Nr 4/2008 (95), Aktywna prowincja. Artykuł |
Genowefa Dżuła
| |||
Głośno ostatnio o stereotypowym postrzeganiu bibliotekarzy, czego – w moim uznaniu – nie należy się mocno wypierać, bo w każdym zawodzie można spotkać pracowników wpasowujących się w jakieś schematy zachowań. Na przykład takich, którzy na każdy nowy pomysł reagują mamrotaniem: Co to za wymysł?! Kto to będzie robił? Przecież brakuje kadry! Kiedy? Przecież i tak brakuje czasu! Ale kiedy już pozwolą się przekonać, to i zostaną troszkę po godzinach, i zmarzną, i zgłodnieją, i zrobią ochotnie wszystko, czego wymaga organizacja imprezy. I wtedy powstają ciekawe pomysły, w fantastyczny sposób realizowane. Potem wszystkim pracownikom jest miło, bo pracują WŁAŚNIE W TEJ! firmie. Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Józefa Ignacego Kraszewskiego w Bełchatowie przynajmniej raz w roku realizuje coś spektakularnego[1]. Wśród inicjatyw zdarzają się formy, które przyjmują się na dłuższy okres czasu. Spośród nich warto zwrócić uwagę na happening artystyczny - Wystawa w Wystawach. Happening organizowany jest nieprzerwanie od 1999 r. we współpracy z Miejskim Centrum Kultury. Polega na corocznym i jednocześnie okresowym eksponowaniu tekstów literackich, prac malarskich, rzeźbiarskich i innych w sklepowych oknach wystawowych przy głównych ulicach miasta. Autorami prac są lokalni twórcy. Dodatkową oprawę i nagłośnienie nadaje imprezie „zwariowana” (zdaniem stereotypowych) inauguracja. Było już tworzenie plakatów odciskami dłoni czy bosych stóp artystów na świeżo pomalowanej dykcie – oczywiście przy najbardziej uczęszczanej promenadzie miasta; albo przejazd artystów otwartym samochodem z jazzową orkiestrą itp. Obowiązkowo ukazuje się okolicznościowa publikacja w postaci folderu reklamowego przeznaczonego do rozdawania mieszkańcom. Po każdej imprezie w zbiorach MiPBP pozostaje rzetelna dokumentacja. Inna zrealizowana inicjatywa przebiegała pod hasłem Pięć książek od sponsora. Akcja miała charakter innowacyjny m.in. dlatego, że po wsparcie finansowe udaliśmy się bezpośrednio na sesję Rady Miejskiej. Tam radni – wobec koleżanek i kolegów – „z przyjemnością” oddawali część swojej diety na nowe książki dla biblioteki. Zrewanżowaliśmy się umieszczeniem imiennej naklejki na zakupionym za te pieniądze egzemplarzu. Dzięki temu pozostaną we wdzięcznej pamięci biblioteki i czytelników, przynajmniej do końca życia danej książki. Za przedsięwzięcie istotne marketingowo i dokumentacyjnie poczytujemy sobie też film o bibliotece. Przygotowaliśmy go w oparciu o własny scenariusz, korzystając z bieżących i archiwalnych zasobów filmowych (w tym bibliotecznych, należących do lokalnej telewizji kablowej i pochodzących od prywatnych właścicieli). W efekcie powstała dokumentalno-fabularna historia życia kilkudziesięcioletniej „pani” Biblioteki Miejskiej, której fakt „narodzin” ilustruje filmik z Oddziału Noworodków bełchatowskiego szpitala, zaś fakt „ożenku” z panem Powiatem – zdjęcia ślubne zaprzyjaźnionej młodej pary itd. Tematyka filmu jest branżowa, ale forma powoduje, że oglądanie go sprawia przyjemność, prowokuje komentarze, bawi, czasem wywołuje konsternację. Ostatnio zrealizowanym z sukcesem przedsięwzięciem była akcja z dnia 28 marca 2008 r. zatytułowana: My zaufaliśmy książkom. I Ty daj się skusić…! Znający nasze miasto zapewne odnajdą w tym haśle analogię do „witalników” miejskich o brzmieniu: Bełchatów – daj się skusić! Akcję tę zorganizowaliśmy przy wsparciu Miejskiego Zakładu Komunikacji (dlatego pierwsze litery hasła układają się w skrót: MZK), który „wypożyczył” bibliotece na cały dzień jeden z kursów liniowych emzetki oraz jeden przystanek. Popularna „dwójka” przemierzająca całe miasto stała się czytelnią na kółkach krążącą na trasie Bełchatów – Świat Książki. W autobusie, którego wystrój pochłonął blisko osiem godzin pracy trzyosobowego zespołu bibliotekarzy, jeden ze sponsorów zainstalował nagłośnienie słyszalne wewnątrz i na zewnątrz. Wraz z pasażerami autobusem podróżowali lektorzy czytający na głos anegdoty, aforyzmy itp. – słowem krótkie teksty literackie, adresowane do specyficznego grona odbiorców – osób w różnym wieku, o różnym statusie społecznym i wykształceniu, których połączyło wspólne podróżowanie po mieście. Lektorzy, wśród których byli wolontariusze z Bełchatowskiego Amatorskiego Teatru, prezydenci miasta i bibliotekarze zapraszali do biblioteki oraz na kiermasz. Pasażerowie otrzymywali darmowe egzemplarze książek, cukierki oraz ulotki informacyjne zawierające podstawowe dane o działalności biblioteki. W czasie gdy po mieście poruszał się autobus, na jednym z przystanków MZK przygotowano też udekorowany tematycznie Mały Kiermasz Starej Książki. Pasażerowie oczekujący na autobus zamiast nerwowo czytać rozkłady jazdy przeglądali rozłożone na stolikach książki – ogrodnicze, kucharskie, harlequiny oraz inną literaturę – głównie beletrystyczną. Wszystko można było nabyć za przysłowiową złotówkę. Klientów-czytelników nie brakowało. Podróżujący przyznawali się do przeżycia momentu zaskoczenia. Wzbudzał je wygląd emzetki, której wnętrze przypominało bibliotekę: stała imitacja regału z książkami, wisiały zdjęcia przedstawiające różne wydarzenia biblioteczne i opatrzone ciekawym komentarzem. Ponadto każda z czterech filii bibliotecznych promowała się, eksponując fotografie swoich siedzib, profil działalności oraz informacje adresowo-telefoniczne. Zdumienie pasażerów wywoływał również fakt serdecznego powitania u progu drzwi autobusu przez „obsługę” noszącą firmowe koszulki z bibliotecznym logo. Celem imprezy było przypomnienie mieszkańcom miasta i nie tylko, że w Bełchatowie istnieje i działa sieć biblioteczna, która posiada interesującą ofertę, że biblioteki czekają na czytelników w określonych miejscach (w swoich siedzibach), w konkretnych dniach i godzinach. Ponadto akcja zwróciła uwagę na sposób, w jaki można wygospodarować czas na czytanie gazety czy książki. Wśród opinii pasażerów i klientów kiermaszu, zebranych przez redaktorów Gazety Wyborczej czy Polski – Dziennika Łódzkiego, mnożyło się od komplementów i słów aprobaty. Poza wspomnianymi ogólnopolskimi dziennikami akcją zainteresował się też ogólnopolski telewizyjny program informacyjny Teleexpress oraz lokalna telewizja DOLSAT. Nie sposób nie docenić zainteresowania medialnego, które sprzyja promowaniu bibliotek i czytelnictwa. W swojej pracy nie uniknęliśmy też przedsięwzięć mniej udanych, takich które np. nie przetrwały próby czasu. Nie do końca powiodły się akcje o charakterze pomocowym. Na przykład współpraca z Domem Samotnej Matki spaliła na panewce, ponieważ dyscyplina wypożyczeń i poszanowania książek w punkcie bibliotecznym czy dotrzymywania terminarza spotkań pozostawiała wiele do życzenia. Natomiast próba dostarczania książek do domu osobom chorym czy niepełnosprawnym podjęta w 2000 r. zakończyła się tym, że tylko kilka osób korzysta dziś z tej formy. Można przypuszczać, że powszechne ostrzeżenia przed wpuszczaniem do domu ludzi podających się za różnych usługodawców zamykają drzwi także przed bibliotekarzami. Mimo wszystko takie sytuacje nie zniechęcają nas. Cały czas poszukujemy innych pomysłów. Już teraz planujemy ciekawe zamierzenie na przyszły rok. Przedstawione powyżej zadania to tylko mały wycinek spośród realizowanych projektów. Pod koniec każdego roku MiPBP wydaje informator[2], w którym odnotowuje, choćby hasłowo, swoją roczną działalność. Informacje zajmują zawsze kilkadziesiąt stron, trudno więc w tym artykule opisać wszystko. Dlatego zapraszamy do lektury rocznika, który poza bibliotekami regionu łódzkiego jest dostępny we wszystkich bibliotekach gromadzących egzemplarz obowiązkowy. Innowacyjność działań Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej w Bełchatowie dostrzeżona została przez Kancelarię Prezydenta RP, która w 2004 r. zaprosiła dyrektor Magdalenę Forusińską na Spotkanie Twórców Kultury odbywające się w Pałacu Prezydenckim. Ponadto Ministerstwo Kultury w 2005 r. doceniło panią dyrektor, nagradzając ją Brązowym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Przypisy[1] Wiele ciekawych informacji o działalności biblioteki można odnaleźć na stronie biblioteki: Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna w Bełchatowie [on-line]. [dostęp 2 kwietnia 2008]. Dostępny w World Wide Web: http://www.biblioteka.belchatow.pl/library/main.htm. [2] Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna imienia Józefa Ignacego Kraszewskiego: Informator 2007. Bełchatów: MiPBP, 2008. |
| |||