ebib 
Nr 1/2011 (119), Serwisy i usługi informacyjne. Komunikat
 poprzedni artykuł następny artykuł   

 


Anna Marcol
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. J. Lompy w Katowicach
Stowarzyszenie Ochrony Poloników Niemieckich

Pięć lat Gabinetu Książki i Prasy Polskiej w Niemczech


Gabinet Książki i Prasy Polskiej w Niemczech, działający przy Państwowym Instytucie Naukowym – Instytucie Śląskim w Opolu, jesienią 2010 r. świętował swoje piąte urodziny. Powstał z inicjatywy prof. Marii Kalczyńskiej, bibliologa i wykładowcy uniwersyteckiego, pracownika Zakładu Badań Historycznych i Niemcoznawczych PIN-IŚ, oraz Leonarda Paszka – animatora kultury z Essen. Inicjatorzy postanowili zachować dla następnych pokoleń sprowadzone do Opola wydawnictwa, dokumenty i pamiątki z życia Polonii, przede wszystkim niemieckiej. Dzięki ich staraniom, życzliwości środowisk naukowych i sponsorów utworzono w Gabinecie bibliotekę i Salon Pod Pegazem, które służą badaczom, studentom, bibliotekarzom i innym osobom zainteresowanym szeroko pojętą tematyką polonijną i polsko-niemiecką.


Fot. 1. Prof. Maria Kalczyńska – założycielka Gabinetu, prezes Stowarzyszenia Ochrony Poloników Niemieckich (fot. Anna Marcol)

Od ponad roku Gabinet jest wspierany przez Stowarzyszenie Ochrony Poloników Niemieckich (SOPN), wspomagające jego działalność naukową i wydawniczą[1]. Na liście publikacji, które ukazały się w latach 2009–2010, znalazły się m.in.: tom naukowy Ślązacy w Niemczech po roku 1945, zbiór poetycki Wierszobranie oraz książka Ludzie polonijnych mediów w Berlinie. Wsparcie ze strony Stowarzyszenia sprzyja również popularyzacji zasobów Gabinetu oraz licznym inicjatywom: wystawom, konkursom, wycieczkom, spotkaniom literackim oraz prelekcjom z udziałem gości z kraju i zagranicy. Organizacja dotychczasowych imprez była możliwa dzięki współpracy z mediami polonijnymi, Polską Misją Katolicką w Niemczech, Klubem Polskim „Korona” (Kolonia), Stowarzyszeniem WIR (Berlin), Kołem Opolskim Stowarzyszenia Krajoznawców „Poznaj Swój Kraj” i wieloma innymi.


Fot. 2. Członkowie i sympatycy SOPN w Dreźnie (fot. Milena Kalczyńska)

Warto zaznaczyć, że działalność SOPN wspomagają także jego członkowie, do których należą uznani profesorowie (Joachim Glensk, Józef Byczkowski, ks. Zdzisław Małecki, Piotr Roguski), nauczyciele akademiccy (Agnieszka Łakomy, Magdalena Pluskota), redaktorzy i dziennikarze (Adam Dyrko, Krystyna Koziewicz), wydawcy (Jan Zając, Krystyna Skowera), pracownicy bibliotek (Wanda Matwiejczuk, Danuta Bilikiewicz-Blanc, Zofia Kaczmarek) oraz reprezentanci innych stowarzyszeń (Krystyna Rostocka, Jan Skowera, Tadeusz Jacek Rogoża, Bogusław Laitl), co sprzyja podejmowaniu wielu wspólnych inicjatyw w środowisku lokalnym i za granicą. Stowarzyszenie współpracuje ponadto z bibliotekami w Polsce i w Niemczech. Kontakty te są przydatne w działaniach związanych z gromadzeniem, uzupełnianiem i wymianą zbiorów Gabinetu.

W latach 2006–2010 zaproszono do Opola osobistości związane z Polonią niemiecką, francuską i amerykańską, emigracją oraz polsko-niemieckimi kontaktami kulturowymi. Wśród redaktorów czasopism polonijnych warto wyróżnić: Tomasza Nowińskiego z Kalifornii, Arno Giese z Wesseling, Jana Lecha Skowerę z Kolonii i Adama Dyrko z Monachium. Gośćmi Gabinetu byli także badacze: Piotr Roguski (Kolonia), Heinz Kneip (Regensburg), Barbara i Zenonon Babiakowie (Dortmund) oraz bibliotekarze, zainteresowani tematyką książki i prasy polskiej za granicą: Krzysztof Alberski (Biblioteka Narodowa w Warszawie), Arkadiusz Kugler (Biblioteka Politechniki Śląskiej w Gliwicach) i Bernhard Kwoka (Biblioteka im. Martina Opitza w Herne). Sporym zainteresowaniem cieszyły się ponadto prelekcje gości z Berlina: Winfrieda Lipschera, niemieckiego tłumacza, i Witolda Stypy, twórcy Muzeum Przyszłości, oraz spotkania autorskie z reprezentantkami Polonii francuskiej – Agatą Kalinowską-Bouvy i Stanisławą Chobian-Chéron.


Fot. 3. Wykład K. Alberskiego w Opolu (fot. Jerzy Stemplewski)

Jedną z ostatnich inicjatyw była prezentacja projektu Berlińscy Polacy w Opolu, zorganizowana z okazji pięciolecia Gabinetu przy współpracy konsula ds. Polonii niemieckiej z Berlina i marszałka województwa opolskiego. Prezentacja odbyła się 29 października 2010 r. i składała się z kilku części. Na Wydziale Zarządzania Politechniki Opolskiej wysłuchano wykładu berlińskiej dziennikarki i literatki, Ewy Marii Slaskiej, na temat śladów polskiej obecności w stolicy Niemiec, zarówno tych historycznych, jak i współczesnych. Problematykę tę kontynuowano podczas wieczornej debaty polsko-niemieckiej zorganizowanej w opolskiej restauracji Prasowa Caffe, gdzie rozmawiano o Roli mediów w środowiskach wielokulturowych. W czasie spotkania uhonorowano także laureatów najlepszych prac w konkursie na esej Berlińscy Polacy. Portret własny oraz wręczono drugą Nagrodę im. Jana Kowalika dla polonijnego wydawcy i redaktora, którą w roku 2010 przyznano Bonifatiusowi Stopie – redaktorowi naczelnemu berlińskiej „Gazetki”, zasłużonemu społecznikowi i skrupulatnemu dokumentaliście. Obecność reprezentantów Polonii w Opolu była ponadto okazją do zaprezentowania książki Ludzie polonijnych mediów w Berlinie, zawierającej biogramy osób, które […] w końcu XX i na początku XXI w. angażowały się w powstawanie i funkcjonowanie mediów prasowych, internetowych, radiowych, telewizyjnych, zajmowały się kolportażem, filmem i fotografią oraz innymi formami nowoczesnego przekazu informacji w multikulturowej przestrzeni Europy[2].


Fot. 4. Debata polsko-niemiecka w restauracji Prasowa Caffe w Opolu (fot. Jerzy Stemplewski)

Organizatorzy zachęcają do odwiedzin opolskiego Gabinetu oraz udziału w kolejnych projektach. Szczegółowe informacje dotyczące jego działalności można znaleźć pod adresem: http://www.polonika.opole.pl

Przypisy

[1] W poprzednich latach założyciele Stowarzyszenia opublikowali następujące książki: Niemieckie polonika prasowe (Opole 2004), Materiały bibliograficzno-internetowe do współczesnych polsko-niemieckich kontaktów książki i mediów oraz dziedzin pokrewnych (Opole 2005), Jan Paweł II we wspomnieniach polsko-niemieckich (Dortmund-Katowice 2006). W latach 2006–2009 wspólnie z Instytutem Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Polskim Stowarzyszeniem Autorów, Dziennikarzy i Tłumaczy w Europie (APAJTE) z siedzibą w Paryżu, Stowarzyszeniem „Wspólnota Polska” w Warszawie oraz Senacką Komisją ds. Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą realizowali także projekt naukowy, którego owocem jest obszerny tom Kultura książki i prasy polonijnej. Dziedzictwo narodowe i światowe (Katowice 2009).

[2] KALCZYŃSKA, M. (red.). Ludzie polonijnych mediów w Berlinie. Katowice: Drukarnia Archidiecezjalna, 2010. ISBN 978-83-7593-091-7.

 Początek strony



Pięć lat Gabinetu Książki i Prasy Polskiej w Niemczech / Anna Marcol// W: Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny] / red. naczelny Bożena Bednarek-Michalska - Nr 1/2011 (119) luty. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich KWE, 2010. - Tryb dostępu: http://www.ebib.info/2010/119/a.php?marcol. - Tyt. z pierwszego ekranu. - ISSN 1507-7187


blog comments powered by Disqus