Barbara Szczepańska
Biblioteka kancelarii prawniczej Lovells
Sekretarz redakcji Biuletynu EBIB

Seminarium EBLIDA w Pradze

W dniach 5-6 listopada 2004 r. w czeskiej Bibliotece Narodowej odbyło się doroczne spotkanie Executive Committee EBLIDA. Władze EBLIDA zbierają się co roku na zamkniętym spotkaniu, w czasie którego podsumowują rok i planują działania na rok następny. W tym roku odbyło się również spotkanie otwarte dla bibliotekarzy z całej Europy, zorganizowane w formie seminarium.

Na seminarium przybyło około 20 bibliotekarzy, głównie z Europy Środkowej i Wschodniej. Większość gości stanowili przedstawiciele nowych państw w Unii Europejskiej, choć kilkuosobową delegację mieli również bibliotekarze z Chorwacji. Polskę reprezentowała Krystyna Klein z Biblioteki Narodowej i pisząca te słowa Barbara Szczepańska, reprezentująca EBIB.

Spotkanie rozpoczął prezydent EBLIDA Jan-Ewout van der Putten, prawnik, przedstawiciel holenderskiego stowarzyszenia bibliotek publicznych. Omówił on kierunki działalności organizacji, jej strategię i misję. EBLIDA wspiera nie tylko biblioteki, ale również archiwa. Zajmuje się lobbingiem na rzecz bibliotek na międzynarodową i lokalną skalę. Dla wielu z nas EBLIDA kojarzy się z działaniami związanymi z prawami autorskimi, ale organizacja zajmuje się również wspieraniem szkolenia i edukacji bibliotekarzy, a także działań na rzecz zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego.

Następnie głos zabrała, znana również w Polsce, Maria Pia Gonzalez Pereira, która jest dyrektorem EBLIDA. Przestawiła bieżące prace Komisji Europejskiej nad projektem Open Access do zasobów naukowych (pisaliśmy o tym projekcie w Aktualnościach EBiB http://europa.eu.int/comm/research/press/2004/pr1506en.cfm). Projekt ten jest obecnie w fazie badań. Wyniki będą opublikowane w 2005 r., ale już dziś warto pamiętać o tym, że problem wolnego dostępu do publikacji naukowych jest przedmiotem badań Komisji Europejskiej.
Pani dyrektor zapowiedziała, że w przyszłym roku EBLIDA zorganizuje warsztaty na temat Open Access.

Innym zagadnieniem przedstawionym podczas seminarium był problem zdobywania i podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez bibliotekarzy. Temat referował Pedro Hipola, wiceprezydent EBLIDA, prezydent hiszpańskiej federacji stowarzyszeń bibliotekarskich, archiwistów i muzealników (FESABID). Unia Europejska prowadzi program rozwoju kwalifikacji zawodowych, a także wzajemnego uznawania wykształcenia (http://europa.eu.int/comm/internal_market/qualifications/index_en.htm). Władze EBLIDA, widząc w tym programie możliwości dla bibliotekarzy, utworzyły zespół roboczy Profession Education Group, który zajmuje się śledzeniem działań (w tym działań legislacyjnych) Komisji Europejskiej w tym zakresie. Grupa jest otwarta na nowych członków, chcących współpracować z EBLIDĄ w tym projekcie.

Frode Bakken, prezydent Norweskiego Stowarzyszenia Bibliotekarzy, członek władz EBLIDA i jej przedstawiciel w pracach Światowej Organizacji Handlu (WTO) przedstawił, wciąż jeszcze dla nas abstrakcyjne, zagadnienie prac WTO i ich znaczenia dla działania bibliotek. W krótkim wystąpieniu pokazał, jak umowy o wolnym handlu i zawarte w nich definicje mogą oddziaływać na pracę bibliotek, swobodę zakupów książek i innych materiałów bibliotecznych z funduszy rządowych u dowolnego dostawcy na całym świecie (część z umów o wolnym handlu może zawierać klauzule, wyłączające zakupy za fundusze rządowe z normalnej konkurencji, ograniczając je na przykład do dostawców krajowych).

Na zakończenie ponownie głos zabrał Jan-Ewout van der Putten, który krótko omówił fundusze unijne, z których mogą korzystać biblioteki. Co ciekawe zwrócił uwagę na zmianę sposobu występowania o dotacje. Zwrócił uwagę na fakt, iż zarządzanie dużymi pieniędzmi jest zazwyczaj niezwykle trudne, a w przypadku funduszy unijnych szczególnie kłopotliwe, dlatego sugerował znalezienie dobrego partnera, który zajmie się tym od strony organizacyjnej. Dodał też, że samo zdobywanie dotacji nie jest łatwe, ale nie należy się zniechęcać niepowodzeniami i występować po nie tak często, jak to tylko jest możliwe.

Ważne jest, że podczas seminarium mieliśmy okazję poznać osobiście władze EBLIDA i porozmawiać o problemach, z którymi zmagamy się w naszych krajach. Była to też możliwość wymiany doświadczeń między bibliotekarzami oraz oceny, jak wstąpienie do Unii Europejskiej wpłynęło na biblioteki w Europie Środkowo-Wschodniej.

Po spotkaniu zwiedziliśmy bibliotekę, zlokalizowaną w zabytkowym kompleksie zwanym Klementinum oraz wieżę astronomiczną, która również jest częścią tego kompleksu. Pracowity dzień zakończył się kolacją.

Zdjęcia ze spotkania znajdują się na stronie: http://www.nkp.cz/eblida_foto/index.htm.

Seminarium EBLIDA w Pradze / Barbara Szczepańska// W: Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny] / red. naczelny Bożena Bednarek-Michalska. - Nr 10/2004 (61) grudzień. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich KWE, 2004. - Tryb dostępu: http://www.ebib.pl/2004/61/praga.php. - Tyt. z pierwszego ekranu. - ISSN 1507-7187