Nr 6/2005 (67), Pozazawodowe zainteresowania bibliotekarzy. Badania, teorie, wizje
| | Nr 6/2005 (67), Pozazawodowe zainteresowania bibliotekarzy. Badania, teorie, wizje |
|
 | | | |
Joanna Wróbel
| |||
| | ||
| Biblioteka Śląska (BŚ) jest wojewódzką biblioteką publiczną o statusie naukowym uwzględniającą potrzeby środowisk akademickich śląskich uczelni, zakres i kierunki badań naukowych prowadzonych w śląskich instytucjach naukowych oraz udzielającą pomocy instrukcyjno-metodycznej samorządowym bibliotekom publicznym. Wśród najważniejszych zadań Biblioteki Śląskiej znajduje się inicjowanie, prowadzenie i publikowanie prac naukowo-badawczych z zakresu bibliotekoznawstwa, informacji naukowej i dziedzin pokrewnych ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów śląskich[1]. Pierwszą swoją publikację wydała w roku 1933. Był to Regulamin Biblioteki Sejmu Śląskiego. Najwięcej informacji temat wydawnictw BŚ przynosi Biuletyn Informacyjny Biblioteki Śląskiej i Książnica Śląska[2] oraz Sprawozdania z działalności Biblioteki Śląskiej. Zagadnienie to poruszają też informatory wydawane przez Bibliotekę[3], gdzie znajdują się spisy ważniejszych publikacji o Bibliotece oraz omówienia działalności wydawniczej i naukowej. Problem został najszerzej potraktowany w pracy pod redakcją Jana Kantyki[4] zawierającej zestawienie materiałów bibliograficznych dotyczących historii i działalności Biblioteki Śląskiej w Katowicach[5] oraz wykaz wydawnictw Biblioteki Śląskiej w układzie chronologicznym[6]. Artykuł zwraca uwagę na działalność edytorską i promocyjną, związaną z publikacjami BŚ, a także wskazuje na ich wzajemne współegzystowanie. Większość wydawnictw książkowych ukazuje się w następujących seriach: Biblioteka Śląskiego Wawrzynu Literackiego, Śląski Wawrzyn Literacki, Debiuty Poetyckie, Ex Libris, Folia Scientica Bibliothecae Silesianae, Non Morietur Poesis, Polonica, Thesaurus, Oblicza Nadziei. Biblioteka przygotowuje takie formy publikacji, jak: albumy, bibliografie, zestawienia bibliograficzne, informatory, katalogi wystaw, materiały konferencyjne, monografie historyczne, rozprawy metodologiczne, książki tematycznie związane z Unią Europejską. Wśród wydawnictw znajdują się także pozycje poświecone konkretnym osobom - Józefowi Lompie czy Janowi Kazimierzowi Zarembie. Najciekawsze omówione są poniżej, w nadziei zainteresowania czytelników i sprowokowania do sięgnięcia po konkretne tytuły. W 1999 r. Biblioteka Śląska ustanowiła nagrodę Śląski Wawrzyn Literacki dla najlepszej książki roku. Edycjom z lat 2001 i 2002 poświęcono książkę, na którą składa się zbiór laudacji, między innymi profesorów: M. Głowińskiego, J. Kornhausera i E. Balcerzana[7]. Rok później ukazał się kolejny tom[8]. Laureatami Nagrody Biblioteki Śląskiej w kolejnych latach byli: Tadeusz Różewicz - Matka odchodzi (1999), Czesław Miłosz - To (2000), Ewa Lipska - Sklepy zoologiczne (2001), Walery Pisarek - Nowa retoryka dziennikarska (2002). Zwycięzcy kolejnych wyborów Biblioteki Śląskiej mogą w ramach serii wydawniczej Biblioteka Śląskiego Wawrzynu Literackiego opublikować wybrany przez siebie tekst literacki, który wcześniej nie ukazał się drukiem. Serię rozpoczyna tomik Ewy Lipskiej W jednym płaszczu, w jednym rękawie[9]. Autorka jest laureatką trzeciej edycji nagrody Śląskiego Wawrzynu Literackiego. Książeczka W jednym płaszczu, w jednym rękawie zawiera słowo wstępne dotyczące serii Biblioteka Śląskiego Wawrzynu Literackiego. Jej zrąb główny prezentuje wiersze Ewy Lipskiej i napisane do nich nuty autorstwa Andrzeja Zaryckiego, Seweryna Krajewskiego, Andrzeja Sikorowskiego. Do trzech tekstów brakuje nut, ponieważ ciągle trwają prace nad muzyką. Piosenki wykonuje lub ma wykonać artystka "Piwnicy pod Baranami" w Krakowie - Anna Szałapak. Debiuty Poetyckie są serią poświęconą autorom, którzy brali udział w spotkaniach "Klubu Poczty Poetyckiej" prowadzonych przez Macieja Szczawińskiego w Bibliotece Śląskiej[10]. Co roku owocem tych warsztatów jest debiutancki tomik jednego z uczestników. W 2001 r. wyróżnienie otrzymał Tomasz Kaliściak. Nakładem Biblioteki Śląskiej (100 egz.) wydany został tomik pod tytułem Drwala rwanie zapisane[11]. Rok później warsztaty przyczyniły się do zauważenia kolejnego młodego poety, Łukasza Tresenberga, gdyż wydano jego debiutancki tomik Nie gasić światła[12]. Wraz z ukazaniem się drugiego numeru serii Debiuty Poetyckie przedsięwzięcie przyświeca podwójnemu debiutowi. Oprócz autora - poety jest również wyróżniony grafik. Tym razem był to Marcin Białas (student IV roku ASP w Katowicach)[13]. W ramach Debiutów Poetyckich w 2003 r. wydano tomik Pani Ergo Sum Barbary Marek z grafikami Darii Wawrzkiewicz-Biesiekierskiej[14]. Pierwszy numer serii Ex Libris - Z niwy śląskiej[15] wyszedł dzięki pomocy finansowej gminy Pilchowice w nakładzie 200 egzemplarzy, z czego 100 zostało ręcznie numerowanych. Wstęp, autorstwa Jana Malickiego Ecce poeta. W stulecie śmierci Konstantego Damrota jest omówieniem życia i twórczości tego śląskiego działacza niepodległościowego. Wyboru wierszy zamieszczonych w tomiku dokonał dyrektor Biblioteki Śląskiej, znawca dziejów literatury Śląskiej, Jan Malicki. Do drugiego numeru serii, zatytułowanego Poezja powstań śląskich[16], liczącego 100 ręcznie numerowanych egzemplarzy kilka słów wstępu napisała Irena Nitsche. Wiersze zamieszczone w tym tomie pochodzą z antologii: Śląsk walczący. Poezja i pieśń Zdzisława Hierowskiego; Ponad milczeniem i walką. Antologia poezji i satyry powstań śląskich Bolesława Lubosza; O nic nie proszę. Liryki powstańcze Jana Nikodema Jaronia; Utwory wierszem i prozą oraz Z głębi duszy polskiej syna ziemi górnośląskiej. Wiersze i pieśni Augustyna Świder, a także z czasopisma Kocynder i Powstaniec. Na końcu zamieszczono notki biograficzne poetów, których utwory znajdują się w tomiku: Kazimierza Bobelaka, Emanuela Imieli, Jana Nikodema Jaronia, Jana Przybyły, Józefa Relidzyńskiego, Augustyna Świdra i Olgi Zarzyckiej - Ręgorowiczowej. W dalszej kolejności ukazał się tomik Nanker: dialogi wrocławskie z roku 1339 w trzech odsłonach[17]. Trzeci tom serii różni się od wszystkich pozostałych odmienną szatą graficzną. Tym razem nie jest to kremowa okładka z zakreślonym owalem, w którym znajduje się tytuł i autor, ale szara, zupełnie inaczej zorganizowana graficznie. Nie ma też żadnego wstępu, na skutek czego od razu można wczytać się w tekst dramatu. Powodem, dla którego ukazała się ta książka, jest mała znajomość dramaturgicznej twórczości autora oraz fakt, iż ten tekst nigdy wcześniej nie ukazał się drukiem, a także osoba biskupa Nankera i jego zasługi dla polskości. W posłowiu autor opracowania, Jan Malicki, informuje o prawdopodobnej genezie utworu oraz czasach, w jakich żył biskup wrocławski. Czwartą pozycją z serii Ex Libris jest W Wilią Bożego Narodzenia: pamiątka ostatniej Wilii XIX wieku[18]. Biblioteka Śląska wydała ją w 2000 r. w 200 egzemplarzach, z czego 100 było ręcznie numerowanych. Książka ta, opatrzona kilkoma stronami refleksyjnego wstępu W sto lat po "ostatniej Wilii XIX wieku", dyrektora biblioteki, Jana Malickiego, jest przedrukiem trzech studiów Stanisława Smołki (1854-1924), krakowskiego uczonego, profesora Uniwersytetu, sekretarza generalnego Akademii Umiejętności. Zostały one stworzone dokładnie 24 grudnia w latach 1882, 1883 oraz 1900, a wydane w drukarni Uniwersytetu Jagiellońskiego. Skoczowskie legendy Gustawa Morcinka z rysunkami Aleksandra Fonfary[19] są piątą z kolei publikacją w omawianej serii. Zostały wydane w 2001 r. w nakładzie 150 egzemplarzy (50 dodrukowano). Zamieszczono słowo wstępne O życiu i twórczości Gustawa Morcinka pióra Jana Malickiego oraz kilka słów Jana Rusnoka o autorze pt. Karwiniak. Publikacja zawiera teksty: O zapadniętym mieście Piekiełku, O tym jak Zuzanka poszła w kumy do utopców, Burmistrzanka Gryzelda. Książeczka Wrażenia z Kalwarii Zebrzydowskiej zawiera utwory Kazimierza Gołby[20], autora zdemistyfikowanej chyba całkowicie legendy o wieży spadochronowej w Parku im. Kościuszki, nauczyciela i pisarza śląskiego z początku XX wieku. Jest to ostatnia, jak do tej pory, pozycja w omawianej serii. Folia Scientica Bibliothecae Silesianae to seria nosząca największe znamiona naukowości, której poszczególne tomy opatrzone są bogatym warsztatem naukowym w postaci przypisów i rozbudowaną bibliografią. Zazwyczaj są to prace doktorskie o charakterze specjalistycznym, dotyczące spraw związanych z książką lub powstałe w oparciu o zbiory Biblioteki Śląskiej. Pierwszy wolumin w tej serii, Osiemnastowieczne listowniki Ewy Miozgi[21] ukazał się w 2000 r. Autorka analizuje pochodzący z 1710 r. IV tom Manuskryptów Wojciecha Werlińskiego z Przemyśla oraz Rudimentae Iuridica z 1784 r., prawdopodobnie trzech twórców: Jurkowskiego, Snitowskiego (nieznane imiona) i Tadeusza Teleżyńskiego. W 2001 r. wydano Konserwatorską ochronę zabytkowego zbioru bibliotecznego Zakonu Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie Leonarda Ogiermana[22], poświęconą metodom chronienia zbiorów bibliotecznych. Rok później opublikowano Wizerunek heretyka w średniowiecznym piśmiennictwie polskim Adama Regiewicza[23] oraz Ze Lwowa do Katowic. Przedwojenne księgozbiory lwowskie i kresowe w Bibliotece Śląskiej Barbary Maresz[24]. Jest to bibliografia, w której autorka prezentuje książki lwowskich i kresowych bibliotek, jakie ostatecznie znalazły się w zbiorach Biblioteki Śląskiej. W 2003 r. pojawił się już piąty wolumin w tej serii o tytule Adam Gdacjusz: z dziejów kaznodziejstwa śląskiego, autorstwa Izabeli Kaczmarzyk, traktujący o życiu i twórczości ewangelickiego kaznodziei. Szata graficzna serii charakteryzuje się stonowanymi odcieniami koloru szarego lub żółtego. Okładka jest tekturowa ze skrzydełkami: na jednym znajduje się notka biograficzna autora, na drugim logo biblioteki. Non Morietur Poesis to seria okazjonalna o bardzo charakterystycznej szacie graficznej: luźne kartki włożone do zalakowanej pieczęcią teki. Pomysł na takie wydanie wierszy sprzyja dokładaniu kart z tekstami poety będących w posiadaniu lub przepisanych przez posiadacza tomiku. Na serię składa się pozycja upamiętniająca twórczość znanego poety Tadeusza Nowaka - Za snem, za jawą, za pacierzem[25]. Publikacja ta ukazała się dla uczczenia 70 rocznicy urodzin poety (1930-1991). Teka zawiera 21 kart z wierszami i jedną ze spisem treści oraz dodatek w postaci pięknego listu do Tadeusz Nowaka. Wyboru utworów dokonała Anna Węgrzyniakowa, która jest również autorką listu. Serię Polonica zaczęto wydawać w 2002 r. Ma ona na celu publikowanie tekstów ludzi mieszkających poza Polską, będących z pochodzenia Polakami lub takich, których utwory w jakiś inny sposób związane są z Polską. Język Mułów i inne wiersze Johna Guzlowskiego[26] to pierwszy tom z tej serii charakteryzujący się granatową okładką z wytłoczonym logo biblioteki (w prawym dolnym rogu) i obwolutą koloru kremowego. Wszystkie teksty są w języku polskim i angielskim. Książkę otwiera kilka słów wstępu od tłumacza Bohdana Zadury (w obu językach) oraz wypowiedź samego autora. Tomik opatrzony został w cztery reprodukcje grafiki z cyklu W wieży Babel Tadeusza Michała Siary wydrukowane na papierze czerpanym. Zawiera również notki bibliograficzne autora, tłumacza i plastyka. Tematem wierszy zebranych w tomie są przeżycia rodziców Johna Guzlowskiego w trakcie II wojny światowej. Oboje większość tego czasu spędzili jako robotnicy przymusowi w obozach koncentracyjnych, a po wojnie w obozach dla uchodźców na terenie Niemiec. W 1951 r. wyjechali jako przesiedleńcy do Stanów Zjednoczonych. Ojciec autora zmarł w 1997 r., a matka mieszka do dziś w Phoenix (Arizona). Zbiór wierszy Language of Mules wydany w Polsce ma dla autora wielkie znaczenie. Pisze on we wstępie: ...czuję, że te wiersze, przetłumaczone na język, który moi rodzice kochali i którego nigdy nie zapomnieli, to ich droga powrotna do Polski. To ich droga do domu[27]. W 2003 r. ukazała się kolejna pozycja w serii Polonica, a jest nią książka Floriana Śmieji pt. Zbliżenia i kontakty[28]. Autor wspomina swoją korespondencję i spotkania z postaciami emigracji powojennej w Londynie i w Polsce. Znajdziemy tam tak znane nazwiska, jak: Kazimierz Wierzyński, Wacław Liebert, Jerzy Giedroyć, Stanisław Jerzy Lec, Stefan Kisielewski, Czesław Miłosz, Zbigniew Herbert i wielu innych. Publikację rozpoczyna kilka słów wstępu napisanych przez dyrektora Biblioteki Śląskiej i samego autora, a kończy nota biograficzna Floriana Śmieji. Tego samego roku wydano Dylemat królika doświadczalnego Węgra György Gömöri[29], emerytowanego polonisty. Profesora interesuje to, co dzieje się w życiu literackim w Polsce, o czym pisze się w Anglii. W tomie wykorzystano grafiki Jana Szmatlocha. Na końcu zamieszczono notki biograficzne autora, tłumacza - Feliksa Netza i artysty grafika. Dzięki tej serii wydawnictwa Biblioteki Śląskiej są również rozprowadzane poza granicami kraju, gdyż 100 egzemplarzy każdego tomu zostaje przekazanych do dyspozycji autora. Serię Thesaurus rozpoczyna Głos krwie B. Iana Sarkandra, męczennika morawskiego[30]. Książkę wydano w 357. rocznicę męczeńskiej śmierci Jana Sarkandra - patrona Moraw i Śląska dla uczczenia wyniesienia go na ołtarze oraz wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Skoczowie i na Ziemi Żywieckiej. Posłowie Pokój, który nie był pokojem napisał Jan Malicki. Kolejną publikacją jest Gloria Quadrorum. Łysa Góra również opracowana i opatrzona posłowiem przez Jana Malickiego[31]. Rękopis, z którego niniejsze wydanie jest przedrukiem, nosi tytuł Poemata Ludovici Heimb, parochi, a przechowuje go Książnica Cieszyńska. Publikacja jest pierwszą, w której zamieszczono oba teksty w całości. Ich twórca, ksiądz Ludwik Heimb, żył i pracował w XVIII stuleciu na terenie Księstwa Cieszyńskiego. Do tej pory pojawiały się one we fragmentach, o czym informuje Bibliografia piśmiennictwa polskiego na Śląsku. Śląski Korbut, t. 2, pod redakcją J. Zaremby (Wrocław 1980, s. 117). Biblioteka Śląska wydała wiersze z okazji uroczystości wręczenia nagrody imienia Karola Miarki w dniu 23 października 1995 r. w Pałacu Pszczyńskim oraz w celu przypomnienia postaci Ludwika Heimba, autora Gloria Quadorum, Łysa Góra, w dwustu trzydziestą rocznicę śmierci. Oblicza Nadziei to nowa seria wydawnicza Biblioteki. Pierwszy tom pochodzi z 2003 r. i nosi tytuł Eros i Psyche[32]. Autorami są osoby niepełnosprawne, a twórczość przez nie prezentowana jest obrazem ich przeżyć osobistych. Tomik Tadeusza Jackowicza - Korczyńskiego zawiera zbiór krótkich utworów, zapiski myśli przypominające japońskie haiku ilustrowane szkicami. Biblioteka Śląska wydała także wiele ciekawych wydawnictw albumowych, a wśród nich publikację Obrazy prowincjonalno - gminne. Kresy polskie 2000[33], która zawiera 91 kolorowych reprodukcji i tyle samo rysunków. Album rozpoczyna napisana barwnym językiem, odautorska przedmowa Zapiski o życiu i sztuce przemijania uzupełniona o zdjęcia artysty. Na końcu zamieszczono bibliografię artystyczną oraz bibliografię tekstów poświęconych artyście i jego twórczości. Album Rok pierwszy. Górny Śląsk w granicach Polski[34] poświęcono 80-leciu zjednoczenia ziem Górnego Śląska z Polską. Zreprodukowano w nim 115 fotografii znajdujących się w zbiorach Biblioteki Śląskiej, teksty przemówień, manifestów, wystąpień oraz akt przyłączenia Śląska do Polski. Jednocześnie ukazało się zestawienie bibliograficzne i jednodniówka Raptularz Silesianki. W działalności wydawniczej Biblioteki szeroki zbiór stanowią bibliografie i zestawienia bibliograficzne. Irlandia w zbiorach Biblioteki Śląskiej[35] jest wyborem literatury, zebranym na podstawie tradycyjnych katalogów Biblioteki oraz komputerowej bazy danych i obejmuje 265 pozycji bibliograficznych ułożonych według następujących tematów i zagadnień: historia, sztuka i architektura, zagadnienia polityczne, tematyka religijna, zagadnienia ekonomiczne, przewodniki, inne pozycje, literatura piękna, opracowania dotyczące literatury irlandzkiej. Przygotowany zbiór opisów bibliograficznych obejmuje publikacje współczesne, a także tytuły przedwojenne i XIX-wieczne. Uwzględnione pozycje w większości są tytułami z literatury pięknej, będące polskimi tłumaczeniami utworów anglojęzycznych, których autorami są pisarze i poeci Irlandczycy lub pochodzenia irlandzkiego. Zostały one ułożone według przynależności do gatunków literackich. Poza tytułami polskimi bibliografia uwzględnia prace anglo-, niemiecko-, francusko- oraz rosyjskojęzyczne. Na końcu zamieszczono indeks osób (autorzy, ilustratorzy, tłumacze oraz nazwy osób występujących w tytułach)[36]. Publikacja ...i alkoholizm: zestawienie bibliograficzne poświęcone promocji trzeźwości[37] została wydana w 2001 r. w nakładzie 100 egzemplarzy. Autorem wstępu jest Rafał Grzybek. Niniejsze zestawienie bibliograficzne przygotowano w oparciu o tradycyjny katalog rzeczowy zbiorów Biblioteki Śląskiej, elektroniczną bazę danych PROLIB oraz Bibliografię Zawartości Czasopism. Układ książki podzielono na dwie części. W pierwszej zebrano druki zwarte, a w drugiej wykaz artykułów z czasopism. Zastosowano układ alfabetyczny według nazwisk autorów. Na bibliografię składają się nie tylko teksty w języku polskim, ale również angielskim, niemieckim, francuskim. Pracę zamyka indeks autorów i tłumaczy wraz z odsyłaczami do zebranych pozycji. Pozycję Judaika w zbiorach Biblioteki Śląskiej. Bibliografia[38] wydano w 1994 r. nakładem Biblioteki Śląskiej w liczbie 200 egzemplarzy. Bibliografia powstawała przy okazji wystawy poświęconej 40. rocznicy powstania w warszawskim getcie zorganizowanej w kwietniu 1993 r. w Bibliotece Śląskiej. Wykaz zawiera: druki zwarte, wydawnictwa zbiorowe, czasopisma, a także zbiory specjalne: stare druki, rękopisy, ulotki archiwalne. Opracowanie składa się z dwóch części, wewnątrz ułożonych alfabetycznie: część 1 - Judaika wydane do 1945 roku; część 2 - Judaika wydane w latach 1946-1993. Publikacja posiada indeks alfabetyczny osób współodpowiedzialnych (współautorzy, redaktorzy, ilustratorzy, tłumacze) oraz indeks miejscowości. Każdy opis pozycji posiada sygnaturę Biblioteki Śląskiej, numery inwentarzowe lub inne znaki własnościowe biblioteki. W 2000 r. w nakładzie 100 egzemplarzy ukazała się druga praca wydana w Bibliotece Śląskiej będąca bibliografią judaików posiadanych przez tą instytucję o tym samym tytule - Judaika w zbiorach Biblioteki Śląskiej. Bibliografia[39]. Tym razem obejmuje swoim zasięgiem chronologicznym okres 1801-1939. Nie odnotowano druków wydanych po 1939 r., ze względu na znaczną ilość i powszechność wydawnictw o tej tematyce ukazujących się zwłaszcza po 1989 r. Zawiera ona tylko druki zwarte. Posiada indeksy: nazwisk, pseudonimów i kryptonimów, nazw geograficznych, tytułów oraz serii. Opisy zostały sporządzone z autopsji, a każda pozycja posiada znaki własnościowe Biblioteki Śląskiej. Publikacja zawiera materiał ikonograficzny, który również pochodzi ze zbiorów Biblioteki Śląskiej. Częściowo zostały wykorzystane fotografie pocztówek opublikowanych w albumie Dawna pocztówka żydowska Eugeniusza Dudy i Marka Sosenko[40]. Wstęp jest w języku polskim, niemieckim, angielskim i francuskim. Wybór bibliografii Rok 1922 na Śląsku[41] został przygotowany w celu upamiętnienia 80. rocznicy powrotu części Górnego Śląska do Polski. Obejmuje on publikacje i wydania naukowe, artykuły oraz materiały źródłowe i okolicznościowe dotyczące kwestii przyłączenia, a także spraw organizacyjnych nowopowstałego Województwa Śląskiego (szkolnictwo, prawodawstwo, administracja), autonomii Śląska, problemów integracji z Drugą Rzeczypospolitą. Niektóre pozycje dotyczą powstania Sejmu Śląskiego i pierwszych lat jego działalności. Opracowany wybór literatury przygotowano na podstawie katalogów i zbiorów Biblioteki Śląskiej: PROLIB, Bibliografii Historii Śląska (Wrocław 1964), Bibliografii Śląska (Katowice 1963), Bibliografii Zawartości Czasopism (Warszawa 1948), książki Ewy Wyglendy Górny Śląsk w latach 1918-1922, Bibliografii (Opole 1981). Każdy opis zawiera sygnatury Biblioteki Śląskiej. Zestawienie rejestrujące tylko druki zwarte uzupełniono o wykaz czasopism śląskich, które ukazywały się w 1922 r. i są dostępne w Bibliotece Śląskiej. Biblioteka Śląska wydała wiele informatorów dla czytelników, które zawierają dane na temat korzystania z poszczególnych agend, zawartości zbiorów, regulaminów, struktury organizacyjnej itp. Najbardziej reprezentatywna i aktualna jest publikacja Biblioteka Śląska 2000 wydrukowana w Dziale Poligraficznym Biblioteki[42]. Zawiera ona wszelkie niezbędne informacje, jak: adres, telefony kontaktowe, fax i adresy elektroniczne. Całość jest opatrzona zdjęciami pomieszczeń oraz zeskanowanymi fragmentami zbiorów. W kilku słowach przedstawiono historię Biblioteki Śląskiej, zaprezentowano księgozbiór i zamieszczono informacje o funkcjonalności nowego gmachu. W dalszej części informatora znajdujemy omówienie katalogów bibliotecznych (tradycyjnych i komputerowego), dowiadujemy się, kto może korzystać ze zbiorów, jak poruszać się po budynku, gdzie znajduje się konkretny dział oraz jakie posiada zbiory. Obszerniej i z zeskanowanymi fragmentami przechowywanych dzieł zaprezentowano: Zbiory Specjalne Biblioteki Śląskiej, Śląską Bibliotekę Muzyczną, Centrum Dokumentacji Europejskiej, Śląską Bibliotekę Filmową i Zbiory Śląskie. Bardzo często ukazują się nakładem Biblioteki katalogi wystaw. Czerwiec 1922 roku na Śląsku[43] jest niewielką książeczką zawierającą wprowadzenie, o charakterze historycznym, opracowane przez Irenę Nitsche. W katalogu zamieszczono zdjęcia i portrety: ks. Józefa Szramka, Józefa Lompy, Karola Miarki, ks. Norberta Bonczyka, ks. Konstantego Damrota, Wojciecha Korfantego i innych (łącznie 11) oraz dziewięć zdjęć ilustrujących wydarzenia polityczne na Śląsku w czerwcu i lipcu 1922 r.; Przemówienie Komisarza Plebiscytowego Wojciecha Korfantego na rynku w Katowicach z dnia 29 czerwca 1922 r. Pozycję Rumunia i jej kultura. Katalog wydawnictw ze zbiorów Biblioteki Śląskiej[44] wydano w nakładzie 100 egzemplarzy. Książkę rozpoczyna kilka słów wstępu Magdaleny Skóry i Jana Malickiego na temat związków Biblioteki Śląskiej z kulturą rumuńską. Niniejszy wybór wydawnictw zawiera 570 pozycji ze zbiorów Biblioteki Śląskiej. Materiał ułożono w 13 działach, m.in.: związki polsko - rumuńskie, zagadnienia gospodarczo - ekonomiczne, sztuka, literatura piękna. Osobne miejsce zajmują podręczniki do nauki języka rumuńskiego. Katalog prezentuje prace w języku polskim, francuskim, angielskim, niemieckim, rosyjskim. Dołączono do niego indeksy osobowe nazwisk autorów, redaktorów, tłumaczy, ilustratorów i nazw osób występujących w tytułach. Katalog Barbary Ptak wizje plastyczne powieści "Quo Vadis" Henryka Sienkiewicza[45] został wydany przy okazji wystawy Barbara Ptak - wizje plastyczne "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza, która była prezentowana w Galerii Holu Głównego Biblioteki Śląskiej we wrześniu 2002 r.. Publikacja zawiera kilka słów wstępu na temat życia i twórczości Barbary Ptak (autorstwa Marka Palki), krótki szkic literacki dotyczący Henryka Sienkiewicza (Jan Malicki) oraz przedruk artykułu Andrzeja Gwoździa pt. "Quo vadis" - antyczne klimaty Barbary Ptak, opublikowanego wcześniej w miesięczniku Śląsk[46]. Zrąb główny książki to Wykaz prac Barbary Ptak z cyklu Wizje plastyczne powieści "Quo vadis" Henryka Sienkiewicza zamieszczonych w katalogu, Filmografia oraz zestawienie prac scenograficznych Barbary Ptak i zdjęcia prac biorących udział w wystawie. Książka upamiętniająca III Międzynarodowy Przegląd Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera "Katowice 2001"[47] została zainspirowana wystawą, która odbyła się w marcu i kwietniu 2002 r. Organizatorem przeglądu była Biblioteka Śląska przy współpracy Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (Zarząd Okręgu w Katowicach). Patronem honorowym był Marszałek Województwa Śląskiego, Jan Olbrycht, a Samorząd Miasta Katowice sprawował mecenat nad całym projektem. Zamieszczone ekslibrisy zeskanowano w Dziale Archiwizacji Zbiorów Biblioteki. Jury przewodniczył Jan Szmatłoch[48], który we wstępie wprowadza odbiorcę w zagadnienia związane z grafiką współczesną i miejscem, jakie obecnie zajmuje w niej ekslibris. W tej niewielkiej książeczce zamieszczono także wspomnienia o Pawle Stellerze napisane przez jego syna Stefana. Publikacja jest bardzo ładnie i ciekawie wydana, m.in. ma nietypowe wymiary 12 x 22 cm. Wśród materiałów konferencyjnych znajduje się publikacja U progu beatyfikacji ks. dr Emila Szramka[49]. Została wydana przy okazji sesji naukowej zorganizowanej przez Bibliotekę Śląską i Górnośląskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Katowicach, która odbyła się w dniu 18 maja 1999 r. w Bibliotece. Łączny nakład liczy 200 egzemplarzy, z czego 20 jest numerowanych i oprawionych w płótno. Obok referatów wygłoszonych podczas konferencji książka zawiera m.in. komentarz do Suity op. 5 W hołdzie ks. dr. Emilowi Szramkowi (zapis nutowy kompozycji P. Wierzchałka), dwa kazania księdza wygłoszone w Dachu w 1941 r. oraz bibliografię przedmiotowo-podmiotową księdza. Zdjęcie, które zamieszczono w publikacji, pochodzi ze zbiorów Biblioteki Śląskiej. Bardzo ciekawym przedsięwzięciem są publikacje należące do cyklu monografii historycznych, które pełnią dwie funkcje. Po pierwsze zaświadczają o dawnych dziejach omawianych miejscowości, a po drugie przypominają o ich autorze, Ludwiku Musiole, wyjątkowej postaci dla badaczy historii Śląska. Książka Bujaków. Monografia historyczna gminy i parafii[50] powstała na podstawie opracowań źródłowych ze zbioru monografii historycznych Ludwika Musioła z 1961 r. (Oddział Zbiorów Specjalnych Biblioteki Śląskiej). Wydano ją w 1995 r. dzięki staraniu Zarządu Miasta Mikołów, a za druk odpowiadało Wydawnictwo Śląsk. W Słowie wstępnym autor informuje o tym, że inicjatywa i koszty publikacji należały do ks. proboszcza Jana Jarczyka w Nakle Śląskim i prebendariusza Mysłowickiego, który pochodzi z Bujakowa. Publikacja koncentruje się na zagadnieniach związanych z dziejami gminy Bujaków i kościoła bujakowskiego. Kolejna monografia Ludwika Musioła to Raszczyce. Monografia historyczna gminy i kościoła z dodaniem zarysu dziejów Adamowic[51] wydana na podstawie maszynopisu z 1962 r., znajdującego się w Oddziale Zbiorów Specjalnych Biblioteki Śląskiej. Poza materiałem monograficznym zawiera Przedmowę, która wyjaśnia zasady wydania, Słowo wstępne autora i szczegółowy Spis źródeł: rękopisy, druki, mapy. W 1998 r. wydano także Wyry i Lyski. Monografia Wyr została uzupełniona przez wydawcę o tekst Stefana Strzępy na temat losów miasta w latach 1939-1995. Wszystkie trzy publikacje mają tą samą szatę graficzną. Podstawą do wydania książki Bieruń. Miasto, kościół, parafia[52] był maszynopis z 1953 r., który znajduje się w parafii św. Bartłomieja oraz maszynopis ze zbiorów Biblioteki Śląskiej (Oddział Zbiorów Specjalnych). Zostały one uzupełnione przez autora w 1970 r. Rzeczywistym wydawcą monografii jest Bieruński Ośrodek Kultury, ale nie powstałaby ona bez współpracy Biblioteki Śląskiej, która udostępniła zbiory oraz współpracowała przy jej wydaniu. Wysokość nakładu wynosi 1000 egzemplarzy. Książkę rozpoczyna nota biograficzna Ludwika Musioła przedrukowana ze Słownika Biograficznego Ziemi Pszczyńskiej, opracowana przez Henryka Stasińskiego oraz Słowo wstępne autora z czerwca 1953 r. Monografia historyczna miasta Bierunia opisuje dzieje polityczne gminy Bieruń, dzieje kościoła i parafii bieruńskiej, a także zawiera wykaz materiałów źródłowych. Kończy ją posłowie Ireneusza Opackiego. Biblioteka Śląska jest tej rangi instytucją, która odpowiada również za opracowanie i publikację wydawnictw metodycznych. Kalendarz ważniejszych rocznic przypadających w roku 2002[53] i Kalendarz ważniejszych rocznic przypadających w roku 2003[54] obejmują rocznice kulturalne, literackie, naukowe, historyczne i polityczne. Na zrąb główny składają się: niektóre święta i obchody stałe, które odbyły się na Śląsku i w województwie śląskim, Polsce oraz na świecie. Wydarzenia i fakty, dla których nie ustalono dat dziennych umieszczono na początku rozdziału z datą roczną. W 2004 r. ukazał się Kalendarz ważniejszych rocznic przypadających w roku 2004[55]. Poza serią Debiutów poetyckich Biblioteka wydała inne utwory poetyckie. Zbiorek wierszy To ja... Małgorzaty Sznicer[56] ukazał się w nakładzie 150 egzemplarzy. Jest to tomik poetycki absolwentki filologii polskiej Uniwersytetu Śląskiego zajmującej się opracowywaniem zbiorów muzycznych w Bibliotece Śląskiej i organizacją koncertów muzyki klasycznej. Na publikację składa się 30 wierszy autorki, notka biograficzna oraz Paradoksy czasu, paradoksy poezji Jacka Lyszczycy będące krótkim omówieniem twórczości poetki. Książeczka jest prześlicznie wydana: żółta okładka z czarnymi napisami, zawartość wydrukowano na papierze koloru brązowego z wyjątkiem informacji o poetce (żółta karta), a całość oprawiono w zieloną obwolutę ze złotym nadrukiem (tytuł, imię i nazwisko autorki, logo Biblioteki). Spojrzenia Tadeusza Kłaka[57] są szkicami o poezji Różewicza. Teksty, które zebrano w niniejszej książce, zamieszczano wcześniej w czasopismach i w wydawnictwach zbiorowych. Zostały na nowo przejrzane i poprawione, a niektóre uzupełnione i rozszerzone. Autor analizuje utwory poety, bardzo często w powiązaniu z jego biografią, definiując te ich cechy i formę, które stały się przyczyną przełomu w polskiej poezji. Książka Poeta czasu otwartego Aleksandry Pethe[58] poświęcona jest poezji ks. Janusza Stanisława Pasierba. Przedstawia przeżycia księdza jako człowieka, podróżnika i znawcy sztuki oraz pokazuje jak czytać wiersze nasycone wartościami w kontekście Biblii, liturgii, teologii i eschatologii. Na końcu zamieszczona została bibliografia podmiotowa wyliczająca tomiki poetyckie, eseje i artykuły, wywiady, wspomnienia oraz bibliografia przedmiotowa - recenzje tomików poetyckich, recenzje esejów, inne artykuły dotyczące twórczości Janusz Stanisława Pasierba. oraz bogata literatura odnosząca się do kontekstów. Biblioteka Śląska wydała ją w 2000 r. Na skrzydełkach okładki znajduje się recenzja niniejszej publikacji autorstwa Bożeny Chrząstowskiej oraz kilka słów na temat twórczości księdza Pasierba skreślonych ręką ks. Jerzego Szymika. Tomik poetycki Błogosławiony ksiądz Emil Szramek w poezji[59], będący pokłosiem konkursu poetyckiego ogłoszonego w listopadzie 1999 r. w celu upamiętnienia postaci księdza prałata, beatyfikowanego 13 czerwca 1999 r. przez Ojca Świętego. Na publikację składa się Komunikat Jury Konkursu na utwór poetycki poświęcony pamięci bł. Ks. Emila Szramka oraz dziewięć wierszy uczestników. Śmiech i płacz księdza Jerzego Szymika[60] ukazał się w nakładzie 1300 egzemplarzy. Tomik zawiera 59 wierszy księdza-poety z lat 1997-1999 i tłumaczenia m.in.: Josepha von Eichendorffa, Rose Ausländer, Maxa Herrmana-Neissego, Antonio Cerezo Silvy, Williama T. Burke'a oraz esej Nad "Brewiarzem" Zbigniewa Herberta. Literatura i kapłaństwo. Zamyka ją przepiękne posłowie Aleksandry Pethe traktujące o poezji ks. Szymika i mówiące o jego warsztacie twórczym. Nie miłość mnie wiedzie młodego[61] to zbiorek wierszy niepublikowanych i wczesnych. Został wydany w 10. rocznicę śmierci autora na podstawie rękopisów zachowanych w zbiorach córki Grażyny. Na okładce wykorzystano zdjęcie Wilhelma Szewczyka z około 1936 r. (ze zbiorów rodzinnych). Publikację wzbogacają trzy reprodukcje rękopisów autora. Tomik zawiera 13 wierszy Wydobytych z rękopisu i 10 Pasji strasburskich. Publikacja Pomiędzy: wiersze z lat 1995-2000[62] zawiera ponad 30 utworów Renaty Putzlacher (urodzonej i mieszkającej w Czechach polskiej poetki, publicystki, kierownika literackiego Sceny Polskiej teatru w Czeskim Cieszynie), oraz reprodukcje trzech akwafort Tadeusza Michała Siary z cyklu Obserwatorium. Tomik rozpoczyna wstęp Jacka Illga na temat autorki i jej twórczości, a kończy krótka biografia poetki. Charakterystyczna i ciekawa jest okładka, która zgina się w połowie na przedniej karcie. W 2004 r. wydano Alfabet nadziei Sławomira Przybyłowskiego[63], w nakładzie 100 egzemplarzy i opatrzono wstępem Jana Malickiego. Książka zawiera również słowo od autora, notkę biograficzną oraz fragmenty recenzji i komentarzy. Drugą taką poetycką pozycją jest W niepogodę Jacka Niedzieli z rysunkami Józefa Siejny[64]. Do utworów napisanych prozą, które ukazały się nakładem Biblioteki, zaliczamy między innymi Górkę Klemensową Karola Miarki[65]. Jest to reprint wydania z 1910 r. drukowanego w Mikołowie nakładem autora. Obecny druk jest poświęcony laureatom konkursu XV edycji Nagrody im. Karola Miarki. Książka, oprócz powieści mikołowskiego drukarza, zawiera posłowie Jana Malickiego o jego życiu i twórczości oraz przedstawia ideę konkursu, który po raz pierwszy został przeprowadzony w 1983 r., wraz z listą jego laureatów. Cierpienia młodego Ż. Feliksa Netza[66] ukazały się w liczbie 120, ręcznie numerowanych przez autora, egzemplarzy. Na okładce wykorzystano ilustracje: Stefan Żeromski jako uczeń kieleckiego gimnazjum (1886) oraz jedną ze stron jego Dzienników. Feliks Netz na podstawie lektury Dzienników kreuje własną wizję młodego Żeromskiego, który staje się w przyszłości pisarzem i twórcą. Publikację kończy kilka słów refleksji o autorze Ludzi bezdomnych, jego dojrzewaniu oraz wchodzeniu na drogę artysty, autorstwa Jana Malickiego. Znamiona serii posiadają urokliwe, w stonowanej szacie graficznej, rękopisy źródeł do dziejów Górnego Śląska Bernarda Szczecha. Dotychczas ukazały się następujące akty prawne: Kościół św. [świętej] Katarzyny w Woźnikach w zapisach ks. Pawła Jana Zgorkowica z 1664 roku[67], Widymat lubliniecki z 1565 roku przywileju księcia Bernarda opolsko-strzeleckiego dla Woźnik z 1454 roku[68], Ferdynand III król Czech i Węgier potwierdza przywileje dla miasta Woźniki oraz nadaje nowe prawa (25 kwiecień 1631)[69], Maria Kochcicka na Woźnikach Kamieńcowa sprzedaje Janowi Englowi z Wrocławia karczmę z gruntem w Woźnikach 23 kwietnia 1599 roku[70], Inventarium kościoła św. Katarzyny w Woźnikach Szymona Michała Zasadzkiego z 1800 roku[71], Kościół św. [świętego] Jakuba Starszego w Lubszy w inwentarskim opisie ks. [księdza] Antoniego Kłoska z 1803 roku[72]. W związku z wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej Biblioteka wydała następujące publikacje: Polska w strefie euro[73], Droga Polski do Unii Europejskiej[74], Istota międzynarodowych przepływów kapitału z uwzględnieniem Unii Europejskiej[75]. Wszystkie te pozycje zastały przygotowane we współpracy z Europejską Akademią na Śląsku. Na uwagę i omówienie zasługują również publikacje poświęcone Józefowi Lompie pt.: Do polskiej muzy[76], Józefa Lompy żywot niepokorny[77] i Józef Lompa. Katalog centralny[78] zawierający wykaz wszystkich dzieł, utworów i rękopisów. Wszystkie ukazały się w 1997 r., charakteryzuje je jednolita szata graficzna obejmująca tę samą kolorystykę okładek, piękną czcionkę i dobrej jakości papier. Opracowane zostały przez pracowników Biblioteki, a wydane w Górnośląskiej Oficynie Wydawniczej. Czwarta pozycja poświęcona pisarzowi nosi tytuł Dykcyonarzyk Jeograficzny...[79] i jest przedrukiem jego pracy, dotyczącym bardzo mało znanego aspektu zainteresowań pisarza, czyli toponomastyki. Wydana została w dwusetną rocznicę urodzin Józefa Lompy, staraniem Biblioteki Śląskiej i dzięki wsparciu finansowemu Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach. W kilku słowach Od wydawcy, Wojciech Janota przedstawia kwestie związane z niniejszą publikacją, wspomina Jerzego Bandtkie, który zainspirował autora do pracy nad Dykcyonarzykiem..., opisuje rękopis i zasady obecnej edycji. Właściwy tekst publikacji jest poprzedzony Przedmową Józefa Lompy do Dykcyonarzyka. Ostatni tytuł w tej grupie książek to autobiografia Józefa Lompy wydana w formacie zbliżonym do A7, wydrukowana czcionką imitującą druki XIX-wieczne. Po raz pierwszy ukazała się w Gwiazdce Cieszyńskiej w 1855 r., w numerach 11-14 z 17, 24 i 31 marca oraz 7 kwietnia, pod takim samym tytułem jak dzisiejszy przedruk: Józef Lompa pierwszy autor śląski[80]. Składały się na nią: autobiografia J. Lompy łącznie z przedzielającymi ją komentarzami i dopowiedzeniami, których autorem był prawdopodobnie redaktor czasopisma Paweł Stalmach. W identycznej postaci przedrukował go Zdzisław Hierowski w artykule Trzy relacje biograficzne w Zaraniu Śląskim z roku 1947 (zeszyt 3), poświęconym w całości życiu i dziełu zasłużonego Mikołowiczanina. Wydanie Biblioteki Śląskiej zawiera tylko oryginalny tekst pióra Józefa Lompy, będący samą autobiografią, bez komentarzy oraz wiersz korespondujący z dramatycznym apelem o wsparcie w jej zakończeniu. Tekst zaczerpnięto bezpośrednio z wyżej wymienionych numerów Gwiazdki Cieszyńskiej i uzupełniono o konieczne przypisy. Biblioteka przygotowała także dwie publikacji poświęconych Janowi Kazimierzowi Zarembie, legendarnemu profesorowi, wykładowcy katowickiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej, a później Uniwersytetu Śląskiego. Biblioteka Śląska i Śląskie Towarzystwo Naukowoliterackie wydały poświęconą mu pracę zbiorową, pod redakcją Jana Malickiego i Dariusza Rotta pt.: Tradycje śląskiej humanistyki - Jan Kazimierz Zaremba[81]. Nakład 500 egzemplarzy został wydrukowany w Sosnowieckiej Oficynie Wydawniczo - Autorskiej "SOWA-PRESS". Na publikację składa się sześć tekstów m.in. dyrektora Biblioteki Dary harcerskiego serca. Gawęda filologiczna o Profesorze; fragmenty niedrukowanego wykładu Jana Kazimierza Zaremby Wacław Potocki. Ziemia biecka - środowisko poety i Legenda Jana Zaremby autorstwa Krystyny Heskiej-Kwaśniewicz. Druga pozycja, którą poświęcono profesorowi, nosi tytuł Larum w obozie[82]. Jest to opowieść o bohaterskiej załodze zamku w Olszynie koło Częstochowy, która cztery wieki temu pod wodzą Kaspra Karlińskiego stawiła czoła wojskom najeźdźcy - austriackiemu arcyksięciu Maksymilianowi. Niniejszy montaż słuchowiskowy z życia obozowego i wojennego dawnej Polski opracował Jan Kazimierz Zaremba, a muzykę skomponował Jarosław Leszczyński. Cały projekt zrealizowano w dwóch etapach: I. 31 sierpnia 1939 r., II. 31 sierpnia 1977 r., w reżyserii Zbigniewa Lipczyńskiego. Biblioteka Śląska wyróżnia się na tle innych bibliotek naukowych szeroką i zróżnicowaną działalnością edytorską. Nie ogranicza się do publikowania wydawnictw ściśle związanych z bibliotekarstwem lub prezentowaniem własnego księgozbioru, choć takich pozycji nie brakuje. Wzbogaca polski rynek wydawniczy w poezję i prozę, której nie wydrukowałyby komercyjne wydawnictwa, gdyż ich nakład byłby mało opłacalny, a co za tym idzie nie pozwoliłby na sukces. Pamiętać należy, że Biblioteka nie zarabia na wydawanych publikacjach. Czasami nawet nie zwracają się koszty produkcji. Duża część wydawanych książek ma związek ze Śląskiem, jego tradycją, korzeniami i kulturą, co wynika ze statutu, który mówi, że instytucja ta ma obowiązek gromadzić, przechowywać i popularyzować piśmienniczy dorobek Śląska. Widać to nie tylko w katalogach bibliotecznych, ale także w licznych publikacjach reprintów i nowych redakcji zabytków literatury. Kiedy w 2000 r. nastąpiło połączenie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Katowicach z Biblioteką Śląską, ta ostatnia została zobowiązana do nadzoru nad bibliotekami publicznymi województwa śląskiego i podjęcia działań właściwych instytucji kultury. Zadanie to jest w pełni realizowane, gdyż Biblioteka jest miejscem regularnie organizowanych recitali, koncertów, spotkań literackich, biesiad i wieczorów. Działalność wydawnicza jest wspomagana przez Dział Poligraficzny drukiem zaproszeń, ulotek informujących o wystawach i innych przedsięwzięciach, kartek świątecznych. Pozycje, które ukazują się drukiem, mają odpowiednio przygotowaną promocję, często połączoną ze spotkaniem autora z czytelnikami, małym kiermaszem książek, wystawą czy inną imprezą biblioteczną. Poza Biblioteką drukuje się wtedy, gdy jest przewidziany większy nakład (ok. 1000 i więcej), publikacja wymaga grubszego papieru lub twardej oprawy. Na stronie internetowej zamieszczane są informacje, które dotyczą działalności wydawniczej i związanych z nią imprez kulturalnych. Bogactwo działalności wydawniczej Biblioteki Śląskiej ilustrują wcześniej omówione przykłady. Pozycje te zachęcają czytelników nie tylko do tego, aby po nie sięgnąć, ale także do wzięcia udziału w prowadzonych warsztatach i organizowanych imprezach. Prezentują zbiory, ilustrują wystawy, są wizytówką Biblioteki. Przypisy[1] Biblioteka Śląska w Katowicach [on-line]. Biblioteka Śląska, 2004 [dostęp 20 kwietnia 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://www.bs.katowice.pl/bs/info. [2] Każdy numer zawiera informacje o działalności wydawniczej Biblioteki Śląskiej, często ograniczając się do wymienienia ostatnio wydanych publikacji. [3] Biblioteka Śląska - Katowice. Informator dla czytelników. Katowice, 1973; MUSIOŁOWA, Danuta, SŁUŻAŁEK, Teresa (oprac.) Biblioteka Śląska w Katowicach. Informator dla czytelników. Katowice, MUSIOŁOWA, Danuta, SŁUŻAŁEK, Teresa (oprac.)1981; SZANDAR, Zbigniew P. (red. i oprac.) Biblioteka Śląska 2000. Katowice, 2000. [4] KANTYKA, Jan (red.). Biblioteka Śląska 1922-1972. Katowice, 1973 [5] Tamże, s. 285-300. [6] Tamże, s. 295-297. [7] Śląski Wawrzyn Literacki 2001. Katowice, 2002. [8] Śląski Wawrzyn Literacki 2002. Katowice, 2003. [9] LIPSKA, Ewa. W jednym płaszczu, w jednym rękawie. Katowice, 2002. [10] Maciej Szczawiński decyduje o tym, który uczestnik spotkań zostanie wyróżniony drukiem swoich tekstów. [11] KALIŚCIAK,Tomasz. Drwala rwanie zapisane. Katowice, 2001. [12] TRESENBERG, Łukasz. Nie gasić światła. Katowice, 2002. [13] Grafika wskazuje Jan Szmatloch. [14] MAREK, Barbara. Pani Ergo Sum. Katowice, 2003. [15] DAMROT, Konstanty. Z niwy śląskiej. Katowice, 1995. [16] Poezja powstań śląskich. Katowice, 1996. [17] SZEWCZYK, Wilhelm. Nanker: dialogi wrocławskie z roku 1339 w trzech odsłonach. Katowice, 1996. [18] SMOLKA, Stanisław. W Wilią Bożego Narodzenia: pamiątka ostatniej Wilii XIX wieku. Katowice, 2000. [19] SMOLKA, Stanisław. W Wilią Bożego Narodzenia: pamiątka ostatniej Wilii XIX wieku. Katowice 2000. [20] SMOLKA, Stanisław. W Wilią Bożego Narodzenia: pamiątka ostatniej Wilii XIX wieku. Katowice 2000. [21] MIOZGA, Ewa. Osiemnastowieczne listowniki. Katowice, 2000. [22] OGIERMAN, Leonard. Konserwatorska ochrona zabytkowego zbioru bibliotecznego Zakonu Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie. Katowice, 2001. [23] REGIEWICZ, Adam. Wizerunek heretyka w średniowiecznym piśmiennictwie polskim. Katowice, 2002. [24] MARESZ, Barbara. Ze Lwowa do Katowic. Przedwojenne księgozbiory lwowskie i kresowe w Bibliotece Śląskiej. Katowice, 2002. [25] NOWAK, Tadeusz. Za snem, za jawą, za pacierzem. Katowice, 2000. [26] GUZLOWSKI, John. Język mułów i inne wiersze. Katowice, 2002. [27] Tamże, s. 4. [28] ŚMIEJA, Florian. Zbliżenia i kontakty. Katowice, 2003. [29] GOMORI, Gyorgy. Dylemat królika doświadczalnego. Katowice, 2003. [30] BIRKOWSKI, Fabian. Głos krwie B. Iana Sarkandra, męczennika morawskiego. Katowice, 1995. [31] HEIMB, Ludwik. Gloria Quadrorum. Łysa Góra. Katowice, 1995. [32] JACKOWICZ-KORCZYŃSKI, Tadeusz. Eros i Psyche. Katowice, 2003. [33] DUDA GRACZ, Jerzy. Obrazy prowincjonalno-gminne. Kresy polskie 2000. Katowice, 2000. [34] Rok pierwszy. Górny Śląsk w granicach Polski. Katowice, 2002. [35] "Irlandia" w zbiorach Biblioteki Śląskiej. Katowice, 2000. [36] Por.: KUBÓW, Stefan. Irlandia w Bibliotece Śląskiej. Bibliotekarz 2001, nr 7-8, s. 33-34. [37] ...i alkoholizm. Zestawienie bibliograficzne poświęcone promocji trzeźwości. Katowice, 2001. [38] Judaika w zbiorach Biblioteki Śląskiej. Bibliografia. Katowice, 1994. [39] Judaika w zbiorach Biblioteki Śląskiej. Bibliografia. Katowice, 2000. [40] DUDA, Eugeniusz, SOSENKO, Marek. Dawna pocztówka żydowska. Kraków: Muzeum Historyczne, 2000. [41] Rok 1922 na Śląsku. Katowice, 2002. [42] Biblioteka Śląska 2000. Katowice, 2000. [43] Czerwiec 1922 roku na Śląsku. Katowice, 1992. [44] Rumunia i jej kultura. Katalog wydawnictw ze zbiorów Biblioteki Śląskiej. Katowice, 2001. [45] Barbary Ptak wizje plastyczne powieści "Quo Vadis" Henryka Sienkiewicza. Katowice, 2002. [46] GWÓŹDŹ, Andrzej. "Quo vadis" - antyczne klimaty Barbary Ptak. Śląsk 2001, nr 9. [47] Międzynarodowy Przegląd Ekslibrisu Drzeworytniczego i Linorytniczego im. Pawła Stellera "Katowice 2001". Katowice, 2002. [48] Artysta grafik, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. [49] U progu beatyfikacji ks. [księdza] dr. [doktora] Emila Szramka. Katowice, 1999. [50] MUSIOŁ, Ludwik. Bujaków. Monografia historyczna gminy i parafii. Katowice, 1995. [51] MUSIOŁ, Ludwik. Raszczyce. Monografia historyczna gminy i kościoła z dodaniem zarysu dziejów Adamowic. Katowice, 1998. [52] MUSIOŁ, Ludwik. Bieruń. Miasto, kościół i parafia. Bieruń, 1999. [53] Kalendarz ważniejszych rocznic przypadających w roku 2002. Katowice, 2001. [54] Kalendarz ważniejszych rocznic przypadających w roku 2003. Katowice, 2002. [55] Kalendarz ważniejszych rocznic przypadających w roku 2004. Katowice, 2004. [56] SZNICER, Małgorzata. To ja... Katowice, 1999. [57] KŁAK, Tadeusz. Spojrzenia. Katowice, 1999. [58] PETHE, Aleksandra. Poeta czasu otwartego. Katowice, 2000. [59] Błogosławiony ksiądz Emil Szramek w poezji. Katowice, 2000. [60] SZYMIK, Jerzy. Śmiech i płacz. Katowice, 2000. [61] SZEWCZYK, Wilhelm. Nie miłość mnie wiedzie młodego. Katowice, 2001. [62] PUTZLACHER, Renata. Pomiędzy. Katowice, 2001. [63] PRZYBYŁOWSKI, Sławomir. Alfabet nadziei. Katowice, 2004. [64] NIEDZIELA, Jacek. W niepogodę. Katowice, 2004. [65] MIARKA, Karol. Górka Klemensowa. Katowice, 1997. [66] NETZ, Feliks. Cierpienia młodego Ż. Katowice, 2000. [67] SZCZECH, Bernard (oprac.). Kościół św. [świętej] Katarzyny w Woźnikach w zapisach ks. Pawła Jana Zgorkowica z 1664 roku. Katowice, 2000. [68] SZCZECH, Bernard (oprac.). Widymat lubliniecki z 1565 roku przywileju księcia Bernarda opolsko-strzeleckiego dla Woźnik z 1454 roku. Katowice, 2000. [69] SZCZECH, Bernard (oprac.). Ferdynand III król Czech i Węgier potwierdza przywileje dla miasta Woźniki oraz nadaje nowe prawa (25 kwiecień 1631). Katowice, 2000. [70] SZCZECH, Bernard (oprac.). Maria Kochcicka na Woźnikach Kamieńcowa sprzedaje Janowi Englowi z Wrocławia karczmę z gruntem w Woźnikach 23 kwietnia 1599 roku. Katowice, 2000. [71] SZCZECH, Bernard (oprac.). Inventarium kościoła św. Katarzyny w Woźnikach Szymona Michała Zasadzkiego z 1800 roku. Katowice, 2000. [72] SZCZECH, Bernard (oprac.). Kościół św. [świętego] Jakuba Starszego w Lubszy w inwentarskim opisie ks. [księdza] Antoniego Kłoska z 1803 roku. Katowice, 2000. [73] PIETRUCHA, Jacek. Polska w strefie euro. Katowice, 2003. [74] ŻABIŃSKA, Joanna. Droga Polski do Unii Europejskiej. Katowice, 2003. [75] KOZŁOWSKA, Magdalena. Istota międzynarodowych przepływów kapitału z uwzględnieniem Unii Europejskiej. Katowice, 2003. [76] LOMPA, Józef. Do polskiej muzy. Katowice, 1997. [77] MALICKI, Jan. Józefa Lompy żywot niepokorny. Katowice, 1997. [78] WOŹNICA, Janina (oprac.). Józef Lompa. Katalog centralny. Katowice, 1997. [79] LOMPA, Józef. Dykcyonarzyk jeograficzny czyli Wyszczególnienie miast, wsi i mniejszych osad jako też rzek i gór Szląska Pruskiego z dodatkami historycznymi. Katowice, 1997. [80] JANOTA, Wojciech (oprac.). Józef Lompa pierwszy autor śląski. Katowice, 1997. [81] MALICKI, Jan, ROTT, Dariusz (red.). Tradycje śląskiej humanistyki - Jan Kazimierz Zaremba. Katowice, 1994. [82] ZAREMBA, Jan Kazimierz. Larum w obozie. Katowice, 1997. Bibliografia1. Biblioteka Śląska w Katowicach [on-line]. Biblioteka Śląska, 2004 [dostęp 20 kwietnia 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://www.bs.katowice.pl/bs/info. 2. Biblioteka Śląska 1922-1972. Pod red. Jana Kantyki. Katowice, 1973. 3. GUZLOWSKI, John. Język mułów i inne wiersze. Katowice, 2002.  | |
| | | |
| |||
| | ||