada prężnie działający Oddział Wrocławski. Podstawowym celem tego Stowarzyszenia jest rozwijanie i propagowanie inicjatyw, postaw i działań sprzyjających rozwojowi archiwistyki, archiwoznawstwa oraz dyscyplin pokrewnych. Upowszechnianie wiedzy o archiwach i archiwaliach, a także o prawnych podstawach postępowania z dokumentacją, a tym samym przyczynianie się do właściwego gromadzenia i zabezpieczania narodowego zasobu archiwalnego.
Drugą grupę reprezentuje przede wszystkim:
Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, które jest organizacją ogólnopolską zrzeszającą pracowników bibliotek wszystkich sieci. Działa wieloaspektowo i wielokierunkowo. Jest zdecydowanie największą organizacją bibliotekarską w Polsce. Realizując swoje cele programowe, współpracuje z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Biblioteką Narodową, bibliotekami naukowymi, wojewódzkimi bibliotekami publicznymi oraz pokrewnymi stowarzyszeniami.
Dla pracowników bibliotek naukowych istotna jest informacja, że w strukturze organizacyjnej SBP ważne miejsce zajmują fachowe zespoły tworzone z myślą o bieżących i perspektywicznych potrzebach bibliotekarzy. Praca tych zespołów służy rozwiązywaniu konkretnych problemów teorii i praktyki bibliotekarskiej...[5]. Między innymi funkcjonuje Sekcja Bibliotek Naukowych.
To co jest siłą tej organizacji paradoksalnie odstrasza kandydatów. Bibliotekarze skarżą się, że trudno jest stworzyć koło SBP dla nielicznych grup zainteresowanych. Również konieczność opłacania składek może być dla młodych, skromnie zarabiających bibliotekarzy, zniechęcająca. Zjawiskiem godnym rozpatrzenia jest to, że młodym SBP kojarzy się z poprzednim systemem społeczno-politycznym, mimo że jego historia jest o wiele dłuższa[6]. Bardzo chętnie natomiast bibliotekarze korzystają z nowoczesnych rozwiązań, jakie proponuje SBP poprzez platformę cyfrową EBIB (http://www.ebib.info/).
Można zauważyć, że w wymienionych powyżej organizacjach jest miejsce dla bibliotekarzy bibliotek naukowych. Analizując statuty i działalność organizacji bibliotekarskich, należy stwierdzić, że programowo najbliżej Korporacji Bibliotekarzy Wrocławskich do działalności Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich. Zasadniczą różnicę stanowi to, iż korporacja jest stowarzyszeniem lokalnym skupiającym jedynie pracowników bibliotek naukowych. Wszystkie statutowe cele i zadania Korporacji Bibliotekarzy Wrocławskich sformułowano w odpowiedzi na potrzeby organizacji reprezentującej zawodowe interesy i dokumentującej działalność bibliotek instytucji naukowych Wrocławia.
Głównym celem korporacji stało się stworzenie zintegrowanego, silnego i wpływowego środowiska bibliotekarzy instytucji naukowych, wyróżniających się aktywnością, osobowością i profesjonalizmem nowych bibliotekarzy, jako elity przyszłości, których opisała Bożena Bednarek-Michalska[7].
KBW, jako inicjatywa o charakterze lokalnym, nie ma aspiracji stworzenia rozbudowanej organizacji ogólnopolskiej. Nie dążymy do tego, by stowarzyszenie było organizacją masową. Popularne mają być natomiast nasze poglądy. Stowarzyszenie jest niezależne i nie popiera żadnego ugrupowania społeczno-politycznego. Nie zamierza pełnić roli związku zawodowego. Działalność związkową, sprawy pracownicze zostawiamy na przykład zarejestrowanemu 29 października 2008 r. i dynamicznie rozwijającemu się Związkowi Zawodowemu Bibliotekarzy i Pracowników Bibliotek Bibliotekarze Polscy.
Reprezentując środowisko pracowników bibliotek naukowych Wrocławia, KBW nie chce być formalnie związana z żadną z wrocławskich instytucji naukowych. Natomiast bardzo istotną cechą stowarzyszenia jest otwarcie na współpracę, wspieranie inicjatyw lokalnych i ogólnokrajowych. Korporacja będzie popierać projekty dostosowujące nasze biblioteki do praw i standardów Unii Europejskiej, o ile nie będą sprzeczne z polskimi interesami. Jako organizacja chce współpracować z osobami spoza korporacji, instytucjami oraz pokrewnymi nam ideowo i funkcjonalnie organizacjami oraz stowarzyszeniami polskimi i zagranicznymi. Dobrym przykładem jest zaangażowanie naszych członków w inicjatywę lokalną o zasięgu międzynarodowym, jaką są odbywające się właśnie Spotkania Bibliotekarzy Polonijnych. Poprzednim Spotkaniom poświęcony był 6 tom serii Z Problemów Bibliotek Naukowych Wrocławia.
Biblioteki naukowe – zwłaszcza akademickie – funkcjonują w cieniu uczelni. Ich potrzeby i osiągnięcia zdominowane są przez priorytety uczelni lub jednostek naukowo-badawczych, którym podlegają. Niestety w środowisku uczelnianym często funkcjonuje negatywny stereotyp bibliotekarza. Tylko niewielki wpływ na jego zmianę mają zawodowe i osobiste kontakty bibliotekarzy z władzami oraz pracownikami macierzystych instytucji. Nasz zawód oceniany jest relatywnie nisko. Trzeba ze skruchą przyznać, iż bibliotekarze latami pracowali na taki wizerunek, rezygnując z relacji partnerskiej na rzecz usługowej, by nie powiedzieć służalczej. Nakłada się na to częste w bibliotekach naukowych zarządzanie autorytarne, tłumiące kreatywny stosunek do pracy i wykonywanych zadań[8].
Członkowie korporacji swoją postawą, profesjonalizmem i aktywnością w pracy mają przywracać zawodowi bibliotekarza należną rangę. Walcząc z powielanymi negatywnymi stereotypami i zachowaniami oraz systematycznie pracując w swoim środowisku, chcemy zmieniać wizerunek zawodowy. Nie należy oczekiwać szybkich przemian ani tak popularnego ostatnio cudu, tylko parafrazując nasze hasło pracować i starać się o zmianę wizerunku bibliotekarza i macierzystej biblioteki. Członkowie korporacji zobowiązani są we współpracy starać się zawsze postępować zgodnie z Kodeksem Bibliotekarza[9][10].
Pracownik nowoczesnej biblioteki naukowej to doskonale wykształcony humanista, znający języki obce, sprawnie posługujący się nowoczesnymi technologiami, stale doskonalący swoje umiejętności teoretyczne i praktyczne. Lawinowe zmiany technologiczne wymagają zmian i przekształceń w funkcjonowaniu biblioteki jako systemu i coraz rozleglejszej wiedzy oraz umiejętności bibliotekarzy. Dlatego nie musimy przekonywać środowiska akademickiego o swojej partnerskiej roli w pracy naukowej.
Aktywność bibliotekarzy mają też stymulować:
Dlatego dokumentujemy działalność i przedstawiamy w serii Z Problemów Bibliotek Naukowych Wrocławia bibliotekarzy, którzy swoją działalnością zawodową, osobowością, osiągnięciami oraz patriotyczną postawą mogą być wzorem do naśladowania.
Po wejściu Polski do Unii Europejskiej z pomocą pracownikom bibliotek przyszły nowe formy oceny uczelni. Istotnym składnikiem oceny uczelni jest obecnie ocena biblioteki. Nawet osoby, które nie odczuwają potrzeby korzystania z systemów bibliotecznych, muszą dostrzec potrzeby i problemy bibliotek.
Korporacja jest z założenia organizacją non-profit, co oznacza, że jej członkowie pracują społecznie i nie czerpią materialnych zysków z jej działalności. Zdajemy sobie jednak sprawę z tego, że każda nawet najlepsza idea wymaga materialnego wsparcia. Działając w stowarzyszeniu, mamy zdecydowanie większe możliwości występowania w roli reprezentanta grupy zawodowej, ciała doradczego czy opiniotwórczego. Statut przewiduje możliwość przyjmowania dotacji. Członkostwo w Unii umożliwia zdobycie środków finansowych na tzw. działalność regionalną. Dotychczas sponsorami naszego wydawnictwa były wrocławskie uczelnie oraz duże biblioteki.
Pragniemy rozszerzać naszą działalność. W tym roku planujemy pierwszą korporacyjną konferencję o charakterze regionalnym sfinansowaną ze środków przyznawanych przez Urząd Marszałkowski. Zakładamy rozwój kontaktów z zagranicznymi stowarzyszeniami o podobnym charakterze.
W odpowiedzi na tzw. potrzebę chwili, w obliczu obecnego kryzysu, wystosowaliśmy jako stowarzyszenie list do władz uczelni i ośrodków naukowych Wrocławia w sprawie płac i sytuacji bibliotekarzy.
W celu lepszego poznania działalności korporacji zapraszamy na stronę domową bibliotekarze.kbw.wroc.pl oraz do zapoznania się z dotychczas opublikowanymi numerami korporacyjnego wydawnictwa. Jest ono najlepszym świadectwem i odzwierciedleniem naszej działalności. Poza wersją drukowaną, wydawnictwo udostępnione jest również w wersji elektronicznej na stronie Dolnośląskiej Biblioteki Cyfrowej (www.dbc.wroc.pl).
Dotychczas ukazało się siedem numerów Z Problemów Bibliotek Naukowych Wrocławia:
Aktualnie kompletujemy materiały do kolejnych tomów. Zgodnie z planami mają być poświęcone interesującym kolekcjom zgromadzonym w zbiorach akademickich bibliotek Wrocławia oraz problemom funkcjonowania bibliotek o charakterze naukowym. Zapraszamy chętnych do współpracy – zarówno do publikowania, jak i na nasze comiesięczne spotkania.
Korzystając z szerokiego gremium i przy okazji realizując jeden z celów korporacji proponujemy nawiązanie współpracy przedstawicielom podobnych do naszego stowarzyszeń. Szczególnie interesuje nas współpraca z niewielkimi, ale prężnie działającymi regionalnymi stowarzyszeniami zrzeszającymi bibliotekarzy bibliotek naukowych. Jeżeli są Państwo zainteresowani nawiązaniem współpracy zapraszamy bezpośrednio do nas lub na naszą stronę internetową. Jeżeli są tu obecni wrocławscy bibliotekarze, którzy jeszcze nie słyszeli o Korporacji Bibliotekarzy Wrocławskich, również zapraszamy. Każda większa wrocławska biblioteka uczelniana ma swojego przedstawiciela, który chętnie udzieli szczegółowych informacji i ułatwi kontakt. Zapraszamy do współpracy.
[1] GRABOWSKA, M. Dla kogo kodeks etyki zawodowej? (korporacja versus stowarzyszenie). Biuletyn EBIB [on-line]. 2004, nr 8(59) [Dostęp 10 lutego 2009]. Dostępny w World Wide Web: http://ebib.oss.wroc.pl/2004/59/grabowska.php. ISSN 1507-7187.
[2] Opera et studio W: Dicta: Zbiór łacińskich sentencji, przysłów, zwrotów, powiedzeń / Zebr., oprac. i zred. C. Michalunio. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2004, poz. 6433. ISBN 978-83-7318-344-348.
[3] KUBÓW, S. Stowarzyszenia Bibliotekarskie : wykład [on-line]. [Dostęp 10 lutego 2009]. Dostępny w World Wide Web: http://www.slideshare.net/mallin/stowarzyszenia-bibliotekarskie-presentation.
[4] ŁASKARZEWSKA, H. Polskie Towarzystwo Bibliologiczne. Dotychczasowe dokonania i perspektywy. Poradnik Bibliotekarza 2001, nr 10, s.11-13. ISSN 0032-4752.
[5] STEFAŃCZYK, E. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich: 85 lat działalności – spojrzenie w przyszłość. Biuletyn EBIB [on-line]. 2003, nr 4(44) [Dostęp 10 lutego 2009]. Dostępny w World Wide Web: http://ebib.oss.wroc.pl/2003/44/sbp.php. ISSN 1507-7187.
[6] Tamże.
[7] BEDNAREK-MICHALSKA, B. Czy opłaca się dyskutować? Biuletyn EBIB [on-line].1999, nr 1(1) [Dostęp 10 lutego]. Dostępny w World Wide Web: http://www.oss.wroc.pl/biuletyn/ebib01/czy_oplaca.html. ISSN 1507-7187.
[8] Tamże.
[9] BAJ, M., GARBACZ, M., HOŁYŃSKA, J., ZALECH, J. Propozycja nowego Kodeksu Bibliotekarza. Biuletyn EBIB [on-line]. 2006, nr 5(75) [Dostęp 10 lutego 2009]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ebib.info/2006/75/studenci.php. ISSN 1507-7187.
[10] Kodeks etyki bibliotekarza i pracownika informacji [on-line]. [Dostęp 10 lutego 2009]. Dostępny w World Wide Web: http://ebib.oss.wroc.pl/sbp/kodeks_etyki.html.
Poprzedni - Spis treści - Następny
(C) 2009 EBIB
| Cele i zadania Korporacji Bibliotekarzy Wrocławskich / Emilia Starak-Czerniejewska, Małgorzata Świrad // W: II Wrocławskie Spotkania Bibliotekarzy Polonijnych. Wrocław, 18-19 czerwca 2009. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, K[omisja] W[ydawnictw] E[lektronicznych], Redakcja "Elektronicznej Biblioteki", 2009. - (EBIB Materiały konferencyjne nr 20). - ISBN 83-921757-6-X. -Tryb dostępu : http://www.ebib.info/publikacje/matkonf/mat20/starak.php |