EBIB 5/2000 (14) - E. Śliwińska: Opis bibliograficzny dokumentów elektronicznych : standardy dla potrzeb cytowania w przypisach
ebib 
Nr 5/2000 (14), Elektroniczne dokumenty. Artykuł
 poprzedni artykuł następny artykuł   

 


Elwira Śliwińska
Centrum Informatyki "ZETO" S.A. w Białymstoku

Opis bibliograficzny dokumentów elektronicznych : standardy dla potrzeb cytowania w przypisach




Standardy opisu bibliograficznego dokumentów drukowanych, w tym dla potrzeb przypisów istnieją od dawna. Tak długo niemal, jak istnieją publikacje naukowe. Pojawienie się nowego narzędzia, jakim jest komputer oraz sieci komputerów, a więc Internetu, zawierającego coraz więcej informacji, spowodowało sformułowanie nowego typu dokumentów - dokumenty elektroniczne.

Internet stworzył nowe źródła informacji. Grupy i listy dyskusyjne, strony WWW, elektroniczne czasopisma, e-mail, czy bazy danych online, stanowią doskonałe źródło, m.in. dla osób przygotowujących prace poszukiwawcze. Wykorzystanie ich, ze względu na niesłychaną, szybką wymianę informacji, pozwoliło na rozwój różnego rodzaju nauk, ale i spowodowało konieczność tworzenia opisów bibliograficznych i przypisów dla tego typu dokumentów.

Poczyniono zatem kroki zmierzające do standaryzacji opisów przypisów bibliograficznych dokumentów elektronicznych dla potrzeb poszczególnych uczelni w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Co jest interesujące, standardy te przygotowywały uczelnie na prośbę studentów, którzy napotykali szereg trudności z zapisem wyszukanego źródła. Już w 1987 roku poczyniono pierwsze próby standaryzacji opisów. Nad tym problemem pracowali m. in.: Kate L. Turabian A Manual for Writers of Term Papers, Theses, and Dissertations - w pracy tej jeden z rozdziałów poświęcony został przypisom bibliograficznym dokumentów elektronicznych - (oczywiście nie w pełni jeszcze zadawalający), Sue A. Dodd z Instytutu Naukowego Nauk Społecznych Uniwersytetu w Północnej Karolinie (Instytute for Research in Social Science, University of North Carolina), czy Janice R. Walker i Todd Taylor opracowujący Columbia Guide to Online Style
(zob. http://www.columbia.edu/cu/cup/cgos/basic.html). Nad standardami pracowali również Xia Li i Nancy B. Crane tworząc w publikacji A Guide to Citing Electronic Information podstawy opisu dla przypisów bibliograficznych pod nazwą APA (skrót od instytucji w której powstał ten styl - American Psychological Association - http://www.apa.org/journals/webref.html) oraz Joseph Gibaldi, tworząc w tym samym czasie inny sposób zapisu zaprezentowany m. in. w publikacji MLA Handbook for Writers of Research Papers, zwany stylem MLA (Modern Languages Association - http://www.mla.org/main_stl.htm).

Oba te standardy były i są wykorzystywane przez różne środowiska naukowe. Powstają również style, będące połączeniem obydwu stylów. Równocześnie powstał projekt normy ISO 690-2 ( http://www.nlc-bnc.ca/iso/tc46sc9/standard/690-2e.htm).

Źródła umieszczane w Internecie bardzo często nie zawierają elementów, które jednoznacznie by je identyfikowały. Nie zawierają zatem imion i nazwisk twórców, dat powstania dokumentów ani nazwy miejsca, gdzie powstały. Często też zmieniają adres, znikają lub ulegają znacznym zmianom. Jak już wcześniej zaznaczyłam, powstały nowe rodzaje dokumentów, których nie można porównać z dokumentami drukowanymi (grupy i listy dyskusyjne, bazy danych: piśmiennictwa i oprogramowań, archiwa danych w postaci serwerów Gopher, Archie czy FTP, strony WWW. Wśród dokumentów elektronicznych znajdują się także takie, które mogłyby być porównywane z dokumentami drukowanymi, np. publikacje, czasopisma elektroniczne, w nich artykuły, e-maile (porównywalne z listami). Niestety właśnie różnorodność dokumentów bardzo komplikuje sposób zapisu.

Powstawanie nowych źródeł informacji i natychmiastowe tworzenie przykładów ich zapisu może wzbogacać prace poszukiwawcze, nie ulega to dyskusji. Pracownicy nauki i studenci korzystający z dokumentów elektronicznych, potrzebują kompletnej i poprawnej dokumentacji z zakresu wszystkich używanych źródeł, dlatego też powinny jak najszybciej powstać takie standardy również w Polsce.

Poza znanym mi projektem normy PrN-N-01152-13 Opis bibliograficzny - dokumenty elektroniczne, nie jestem zorientowana, jak rozwiązywany został ten problem. Znam tylko kilka przykładów i wiem, że przede wszystkim bibliotekarze odczuli potrzebę standaryzacji opisu przypisów dokumentów elektronicznych. Bibliotekarze polscy poszczególnych uczelni wzorują się na standardach wyszukanych w Internecie, takich chociażby jak standard MLA i APA.

Oto przykłady rozwiązań, które mogą się przyczynić do popularyzacji wymienionych przeze mnie standardów, zebrane na podstawie literatury przedmiotu zamieszczonej jako Zestawienie źródeł na temat opisów bibliograficznych dokumentów elektronicznych.

Uwagi ogólne

W związku z niespójnością poszczególnych standardów, punktem wyjścia do dalszej analizy problematyki opisu dokumentów elektronicznych powinno być zestawienie porównawcze głównych założeń i charakterystyka przypisów dla wszystkich typów źródeł informacji, rozpoznanych przez autorów wymienionych standardów. Powinno być również zasadą, że jeżeli do tych samych źródeł elektronicznych prowadzą czytelnika dwie ścieżki, należy wybrać najprostszą z nich. Dla źródeł takich jak strony WWW, które mogą być poprawiane w każdej chwili, najlepsze jest cytowanie dat: ostatniej modyfikacji i daty dostępu do strony.

Standard APA

(niektóre przykłady i luźne tłumaczenie również ze stron: http://www.uvm.edu/~ncrane/estyles/apa.html; http://www.uvm.edu/~ncrane/estyles/mla.html ; http://www.columbia.edu/cu/cup/cgos/basic.html).

Praca autorska
APA Style zrównuje autora tekstu i redaktora. Na drugim miejscu podaje rok publikacji, dopiero na trzecim tytuł publikacji, w nawiasach kwadratowych tryb dostępu i na końcu datę dostępu. Istotne jest to, że niektóre elementy pisane są kursywą lub umieszczono je w nawiasach czy cudzysłowie.


Budowa opisu
    Autor/redaktor. (Rok). Tytuł (wydanie), [Tryb dostępu]. Wydawnictwo (opcjonalnie). Dostęp: Dostawca/Dane identyfikujące bazę lub numer [Data dostępu].

    Autor/redaktor. (Rok). Tytuł (wydanie), [Tryb dostępu]. Wydawnictwo (opcjonalnie). Protokół dostępu (jeśli zastosowany): Miejsce/Ścieżka/Nazwa pliku [Data dostępu].

Przykłady:

Opis fragmentu

Budowa opisu:

    Autor/redaktor. (Rok). Tytuł. Nazwa źródła (wydanie), [Tryb dostępu]. Wydawnictwo (opcjonalnie). Dostęp: Dostawca/Dane identyfikujące bazę lub numer [Data dostępu].

    Autor/redaktor. (Rok). Tytuł. Nazwa źródła (wydanie), [Tryb dostępu]. Wydawnictwo (opcjonalnie). Protokół dostępu (jeśli zastosowany): Miejsce/Ścieżka/Nazwa pliku [Data dostępu].

Przykłady:

Artykuł z gazety

Budowa opisu

    Autor. (Rok). Tytuł. Tytuł gazety [Tryb dostępu], wolumin(zeszyt), ilość stron lub informacja o długości. Dostęp: Dostawca/Dane identyfikujące bazę lub numer, (jeśli jest)/Pozycja lub numer akcesji [Data dostępu].

    Autor. (Rok). Tytuł. Tytuł gazety [Tryb dostępu], wolumin(zeszyt), ilość stron lub informacja o długości. Protokół dostępu (jeśli zastosowany): Miejsce/Ścieżka/Nazwa pliku [Data dostępu].

Przykłady:

Artykuł z czasopisma

Budowa opisu

    Autor. (Rok, miesiąc dzień). Tytuł. Tytuł czasopisma [Tryb dostępu], wolumin(zeszyt), ilość stron lub informacja o długości. Dostęp: Dostawca/Dane identyfikujące bazę lub numer, jeśli jest)/Pozycja lub numer akcesji [Data dostępu].

    Autor. (Rok, miesiąc dzień). Tytuł. Tytuł czasopisma [Tryb dostępu], wolumin (zeszyt), ilość stron lub informacja o długości. Dostępny Protokół (jeśli zastosowany): Miejsce/Ścieżka/Nazwa pliku [Data dostępu].

Przykłady:

  • Dunin K. (z przełomu roku [1999/2000]). Bagaż historii, codzienność i skrzydła wyobraźni. Ex-Libris online. PolskaOnline 1997-2000. Protokół dostępu: http://www.exlibris.pol.pl/ [2000, April 13].
  • Puszkiewicz U. (1999, July/August 04). NetMeeting - nie tylko pogawędki w sieci. Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy. [Online]. 1999, nr 4. Protokół dostępu: http://www.oss.wroc.pl/biuletyn/ebib04/puszkiewicz.html [05.November.1999].

Artykuł z Listy Dyskusyjnej

Budowa opisu:

    Autor. (Rok, miesiąc dzień). Temat listu. Nazwa listy dyskusyjnej [Tryb dostępu]. Dostęp E-mail: DISCUSSION LIST@e-mail address [Data dostępu].

    Autor. (Rok, miesiąc dzień). Temat listu. Nazwa listy dyskusyjnej [Tryb dostępu]. Dostęp E-mail: LISTSERV@e-mail address/Skąd pozyskany [Data dostępu].


Przykłady:

  • Kowalska-Mis K. (2000, April 10). Granty dla bibliotek - EBIB 13. Lista dyskusyjna pracowników informacji naukowej bibliotek szkół wyższych [Online]. Protokół dostępu: E-mail: INFOBIB-L@MAN.TORUN.PL [2000, May 20].
  • Roxie. (2000, May 7). Poezja Jasnorzewskiej. Podworko [Online]. Protokół dostępu: E-mail: PODWORKO@SUNSITE.ICM.DU.PL

Artykuł z Grup Dyskusyjnych

Budowa opisu:

    Autor (jeśli jest). (Rok, miesiąc dzień). Tytuł artykułu. Nazwa grupy dyskusyjnej. [Tryb dostępu]. Dostęp E-mail: [Data dostępu].

Przykłady:

  • Solarz P. Sprzedam Stara 200. (18 May 2000). Pl. Ogloszenia.Sprzedam. [Online posting]. news://ms-news.pl.ogloszenia,ochota.ogloszenia,pl.ogloszenia.sprzedam [20 May 2000].
  • Relicka E. (3 April 2000). Jak posadzić grzyby?. Pl. Rec.Ogrody. [Online posting]. pl.rec.ogrody [4 April 2000].

Wiadomość pocztowa (E-mail)

Budowa opisu:

    Nadawca listu (Adres emailowy nadawcy). (Rok, miesiąc dzień). Temat listu. nazwa odbiorcy listu (Adres emailowyodbiorcy)

Przykłady:

 

Standard MLA

Standard MLA zamieszcza na początku autora, który jest równoznaczny z redaktorem. Następnym elementem jest tytuł i kolejne wydanie. Miejsce publikacji, wydawnictwo i data wydania. Tytuł postaci elektronicznej. Kolejno tryb dostępu. Informacja o dostawcy i data dostępu. Ważny jest zapis kursywą, w nawiasach lub w cudzysłowie.

Praca autorska
Budowa opisu:

    Autor/redaktor. "Tytuł wersji drukowanej pracy". Wydanie (jeśli jest). Miejsce publikacji: wydawnictwo, data. Tytuł wersji elektronicznej. Tryb dostępu. Informacja o dostępie. Dane identyfikujące lub numer. Data dostępu.

    Autor/redaktor. "Tytuł wersji drukowanej pracy". Wydanie (jeśli jest). Miejsce publikacji: wydawnictwo, data. Tytuł wersji elektronicznej. Tryb dostępu. Informacja o dostępie. Protokół dostępu (jeśli jest): Miejsce/Ścieżka/Plik. Data dostępu.


Przykłady:

Opis fragmentu

Budowa opisu:

    Autor/redaktor. "Tytuł fragmentu." Tytuł wersji drukowanej dzieła. Wydanie (jeśli jest). Miejsce publikacji: wydawnictwo, data. Tytuł wersji elektronicznej. Tryb dostępu. Informacja o dostępie. Dane identyfikujące lub numer. Data dostępu.

    Autor/redaktor. "Tytuł fragmentu." Tytuł wersji drukowanej pracy. Wydanie (jeśli jest). Miejsce publikacji: wydawnictwo, data. Tytuł wersji elektronicznej. Tryb dostępu. Informacja o dostępie. Protokół dostępu (jeśli jest): Miejsce/Ścieżka/Plik. Data dostępu.


Przykłady:

  • "Galicja." Wielka Internetowa Encyklopedia Multimedialna. [Brak roku]. Optimus Pascal S.A. Online. Protokół dostępu: http://www.encyklopedia.pl/wiem/000aa07.html#top. 20 May 2000.
    (artykuł z encyklopedii - brak autora)
  • Kuryłowicz, Katarzyna. "Jan Sebastian Bach." Encyklopedia Kompozytorów. 1999. Online. Protokół dostępu: http://www.klasyka.cavern.com.pl/. 21 April 2000.
  • Zieliński Zbigniew. "BBS i FIDO". Zbylu Home Page. 1999. Online. Protokół dostępu: http://zdzich.wsh-kielce.edu.pl/~zbylu/art/bbs.html. 21 January 2000.

Artykuł z gazety

Budowa opisu

    Autor. "Tytuł artykułu." Tytuł gazety. Wolumin. Zeszyt (Rok): ilość stron lub informacja o długości. Tryb dostępu. Informacje o Dostawcy. Nazwa bazy. Dane identyfikujące lub numer. Numer akcesji. Data dostępu.

    Autor. Tytuł artykułu." Tytuł gazety. Wolumin. Zeszyt (Rok): ilość stron lub informacja o długości. Tryb dostępu. Protokół dostępu (jeśli zastosowany): Miejsce/Ścieżka/Nazwa pliku. Data dostępu.

Przykłady:

  • tor, tk, mag. "Wybory samorządowe: Ojczyzna musi uzupełnić listy." Kurier Poranny online. nr 101 z dnia 09.11.98. Protokół dostępu: http://www.kurier-poranny.com/gazeta/kp_19980914/index.asp. 13 June 1999.
  • Kokoe Barney Peele. Zen and the Art. of the Internet. Introduction to Zen. (2 February 1992). Online. Protokół dostępu: gopher://gopher.panam.edu/00gopher_root:%5Birg.zen%Dzenintro.dat. 21 June 1999.
  • Grabowska-Woźniak Elżbieta. "Święto euroentuzjastów". Życie Warszawy. Poniedziałek 15 maja 2000. Online. Protokół dostępu: http://www.zw.com.pl/.

Artykuł z czasopisma

Budowa opisu:

    Autor. "Tytuł artykułu." Tytuł czasopisma. Rok: ilość stron lub informacja o długości. Tryb dostępu. Informacje o Dostawcy. Nazwa bazy. Dane identyfikujące lub numer. Numer akcesji. Data dostępu.

    Autor. Tytuł artykułu." Tytuł czasopisma. Rok: ilość stron lub informacja o długości. Tryb dostępu. Protokół dostępu (jeśli zastosowany): Miejsce/Ścieżka/Nazwa pliku. Data dostępu.


Przykłady:

Artykuł z Listy Dyskusyjnej

Budowa opisu:

    Autor. "Temat listu." Data. Online posting. Nazwa listy dyskusyjnej. Tryb dostępu E-mail: DISCUSSION LIST@e-mail adres. Data dostępu.

    Autor. "Temat listu." Data. Online posting. Nazwa listy dyskusyjnej. Tryb dostępu E-mail: LISTSERV@e-mail adres/Skąd pozyskany. Data dostępu.

Przykłady:

  • Kowalska-Mis Katarzyna. "Granty dla bibliotek - EBIB 13." 10 Apr. 2000. Online posting. Lista dyskusyjna pracowników informacji naukowej bibliotek szkół wyższych. Online. Protokół dostępu: E-mail: INFOBIB-L@MAN.TORUN.PL. 20 May 2000.
  • Roxie. "Poezja Jasnorzewskiej". 7 May 2000. Online posting. PODWORKO. Protokół dostępu: E-mail: PODWORKO@SUNSITE.ICM.EDU.PL 12 May 2000.

Artykuł z Grup Dyskusyjnych

Budowa opisu:

Autor (jeśli jest). "Tytuł artykułu." Online posting. Date. Nazwa grupy dyskusyjnej. Data dostępu. <URL>

Przykłady:

  • Solarz Piotr. "Sprzedam Stara 200". Online posting. 18 May 2000. Pl.Ogłoszenia Sprzedam. 19 May 2000. < news://ms-news.pl.ogloszenia.ochota.ogloszenia.pl.ogloszenia.sprzedam >
  • Relicka Ella. "Jak posadzić grzyby?". Online posting. 3 April 2000. Pl.rec.ogrody. 4 April 2000. <pl.rec.ogrody>

Wiadomość pocztowa (E-mail)

Budowa opisu:

Nadawca listu (Adres emailowy nadawcy). "Temat listu". Nazwa odbiorcy listu (Adres emailowy odbiorcy). Data listu.


Przykłady:

  • Kowalska, Alexa (alexa@yoyo.pl). "Jak rozwiązywać problemy z makrami." E-mail to Wasiak Kinga (kingaw@pb.bialystok.pl). 30 July 1999.
  • Alexander, Leslie (alexl@yoyo.pl) Wymierny przykład prac. E-mail to esliw@zetobi.com.pl. 07 May 2000.

Styl CGOS (The Columbia Guide to Online Style)

Przepisy bibliograficzne dokumentów elektronicznych są zbliżone do przepisów używanych w dokumentach drukowanych. Na nich oparte są między innymi style MLA czy Chicago zwane też wzorcem dla publikacji humanistycznych (WPH), czy też style używane przez APA lub CBE, zwane dalej wzorcem dla publikacji w zakresie nauk przyrodniczych i ścisłych (WPNP). Wzorzec CGOS łączy dwa style, przedstawiając bazowe formaty dla przypisów dokumentów elektronicznych:

WPH

    Nazwisko, imię autora. "Tytuł dokumentu." Tytuł wersji drukowanej dzieła [jeśli dostępne]. Wersja lub numer pliku [jeśli jest]. Data dokumentu lub data ostatniej modyfikacji dokumentu [jeśli jest różna od daty dostępu]. Protokół i adres, ścieżka dostępu (Data dostępu).

WPNP

    Nazwisko autora, Inicjały imienia. (Data dokumentu [jeśli różna od daty dostępu)]. Tytuł dokumentu. Tytuł wersji drukowanej dzieła [jeśli jest]. Wersja lub numer pliku[jeśli jest]. (Wydanie lub wyd. poprawione [jeśli jest]). Protokół i adres, ścieżka dostępu, lub katalogi (foldery) (data dostępu).

W publikacjach drukowanych za pomocą komputera, jeśli używa się edytora tekstu, adresy internetowe są automatycznie zaznaczane (zmieniają kolor, są podkreślone). Należy stosować ustawienia standardowe dla tych elementów. Pomiędzy poszczególnymi opisami można stosować numerowanie lub wypunktowanie. Więcej informacji na ten temat zawiera Part 2 of The Columbia Guide.

The World Wide Web (WWW)

Elementy bibliograficzne dla odnośnika stron WWW są bardzo podobne do wszystkich znanych prób opisu dokumentów drukowanych czy też elektronicznych. Mogą się różnić jedynie miejsca prezentowania tych danych (elementów) w obrębie opisu. Często w miejscu nazwiska lub nazwisk autorów znajdują się ich loginy lub aliasy. Zamiast tytułu może znajdować się nazwa pliku. Strona WWW bez względu na jej długość jest tylko jedną stroną (nie mierzymy jej na liczbą ekranów).

WPH

    Autor, imię. "Tytuł pracy." Tytuł wersji drukowanej. Data. Tryb dostępu. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa. (Data dostępu).

Przykład:

  • Gingras, Francois-Pierre. "Comment citer des sources sur Internet dans un travail scientifique." 2000. http://www.uottawa.ca/%Efgingras/text/citation.html (20 May 2000).

WPNP

    Autor, inicjał imienia. (Data publikacji). TYTUŁ pracy. "Tytuł całości", wersja i numer pliku. Tryb dostępu. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa. (Data dostępu).

Przykład:

  • Gingras, F. P. (2000). Comment citer des sources sur Internet dans un travail scientifique. http://www.uottawa.ca/%Efgingras/text/citation.html (20 May 2000).

E-mail, Listy Dyskusyjne i Grupy Dyskusyjne

WPH

    Autor. E-mail autora. "Temat listu". Data wysłania wiadomości. Nazwa listy lub grupy dyskusyjnej Adres listy lub grupy dyskusyjnej (lub protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa) i nazwa grupy news (Data dostępu).

Przykład:

  • Kowalska-Mis Katarzyna. kowal@dowil.com.pl. (18 May 2000). "Granty dla bibliotek - EBIB 13."Lista dyskusyjna pracowników informacji naukowej bibliotek szkół wyższych Infobib-l@man.torun.pl (20 May 2000).

WPNP

    Autor, inicjał imienia lub alias. (Data wysłania listu). Temat listu. Nazwa listy lub grupy dyskusyjnej Adres listy lub grupy dyskusyjnej (lub protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa) (Data dostępu).

Przykład:

  • Kowalska-Mis K. (18 May 2000) Granty dla bibliotek - EBIB 13. Lista dyskusyjna pracowników informacji naukowej bibliotek szkół wyższych Infobib-l@man.torun.pl (20 May 2000).

Pliki z Gopher'a

WPH

    Autor. "Tytuł pracy". Tytuł całości dokumentu. Data publikacji dokumentu. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa. (Data dostępu).

Przykład:

  • Kohoe Barney Peele. "Zen and the Art. of the Internet. Introduction to Zen." 1992. gopher://gopher.panam.edu/00gopher_root:%5Birg.zen%5Dzenintro.dat. (15 May 2000).

 

WPNP

    Autor, inicjał imienia. (Data publikacji lub ostatniej modyfikacji). Tytuł pracy. Tytuł całości. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa. (Data dostępu).

Przykład:

Dokumenty dostępne przez FTP

WPH


    Autor. "Pełny tytuł pracy". Data publikacji dokumentu. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa. (Data dostępu).

Przykłady:

  • Malinowska, Jolanta. "Materiały pomocnicze do norm jakościowych ISO-9001." 4 December 1999. ftp://ftp.zetobi.com.pl/pub/iso/mat.doc (17 November 1999).
  • WS-FTP v. 4.04. 13 May 1996. ftp://ftp.man.lodz.pl/pub/win/ws_ftp/ftp404.zip (20 December 1999).

WPNP

    Autor, inicjał imienia. (Data publikacji dokumentu). Tytuł dokumentu lub nazwa pliku. Tytuł całości dokumentu. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa.. (Data dostępu).

Przykłady:

  • Malinowska, J. (1999). Materiały pomocnicze do norm jakościowych ISO-9000. ftp://ftp.zetobi.com.pl/pub/iso/mat.doc (17 November 1999).
  • WS-FTP v. 4.04. (1996). ftp://ftp.man.lodz.pl/pub/win/ws_ftp/ftp404.zip (20 December 1999).

Dokumenty dostępne telnet

WPH

    Autor lub alias. "Tytuł dokumentu". Tytuł całości pracy lub nazwa miejsca dostępu. Data publikacji dokumentu. Protokół dostępu poprzez telnet zawiera numer portu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa (Data dostępu).

Przykład:

  • traci (#377). "DaedalusMOO Purpose Statement." WriteWell. telnet://moo.daedalus.com:7777 help purpose (30 Apr. 1996).

WPNP

    Autor, inicjał imienia. (Data publikacji dokumentu). Tytuł dokumentu. Pełny tytuł całości. Protokół dostępu przez telnet, zawierający numer portu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa (Data dostępu).

  • traci (#377). DaedalusMOO purpose statement. WriteWell. telnet://moo.daedalus.com:7777 help purpose (30 Apr. 1996).

Dokumenty komunikacji synchronicznej (telekonferencje, chat)


WPH

    Autor czy nazwa osoby mówiącej lub jej alias. Typ komunikowania się (np. talk, chat, netmeeting, wideokonferencja). "Tytuł sesji"(jeśli jest) Nazwa miejsca. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa (Data konwersacji).

Przykład:

  • Kiwi. "Playing the Jester Is Hard Work." DaMOO. telnet://damoo.csun.edu:7777 (4 Dec. 1996).

WPNP

    Autor czy nazwa osoby mówiącej lub jej alias. Typ komunikowania się (np. talk, chat, netmeeting, wideokonferencja). Tytuł sesji (jeśli jest). Nazwa miejsca. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa (Data konwersjacji).

    Przykład:

  • Kiwi. Playing the jester is hard work. DaMOO. telnet://damoo.csun.edu:7777 (4 Dec. 1996).

Źródła informacyjne online

WPH

    Autor. "Tytuł artykułu". Tytuł całości dzieła. Informacje o druku publikacji. Data publikacji. Informacja o wydawcy i edycji online. Nazwa serwisu online. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa (Data dostępu).

Przykład:

  • "Fine Arts." Dictionary of Cultural Literacy. 2nd ed. Ed. E. D. Hirsch, Jr., Joseph F. Kett, and James Trefil. Boston: Houghton Mifflin. 1993. INSO Corp. America Online. Reference Desk/Dictionaries/Dictionary of Cultural Literacy (20 May 1996).

WPNP


    Autor, inicjał imienia. (Data publikacji). Tytuł artykułu. Po słowie In nazwiska autorów lub redaktorów, Tytuł całości dzieła. Informacje o druku publikacji. Informacja o wydawcy i edycji online. Nazwa serwisu online. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa (Data dostępu).

Przykład:

  • Fine Arts. (1993). In E. D. Hirsch, Jr., J. F. Kett, & J. Trefil (Eds.), Dictionary of cultural literacy. Boston: Houghton Mifflin. INSO Corp. America Online. Reference Desk/Dictionaries/Dictionary of Cultural Literacy (20 May 1996).

Publikacje elektroniczne i bazy danych online

WPH

    Autor. "Tytuł artykułu". Tytuł publikacji (oprogramowania). Lista wersji lub numer wydania identyfikujące publikację. Numer serii. Data publikacji. Nazwa bazy danych. Nazwa serwisu online. Protokół dostępu: Miejsce/Ścieżka/Nazwa (Data dostępu).

Przykład:

  • Warren, Christopher. "Working to Ensure a Secure and Comprehensive Peace in the Middle East." U.S. Dept. of State Dispatch 7:14, 1 Apr. 1996. FastDoc. OCLC. File #9606273898 (12 Aug. 1996).

WPNP

    Autor, inicjał imienia. (Data publikacji). Tytuł artukułu lub pliku. (Dane identyfikujące plik lub numer wersji). Nazwa bazy danych. Nazwa serwisu online. Protokół dostępu. Miejsce/Ścieżka/Nazwa (Data dostępu).

Przykład:

  • Warren, C. (1996). Working to ensure a secure and comprehensive peace in the Middle East (U.S. Dept. of State Dispatch 7:14). FastDoc. OCLC (File #9606273898). (12 Aug. 1996).
Programy i Gry Wideo

WPH

    Autor lub autor korporatywny. Tytuł programu. Numer wersji. Wydawca, data publikacji.

Przykład:

  • ID Software. The Ultimate Doom. New York: GT Interactive Software, 1995.

WPNP

    Autor, inicjał imienia lub nazwa autora. (Data publikacji). Tytuł programu lub gry wideo. (Numer wersji - o ile nie jest zawarta w tytule). Wydawca.

Przykład:

  • ID Software. (1993). The ultimate doom. NY: GT Interactive Software.

Wybór spośród przedstawionych standardów jest trudny, ponieważ różnice pomiędzy nimi są nieznaczne i nie wpływają na charakter opisu. Wybór zatem, dopóki nie zostaną ustalone i zatwierdzone normy dla tworzenia przypisów bibliograficznych dokumentów elektronicznych, należy do osób zainteresowanych. Budowa przypisu nie różni się zasadniczo od opisu bibliograficznego, tylko w jednym przypadku zastosowano "In". Wydaje się to słuszne, aby wszystkie opisy: zarówno bibliograficzny, jak i katalogowy oraz przypis miały jednolity standard.

Zdaję sobie sprawę, że jest to - wstępny i niepełny przegląd - niektórych tylko wzorców (stylów) dla potrzeb standaryzacji opisów bibliograficznych. Nie ulega wątpliwości, że należy je porównać z projektem norm ISO 890-2 i PN-N-01152-13, jak i przeprowadzić dyskusję pozwalającą na poznanie wszystkich aspektów potrzeb użytkowników i rodzajów dokumentów elektronicznych. Artykuł taki jest przygotowywany i będzie opublikowany w niedługim czasie w czasopiśmie ZIN.


Pierwotny adres: www.oss.wroc.pl/biuletyn/ebib14/sliwinska.html
Adres w archiwum: ebib.oss.wroc.pl/arc/e014-04.html

 Początek strony



Opis bibliograficzny dokumentów elektronicznych : standardy dla potrzeb cytowania w przypisach / Elwira Śliwińska// W: Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny] / red. Bożena Bednarek-Michalska - Nr 5/2000 (14) czerwiec. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich. KWE, 2001. - Tryb dostępu: http://www.ebib.pl/2001/14/sliwinska1.php. - Tyt. z pierwszego ekranu. - ISSN 1507-7187