|
50. numer EBIB przypada na miesiąc zadumy, refleksji nad tymi, którzy odeszli na zawsze, natomiast 11 listopada jest znaczącą datą w dziejach naszego narodu. W 1918 roku, na dwadzieścia lat, odzyskaliśmy niepodległość stabilizując i wzmacniając w krótkim czasie nasze państwo. Wszystko zostało zaprzepaszczone, najpierw wojną, a potem przepędzeniem ludzi z ogromnej połaci ziem polskich i trwałym uzależnieniem się od sąsiednich wpływów, w konsekwencji wywołało to spotęgowaną emigrację.
Na przestrzeni dziejów różne były przyczyny emigracji, jedni wyjechali "za chlebem", inni zmuszeni sytuacją polityczną, a jeszcze inni uznając uśmiech losu - wygrywając amerykańską "zieloną kartę".
Zawsze w świadomości Polaków istniała potrzeba posiadania polskich książek, stąd tyle ich powędrowało w różne strony świata za naszymi rodakami. Warto przypomnieć, że Polacy stanowią jedną z trzech najliczniejszych, wielopokoleniowych diaspor. Szacuje się, że na wszystkich kontynentach żyje dzisiaj około 19 milionów Polaków. Czy jest to liczba rzeczywista? Trudno określić, gdyż ciągle jeszcze strach bywa powodem przed ujawnieniem pochodzenia, a dotyczy to mieszkających na Wschodzie. Na Ukrainie jest podobno 2 miliony Polaków, oficjalne dane, to 250 tysięcy, w Kazachstanie - 70-100 tysięcy, na Białorusi ponad milion, w tym 1/3 na Grodzieńszczyźnie, ale najwięcej naszych rodaków mieszka w USA - ponad 10 milionów.
Listopadowy numer Biuletynu EBIB jest poświęcony właśnie problemom emigracyjnym i bibliotekom mniejszości narodowych. Myślę, że dobry przykład budowania księgozbioru polonijnego, na tle uwarunkowań historycznych prezentuje Jadwiga Szmidt w swoim artykule, dociekliwszym polecam dodatkowo jej książkę zatytułowaną Biblioteki polskie we współczesnym Londynie. Ze sprawozdania Mariana Budkiewicza dowiedzą się Państwo o Sesji naukowej Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów Bibliotek Polskich na Zachodzie i jej roli w życiu Polonii.
Temat bibliotek mniejszości narodowych oczywiście dotyczy również innych nacji. W całość tematyki dobrze wprowadza artykuł Marii Schaffler mówiący o sytuacji mniejszości na Węgrzech na tle europejskim i roli Krajowej Biblioteki Języków Obcych.
O problemach w budowaniu swojej kondycji, przez mniejszości narodowe w Polsce - od czasów powojennych do współczesnych - interesująco napisała Maria Pidłypczak-Majerowicz..
Serdecznie dziękuję wszystkim autorom tekstów za współpracę i współtworzenie tego numeru; dzięki którym czytelnicy mają teraz wyobrażenie o ważkich sprawach mniejszości narodowych w kontekście kształtowania świadomości i pielęgnowania kultury narodowej w kraju zamieszkania.
Zachęcam Państwa do przeczytania naszej PIĘĆDZIESIĄTKI, od deski do deski, czy też od pierwszego do ostatniego kliknięcia, a więc zaczynając od Jubileuszowego felietonu naszego szefa Aleksandra Radwańskiego, felietonu, w którym nie zabrakło laurki.
Bożena Grocholska
Redaktor prowadzący
| |