Nr 2/2010 (111), Biblioteki narodowe. Komunikat |
Bożena Bednarek-Michalska
| |||
Manifest Domeny Publicznej został opracowany w ramach projektu Unii Europejskiej zatytułowanego COMMUNIA: europejska sieć tematyczna związana z domeną publiczną w świecie cyfrowym (COMMUNIA, the European Thematic Network on the digital public domain http://communia-project.eu/). Pracowali nad nim głównie członkowie Grupy Roboczej 6. Po zakończeniu etapu projektowania został on rozesłany do wszystkich uczestników i poprawiony do wersji ostatecznej. Poglądy wyrażone w Manifeście stanowią wynik dyskusji, jaka toczyła się w ramach projektu od 2006 r. Każdy, kto zgadza się z nimi, może zostać sygnatariuszem Manifestu. Dlaczego Manifest powstał? Wydaje się, że po latach korzystania z Internetu i po zmianach technologicznych, jakie nastąpiły w tym czasie, dostrzeżono, że kulturowa przestrzeń publiczna jest zagrożona przez zaostrzanie prawa autorskiego i rozszerzanie zakresu jego ochrony. Twórcy Manifestu chcą nie tylko wyrazić swoje obawy, ale także podkreślić, że dzięki bogatej kulturze i swobodnemu dostępowi do niej, możemy jako społeczeństwo rozwijać się twórczo i bez przeszkód. Znaczenie domeny publicznej jest kluczowe w dzisiejszych czasach i trzeba nieustannie przypominać decydentom o tym, że dobro wspólne należy chronić, a Internet i jego zasoby szczególnie. Twórcy Manifestu zebrali już wiele podpisów popierających zawarte w nim zasady; złożyły je zarówno osoby prywatne, jak i instytucje, co świadczy o tym, że idea jest ważna i może być realizowana w różnych środowiskach. Istotnym jest także wyjaśnianie znaczenia tego pojęcia, nie jest ono bowiem stosowane powszechnie i często niewyraźnie określone w przepisach prawa. Manifest został przełożony na wiele języków świata i upubliczniony na specjalnej stronie pod adresem: http://publicdomainmanifesto.org/. Jego twórcy zachęcają także do uroczystego obchodzenia Dnia Domeny Publicznej, który w Polsce organizowany jest od 2 lat przez Koalicję Otwartej Edukacji i Bibliotekę Narodową. Polska aktywnie uczestniczy w pracach projektu – reprezentują ją dwie instytucje: Biblioteka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz ICM – Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytetu Warszawskiego oraz w jego ramach działająca organizacja Creative Commons Polska. Do prac włącza się także nieformalnie Koalicja Otwartej Edukacji (http://koed.org.pl/), której członkowie popierają idee zawarte w Manifeście i chcą jak najszerszego udostępnienia w Internecie cyfrowych zasobów kultury, edukacji i nauki. Tekst Manifestu zarchiwizowano w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej w dwóch wersjach językowych, by przetrwał dłużej niż strony internetowe, na których dziś jest dostępny: http://kpbc.umk.pl/dlibra/docmetadata?id=45362. Bożena Bednarek-Michalska |
| |||