Anna Filipowicz
Biblioteka Narodowa

Felieton wstępny

Z danych Urzędu Statystycznego wynika, że szybko zwiększa się liczba niepełnosprawnych. W 2002 r. było ich prawie 5,5 mln - o 1,7 mln więcej niż w 1988 r. Oznacza to, że niepełnosprawny jest co siódmy Polak^[1]. Definicji niepełnosprawności jest wiele^[2], inaczej określają niepełnosprawność lekarze, inaczej - pracownicy opieki społecznej. Bez względu na rodzaj definicji przez niepełnosprawność rozumiemy obniżenie sprawności funkcjonalnej organizmu. Niepełnosprawną jest więc osoba niewidoma, niesłysząca czy niedosłysząca, poruszająca się na wózku, ale i osoba, która ze względu na wiek nie radzi sobie z podstawowymi problemami życia codziennego.

Karta Praw Osób Niepełnosprawnych uchwalona przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej w dniu 1 sierpnia 1997 gwarantuje im prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia, w tym także pełne prawo uczestnictwa w życiu publicznym, społecznym, kulturalnym, artystycznym, sportowym oraz rekreacji i turystyce odpowiednio do swych zainteresowań i potrzeb ^[3].

Przybliżający się termin przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, konieczność dostosowania prawa krajowego do standardów unijnych, a także wsparcie finansowe Unii dla tych działań zaowocowały szeregiem kampanii mających na celu integrację osób niepełnosprawnych z resztą społeczeństwa^[4]. Jednym z czynników wspierającym proces integracji są nowe technologie - w tym Internet. Pierwszy artykuł prof. Elżbiety Pleszczyńskiej Internetowy przepływ informacji do i od osób niepełnosprawnych, oparty na sondażu przeprowadzonym wśród niepełnosprawnych twórców serwisów informacyjnych dla tego środowiska, pozwoli czytelnikowi spojrzeć na problemy osób niepełnosprawnych ich oczyma - i może lepiej te problemy zrozumieć. W wypowiedziach uczestników sondażu znajdzie czytelnik wiele zbieżności z poglądami prezentowanymi dotychczas na łamach EBIB-u.
Z wypowiedziami uczestników sondy korespondują materiały zamieszczone w dziale Opinie, dotyczące rządowego projektu Siećpospolita (Aleksander Radwański) i nowego wizerunku PBI (Anna Milc).

Ostatnie lata przyniosły także wzrost zainteresowania czytelnikiem niepełnosprawnym w bibliotekach. Szczególne miejsce zajmuje w tym procesie biblioterapia. Na jej temat piszą w styczniowym numerze Barbara Janczak i Aleksandra Erlandsson. Barbara Janczak zapoznaje nas z historią i dniem dzisiejszym tej dziedziny działalności bibliotekarskiej, w oparciu o doświadczenia środowiska krakowskiego. Aleksandra Erlandsson przedstawia działania z zakresu biblioterapii prowadzone w Szwecji.

Ewa Kobierska-Maciuszko zapoznaje nas natomiast z wymogami architektonicznymi, jakie muszą być spełnione, aby budynek biblioteczny mógł w pełni służyć wszystkim czytelnikom.

Interesującym uzupełnieniem artykułów zamieszczonych w bieżącym numerze będą zapewne teksty wystąpień wygłoszonych w czasie konferencji Czytelnik czy Klient? zorganizowanej w Toruniu w grudniu ubiegłego roku. Odesłanie do nich znajdzie czytelnik w rubryce Warto wiedzieć.

W Sprawozdaniach i Komunikatach przedstawiamy dalsze materiały związane z tematem numeru: sprawozdanie z konferencji zatytułowanej Biblioteka - człowiek niepełnosprawny - środowisko lokalne, która odbyła się w Poznaniu w październiku 2003 r., oraz informacje o działaniu i planach na przyszłość Internetu dla Niepełnosprawnych. W Komunikatach znalazły się także informacje o wydarzeniach istotnych dla środowiska bibliotekarskiego: Barbara Szczepańska pisze o światowym szczycie społeczeństwa informacyjnego w Genewie, a Marzena Marcinek o otwarciu Instytutu w Krakowie.

Uwadze Państwa polecamy materiały nadesłane przez czytelników spoza granic Polski. O bibliotekach polskich w Melbourne pisze Józefa Jarosz, o książce w Szwecji - Tomasz Lesniak.

W dziale Badania, teorie, wizje Zofia Kukurowska pisze o wypożyczeniach międzybibliotecznych, a Joanna Dlugosz na temat mediów w czasopismach.

Mam nadzieję, że numer ten zyska Państwa aprobatę, że znajdziecie w nim coś dla siebie. Zapraszam do lektury.

Anna Filipowicz
Redaktor prowadzący numeru

Przypisy

[1] Za: Internet dla Niepełnosprawnych - IdN [on-line]. Data aktualizacji 06-01-2004 [dostęp 21 stycznia 20]. Problemy osób niepełnosprawnych. Dostępny w World Wide Web: http://www.idn.org.pl/sonnszz/index.htm.

[2] Unia Europejska i Niepełnosprawni [on-line]. Swarożyn : Zespół Szkół Agrotechnicznych i Ogólnokształcących, 2004 [dostęp 21 stycznia 2004]. Niepełnosprawni : niepełnosprawność - definicja. Dostępny w World Wide Web: http://www.zsa.cad.pl/unia/niepel.html. GAŁKOWSKI, T. Wokół definicji pojęcia "osoba niepełnosprawna" - doświadczenia europejskie. In IdN Internet dla Niepełnosprawnych [on- line]. Aktualizacja 06-01-2004 [dostęp 21 stycznia 2004]. Dostępny w World Wide Web: http://www.idn.org.pl/sonnszz/def_on.htm.

[3] M.P. Nr 50, poz. 475.

[4] Zob. np.: Integracja [on-line]. Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, 2003 [dostęp 21 stycznia 2004]. Kampanie społeczne. Dostępny w World Wide Web: http://www.integracja.org/labeo/as/x/2214.

Felieton wstępny / Anna Filipowicz// W: Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny] / red. naczelny Bożena Bednarek-Michalska. - Nr 1/2004 (52) styczeń. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich KWE, 2004. - Tryb dostępu: http://www.ebib.pl/2004/52/felieton.php. - Tyt. z pierwszego ekranu. - ISSN 1507-7187