Nr 8/2003 (48), Standardy i oceny funkcjonowania bibliotek. Recenzja
| | Nr 8/2003 (48), Standardy i oceny funkcjonowania bibliotek. Recenzja |
|
 | | | |
Krystyna Sanetra. Format MARC 21 rekordu bibliograficznego dla dokumentu elektronicznego, Warszawa 2003. | |||
| | ||
| Ukazał się dwunasty tom wydawanej przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich serii Formaty, Kartoteki. Niezbędnej instrukcji doczekali się bibliotekarze opracowujący dokumenty elektroniczne, zarówno wydane niezależnie, jak i stanowiące zapis innego typu publikacji sporządzony w celu ich zabezpieczenia. Książka Krystyny Sanetry dotyczy dokumentów dostępnych lokalnie, czyli istniejących fizycznie w bibliotece, a także zdalnie, czyli funkcjonujących w Iinternecie. Omawia w niej zasady opisu elektronicznych wydawnictw zwartych, takich jak: oprogramowania i multimedia komputerowe, dane liczbowe, systemy i usługi sieciowe. Przy katalogowaniu elektronicznych wydawnictw ciągłych oraz innego typu dokumentów, np. książek komputerowych, druków muzycznych, kartograficznych, dokumentów dźwiękowych czy filmów, konieczne jest równoczesne korzystanie z odpowiednich instrukcji wydanych przez SPB. Przykłady uwzględniają jednak i te warianty. Podręcznik zachowuje zgodność z zasadami tworzenia rekordów kartoteki haseł wzorcowych oraz z obowiązującymi zasadami formułowania haseł dla innych typów rekordów formatu MARC. Układ publikacji, narzucony przez strukturę formatu MARC 21, jest podobny do innych wydawnictw cyklu. Dzięki temu przejrzysta instrukcja stopniowo wprowadza w zasady konstrukcji rekordu. Autorka dokładnie scharakteryzowała zawartości wszystkich pól i podpól rekordu oraz kodowane w nich informacje. Opisowi bibliograficznemu powinien podlegać otwarty dokument elektroniczny. Podstawowe źródła danych można znaleźć na ekranie tytułowym, w pierwszej wyświetlonej informacji. Odczytuje się je także z etykiety znajdującej się na nośniku i z pojemnika. Wiele informacji umieszcza się w polach z danymi kontrolnymi. Kodyfikacji podlega między innymi forma fizyczna dokumentu elektronicznego i jego zawartość, np. czy jest to kaseta, dyskietka, dokument o dostępie zdalnym, program komputerowy, dane tekstowe, gra, system lub usługa on-line. Podobnie jak w innych typach rekordów bibliograficznych do wiadomości podaje się język dokumentu i nazwę kraju, w którym został wydany. Szczegółowo opisano zasady doboru hasła głównego - sytuacje, w jakich stosuje się hasło osobowe, nazwę ciała zbiorowego bądź imprezy czy tytuł ujednolicony. Omówiono także zawartość pól, do których wprowadza się dane ze strefy tytułu, oznaczenia odpowiedzialności, wydania, adresu wydawniczego oraz pola specyficzne dla dokumentów elektronicznych, w których oznacza się ich rodzaj i wielkość. W opracowaniu części, której treść zasadniczo pokrywa się z zawartością wcześniej wydanych instrukcji widać, że autorka skorzystała z doświadczeń bibliotekarzy od lat pracujących w formacie MARC. Uwzględniła ustalenia z warsztatów, które są pomocne przy katalogowaniu trudniejszych dokumentów. W przypadku pól powtarzalnych podała zasady ich porządkowania i doboru. Dużym atutem publikacji są uzupełniające ją przykłady, dzięki którym prezentowaną teorię łatwiej zrozumieć i zastosować w praktyce. Tym bardziej, że zawierają zarówno opis oprogramowania i gry, jak również elektronicznej książki, czasopisma (dostępnego lokalnie i zdalnie - np. EBIB), rękopisu, grafiki, filmu czy atlasu. Dla ułatwienia pracy w załączniku przedstawiono różnego typu kompletne rekordy dokumentów elektronicznych oraz wykaz stosowanych pól i podpól. Pewnym mankamentem jest to, że książka wymaga wspierania się innymi instrukcjami, o czym we wstępie informuje autorka. Mimo to publikacja ta jest rzetelnym, fachowym i bogato zilustrowanym przykładami podręcznikiem, który będzie niezbędny dla bibliotekarza opracowującego dokumenty elektroniczne. Dorota Sidorowicz  | |
| | | |
| |||
| | ||