Nr 9/2004 (60), Biblioteki i sponsorzy. Sprawozdanie
| | Nr 9/2004 (60), Biblioteki i sponsorzy. Sprawozdanie |
|
 | | | |
Relacja z III konferencji “Arts & Business” | |||
| | ||
|
Zarządzający Kancelarii Prawnej White & Case, dr Ryszard Żółtaniecki - do niedawna dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza, Agnieszka Odorowicz - Sekretarz Stanu Ministerstwa Kultury oraz Piotr Skajewski - ekspert ds. funduszy europejskich. Konferencje poprowadził niezależny konsultant - Wojciech Garstka.
Jako pierwszy zabrał głos mec. Witold Daniłowicz. W swoim wystąpieniu omówił obowiązujące akty prawne regulujące sponsoring kultury i sztuki, a także przedstawił podstawowe zasady, na których powinna się opierać korzystna dla obu stron umowa sponsoringowa. Rozpoczynając od definicji sponsoringu podkreślił, że sponsoring to układ komercyjny, z którego korzystają obie strony, i który jest uregulowany umową zawartą pomiędzy tymi dwoma stronami.
Piotr Skajewski omówił podstawowe zagadnienia dotyczące funduszy strukturalnych w Polsce, a także szczegółowo przedstawił kryteria przygotowania projektu i wniosku o dofinansowanie. (...) osobiście łączę nadzieję z uregulowaniami prawnymi związanymi z partnerstwem publiczno-prywatnym w zakresie ubiegania się o dofinansowanie z funduszy strukturalnych. Jest tam bowiem jeden z elementów, który nakłada na instytucje warunek wkładu własnego. Skąd natomiast instytucja publiczna zajmująca się działaniami z zakresu kultury i sztuki weźmie ów wkład własny, to już inna sprawa. Partnerstwo publiczno-prywatne pozwoli, aby instytucja publiczna skorzystała z zabezpieczeń finansowych partnera prywatnego. Z kolei partner prywatny nie będzie musiał podejmować zupełnie bezinteresownie działań w ramach tej współpracy - będzie mógł bowiem czerpać wymierne korzyści finansowe z realizowanego przedsięwzięcia. Ta możliwość partnerstwa publiczno-prywatnego pozostaje jak na razie w pewnej niedalekiej perspektywie. W panelu dyskusyjnym, który stanowił drugą część konferencji, udział wzięła dr Ewa Łabno-Falęcka - Dyrektor PR w firmie DaimlerChrysler, Ewa Stepan - przedstawicielka Komisji Europejskiej w Polsce oraz paneliści z pierwszej części konferencji - dr Ryszard Żółtaniecki, minister Agnieszka Odorowicz oraz Piotr Skajewski. Dyskusję moderował Wojciech Garstka. 
Przy okazji problematyki sponsoringu kultury i sztuki, w toku dyskusji pojawiło się innych wątków związanych z finansowaniem kultury oraz zaangażowaniem sektora prywatnego w tę działalność. Mnogość tematów, które zostały tu poruszone, pokazuje, jak wiele jest do wytłumaczenia, a przede wszystkim do zrobienia w tej sferze współpracy świata biznesu ze światem kultury i sztuki - podkreśliła minister Odorowicz.
Zdaniem dr Ewy Łabno-Falęckiej, kultura zajmuje jedno z ostatnich miejsc w świadomości Polaków - My wciąż myślimy o tym, że ktoś ma problem kultury rozwiązać. W Niemczech mówi się tak: jeśli skończyłeś 35 lat i masz pracę, to pomału zacznij się zastanawiać, co ty oddasz społeczeństwu. Jesteś w tym momencie swojego życia, że musisz się zastanowić, jak ty teraz możesz pomóc innym. Ludzie fundują prywatne fundacje, stypendia i tym podobne. Tego nie ma w Polsce. My w Polsce wciąż czekamy aż nam ktoś da, ciągle nam się wydaje, że mamy za mało. Proszę Państwa - mamy już tyle, że możemy dużo dawać (...) To prawda, że nie ma w Polsce wychowania kulturalnego - jednak nie wymagajmy od szkół, bo szkoła tego nie załatwi, zanim nie zaczniemy od siebie. W Konferencji uczestniczyli managerowie takich firm, jak: Commercial Union, PKN Orlen, British Airways, Korn/Ferry International, STENTOR, Blooming Technologies oraz przedstawiciele instytucji kultury - Muzeum Narodowego w Warszawie oraz Wrocławiu, Centrum Sztuki Współczesnej, Teatru Muzycznego ROMA, Bibliotek Śląskiej i wielu innych.
III Konferencja Arts & Business odbyła się dzięki wsparciu ze strony jej głównego patrona - Kancelarii Prawnej White & Case, patronów honorowych: Brytyjsko-Polskiej Izby Handlowej oraz Biura Promocji Miasta - Urząd m. st. Warszawy, jak również patronów medialnych: magazynu Brief, portalu Onet.pl, Radia Pin 102 FM oraz tygodnika Przekrój. Partnerem Konferencji był Kino-Teatr Bajka. Po konferencji uczestnicy mieli możliwość wzięcia udziału niepowtarzalnym widowisku z udziałem najwybitniejszej tancerki flamenco: Marii Serrano i jej kilkunastoosobowego zespołu - koncercie Compania Maria Serrano w Sali Kongresowej. (Opublikowano za zgodą Fundacji COMMITMENT TO EUROPE Arts & Business)  | |
| | | |
| |||
| | ||
18 października 2004 r. w Kino-Teatrze Bajka w Warszawie odbyła się III Konferencja Arts & Business poświęcona prawnym uwarunkowaniom kultury i sztuki. Organizatorem konferencji była Fundacja COMMITMENT TO EUROPE arts & business, propagator idei arts & business w Polsce i zarazem arbiter stosunków na styku światów biznesu i sztuki.
Konferencja była wydarzeniem zamykającym cykl spotkań poświęconych fundamentalnym zagadnieniom dla kultury i sztuki.
W trakcie poprzednich, organizowanych przez Fundację spotkań poruszono problematykę definicyjną oraz tę związaną z zaangażowaniem mediów w promowanie sponsorów kultury i sztuki. III Konferencję Arts & Business zadedykowano aspektom prawnym. W charakterze prelegenta wystąpił Mec. Witold Daniłowicz - Wspólnik.
Mec. Daniłowicz podkreślił, że istnieją trzy podstawowe uregulowania ustawowe, które posługują się terminem sponsoringu - Ustawa o radiofonii i telewizji, Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz Prawo prasowe: definicja sponsoringu zawarta w regulacjach prawnych określa sponsoring jako bezpośrednie lub pośrednie finansowanie działalności osób fizycznych, jednostek organizacyjnych mających na celu upowszechnianie, utrwalanie, podniesienie renomy, nazwy producenta lub dystrybutora znaku towarowego itd., działalności przedsiębiorcy, jego towaru lub usługi w zamian za informowanie o sponsorowaniu sponsoringu - a wiem, że tak się właśnie to robi. To jest mniej więcej istota sponsoringu i w ramach tak rozumianej definicji strony za pośrednictwem umowy ustalają swoje wzajemne stosunki (...) Umowy sponsoringowe nie są uregulowane ustawowo.
Są to typy umów, w której strony mogą dość swobodnie określać swe wzajemne prawa i obowiązki oraz rady, zalecenia czy sugestie na temat podmiotu danej umowy. Jednak podstawową zasadą powinno być to, by nie zajmować się umową w ciągu ostatnich 5 minut rozmowy na temat sponsoringu. Trzeba pamiętać, że dzisiaj, w przypadkach umów sponsorskich mówimy o dużych pieniądzach i poważnych konsekwencjach wynikających z naruszenia ich warunków. Często mamy bowiem do czynienia z umowami wieloletnimi na sponsorowanie określonego typu działalności czy wydarzeń kulturalnych, więc poziom szczegółowości umowy jest rzeczą kluczową. Swoją prelekcję mec. Daniłowicz zakończył słowami: Uregulowania ustawowe jak i traktatowe, pozwalają na ułożenie strony prawnej warunków współpracy sponsora i sponsorowanego w taki sposób, że sponsoring ma przed sobą dużą przyszłość i jestem przekonany, że spotkania arts & business będą ów temat drążyć, a Państwo odnajdą w tej problematyce ciekawe wnioski dla siebie.
Dr Ryszard Żółtaniecki mówił o umiejscowieniu kultury w systemie ekonomicznym kraju, różnorodności kulturalnej i współpracy międzynarodowej w tym zakresie oraz roli biznesu w finansowaniu kultury. (...) Są pewne sfery kultury, za które odpowiada czy odpowiadało Państwo i tak powinno pozostać.
Z drugiej jednak strony są też sfery, które mogą się stać elementem gry rynkowej, elementem biznesu. Kultura bowiem nadaje sens pewnym istotnym dla biznesu przestrzeniom. Rozmawiając z biznesmenami, słyszy się bardzo często, że wzmacnianie sfery publicznej pieniędzmi prywatnymi zawsze kończy się nieprzyjemnym zgrzytem. Trzeba wiec stworzyć taką atmosferę, aby pieniądze prywatne mogły zasilać sferę publiczną bez dewastacji dla biznesu, zaś sfera publiczna mogłaby się otwierać na sferę prywatną bez zbytniego ryzyka czy oskarżeń o korupcję (...) Sponsoring w Polsce kuleje - dlatego trzeba go rozwijać i wzmacniać. Jest to przecież prosta wymiana usług, jednak często niemożliwa lub nieopłacalna dla jednej ze stron. Bo jeśli istnieje wymiana, to musi istnieć wzajemność i równoważność takiej wymiany.
Minister Agnieszka Odorowicz przedstawiła stanowisko państwa w zakresie rozwiązań prawnych, sprzyjających inwestowaniu w kulturę i sztukę w Polsce. Kultura ewidentnie warunkuje proces budowania kapitału społecznego i jest pierwszym warunkiem rozwoju gospodarczego. Ponieważ dzisiaj talent, kreatywność, wiedza, przedsiębiorczość i innowacja to właściwie podstawy rozwoju gospodarczego. Kultura jest wartością samą w sobie, a dziedzictwo narodowe naszym wspólnym obowiązkiem, a właściwie koniecznością zadbania o niego i przeniesienia go ponad pokoleniami. (...) Wyznaję pogląd, że nawet w czasach prosperity państwo musi utrzymać mecenat nad kulturą, ponieważ nawet najbardziej rozwijające się gospodarki kiedyś tracą swój impet, pojawia się potrzeba redukowania kosztów i firmy w pierwszej kolejności redukują koszty sponsoringu, koszty reklamy, koszty związane z darowiznami i tak dalej. Sponsoring nie rozwiąże więc problemów kultury.
Jest jednak bardzo ważny, bo pobudza działalność kulturalną - powoduje, że dzięki sponsorom możemy oglądać wiele set tysięcy imprez i wydarzeń kulturalnych (...) Minister kultury planuje zmienić ustawę o działalności kulturalnej, wprowadzić zupełnie nową ustawę, która będzie zawierała w sobie między innymi aspekt współprowadzenia i współfinansowania instytucji kultury przez podmioty prywatne i osoby fizyczne (...) projekt zapisu takiej ustawy będzie przekazany do konsultacji społecznych w grudniu br. i wtedy pewnie sobie przedyskutujemy wszystkie zmiany tam wprowadzone. Jeśli chodzi o zmiany uregulowań sprzyjających inwestowaniu w kulturę i sztukę, to w Polsce właściwe nie ma szczególnych przywilejów dla finansowania kultury.
Są przywileje w finansowaniu różnych dziedzin społecznych i tak na przykład ustawa o Vacie sprawia, że przedsiębiorcy bardziej się opłaca zezłomować komputery albo wyrzucić niesprzedane książki aniżeli przekazać je instytucji kultury - ponieważ jeżeli je przekaże, to musi odprowadzić VAT. Próbowaliśmy w tej sprawie działać, ale ministerstwo finansów było nieugięte (...) Mamy nadzieję że w 2005 sytuacja będzie znacznie lepsza. Przedłożony przez rząd w tym roku budżet jest dla kultury wyjątkowo korzystny, bo przewiduje zwiększenie nakładów na kulturę.
Mimo różnic w sposobie postrzegania zagadnienia, prelegenci byli zgodni co do twierdzenia, że w Polsce nie ma społecznej odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe oraz rozwój kultury i sztuki. Dodatkowo, brak jest elementarnej edukacji kulturalnej, która kształtowała by obywatelach potrzebę wspierania kultury.
