|
Wydanie niniejszego numeru Biuletynu przypada w czasie gorączkowych przygotowań do nowego roku szkolnego i akademickiego dla jednych z Państwa, w czasie konstruowania planów rozwoju na rok następny czy kolejne lata - dla innych, oraz dla wszystkich - w czasie zbliżających się terminów podsumowań mijającego roku. Mamy nadzieję, że zagadnienia poruszane przez autorów artykułów (choć trudne) zachęcą Państwa do głębszych refleksji nie tylko nad tym, co robimy w naszych bibliotekach, ale również nad tym, jak to robimy i jak wypadamy w porównaniu z innymi.
Nie mamy jeszcze wprawdzie krajowych wzorców oceny bibliotek, ale od kilku lat trwają dyskusje o potrzebie opracowania standardów, norm, wskaźników dotyczących tego zagadnienia. I choć wiadomo, że nie wszystko można i nie wszystko należy normalizować i ujednolicać, jakieś narzędzie do samooceny bądź porównań byłoby wszystkim przydatne. Zwłaszcza w czasie, kiedy borykamy się z problemami finansowymi, kadrowymi, rosnącą liczbą użytkowników i ich zmieniającymi się potrzebami.
Z drugiej strony, nawet jeśli sami nie dokonujemy oceny, inni próbują robić to za nas i nie zawsze robią to dobrze. Mamy tu na myśli przede wszystkim wszelkie rankingi w prasie, a nawet prace Państwowej Komisji Akredytacyjnej. Warto więc wypracować wspólnie model oceny funkcjonowania bibliotek, biorąc oczywiście pod uwagę zróżnicowanie funkcji, zadań i obsługiwanych użytkowników. Po lekturze artykułów Mirosława Górnego oraz Lidii Derfert-Wolf i Marka Górskiego przekonacie się Państwo, że nie jest to zadanie łatwe. Podjęto jednak próbę wypracowania standardów na poziomie krajowym dla bibliotek naukowych i mamy nadzieję, że prace te będą kontynuowane. Zachęcamy wszystkie biblioteki naukowe do współpracy z Zespołem ds. Standaryzacji, który reprezentują m.in. wymienieni autorzy, a przede wszystkim do dostarczania danych ze swoich bibliotek niezbędnych do prowadzenia badań porównawczych.
Standardy, normy i związane z nimi wskaźniki efektywności będą również przydatne we wdrażaniu systemów zapewniania jakości, czego dowodem są doświadczenia Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu, przedstawione przez Teresę Szymorowską. Inny argument przemawiający za słusznością opracowania standardów to ich szerokie wykorzystanie w bibliotekach innych krajów i związana z tym możliwość dokonywania dalszych porównań. Interesujący projekt BIX realizowany w Niemczech dla bibliotek publicznych prezentuje w kolejnym artykule Lidia Derfert-Wolf.
W dziale "Warto wiedzieć" znajdą Państwo zestawienie ciekawych adresów internetowych do serwisów i pełnych tekstów publikacji na temat badania efektywności bibliotek i statystyki bibliotecznej. Wykaz przygotowano w ramach prac Zespołu ds. Standaryzacji w celu umieszczenia go wkrótce na oficjalnej witrynie "Analizy funkcjonowania polskich bibliotek naukowych".
Dwa bardzo ważne artykuły drukujemy w dziale "Badania". Jeden dotyczy przyszłości bibliografii narodowych i zmian, jakie następują w ich publikowaniu i udostępnianiu, a drugi wiąże się z modelami struktur organizacyjnych bibliotek naukowych. Oba gorąco polecamy.
Koledzy, którzy uczestniczyli w konferencji IFLA, dzielą się z Państwem swoimi spostrzeżeniami, a inni, którzy w tym czasie pielgrzymowali, przesłali do EBIB-a bardzo piękne zdjęcia. Mamy nadzieję, że numer spodoba się Państwu, dostarczy nowej wiedzy i miłego relaksu.
Bożena Bednarek-Michalska
Lidia Derfert-Wolf
Redaktorki prowadzące numer
| |