Badania efektywności bibliotek i statystyka biblioteczna - zasoby sieci

Zestawienie opracowano w ramach prac Zespołu ds. Standaryzacji do umieszczenia na oficjalnej witrynie "Analizy funkcjonowania polskich bibliotek naukowych"

Programy, serwisy

EQUINOX - Library Performance Measurement and Quality Management System
http://equinox.dcu.ie/index.html
Projekt był (1998-2000) finansowany w ramach programu "Telematyka dla bibliotek" przez Komisję Europejską. Dotyczył opracowania i wykorzystania metod pomiarów funkcjonowania bibliotek w nowym środowisku elektronicznym wraz z tradycyjnymi wskaźnikami efektywności i zastosowania ich w zarządzaniu przez jakość. Projekt bazował na wcześniejszym - EQLIPSE (1995-97) - Evaluation and Quality in Library Performance: System for Europe - http://www.cerlim.ac.uk/projects/eqlipse.html

MIEL2 - Management Information Systems and Performance Measurement for the Electronic Library. Final Report by Peter Brophy and Peter M. Wynne, June 1997
http://www.ukoln.ac.uk/dlis/models/studies/mis/mis.rtf
Raport omawia projekt dotyczący wskaźników efektywności dla akademickiej biblioteki elektronicznej oraz podaje obszerną literaturę dotyczącą pomiarów efektywności.

CAMILE - Concerted Action on Management Information for Libraries in Europe
http://www.dmu.ac.uk/~camile/
Projekt finansowany przez Komisję Europejską w ramach programu "Telamatyka dla bibliotek", którego celem było rozpowszechnianie efekty innych projektów związanych z opracowaniem modeli i narzędzi pomocnych w podejmowaniu decyzji w bibliotekach UE. W serwisie dostępne min. Matrices of Performance Indicators, oprac. przez J. Sumsion'a (1998) w ramach DECIDE - http://www.dmu.ac.uk/~camile/matrices/intro.htm

LibEcon2000
http://www.libecon2000.org/
Serwis poświęcony statystyce bibliotek europejskich - interaktywna baza danych oraz kwestionariusz http://www.libecon2000.org/survey/default.asp

NCES (The National Center for Education Statistics) Library statistics program
http://nces.ed.gov/surveys/libraries/
Oficjalne dane statystyczne NCES (od 1989) dotyczące bibliotek akademickich (ok. 4000), publicznych (ok. 9000), rządowych i szkolnych. Poza tym publikacje, linki, formularze oraz serwis The Integrated Postsecondary Education Data System (IPEDS) http://nces.ed.gov/ipeds/. NCES realizuje również we współpracy z NCLIS (The U.S. National Commission on Libraries and Information Science) program Library Statistics Cooperative Program (LSCP) http://www.nclis.gov/statsurv/statist.html

ACRL (The Association of College & Research Libraries) - Standards & Guidelines
http://www.ala.org/Content/NavigationMenu/ACRL/Standards_and_Guidelines/Standards_and_Guidelines.htm
Standardy, wskazówki i modele dla bibliotek akademickich przydatne dla bibliotek, uczelni i komisji akredytacyjnych.

ACRL (The Association of College & Research Libraries) - Academic Library Statistics
http://www.ala.org/Content/NavigationMenu/ACRL/Publications/Academic_Library_Statistics/Academic_Library_Statistics.htm

ARL Statistics & Measurement Program
http://www.arl.org/stats/
Serwis Association of Research Libraries (ARL) zawierający min. bazę danych statystycznych od 1908 r. z bibliotek amerykańskich stowarzyszonych w ARL oraz szereg przydatnych informacji dotyczących statystyki bibliotecznej i pomiarów efektywności. W ramach serwisu - Performance Measures - dokumenty, artykuły, linki, ARL New Measures Initiative (LIBQUAL+, E-Metrics, Learning Outcomes) - wszystko o badaniach efektywności bibliotek. http://www.arl.org/stats/perfmeas/ oraz ARL Statistics - interactive edition - interaktywna baza bieżących danych dotyczące zbiorów, personelu, wydatków, usług bibliotecznych oraz informacji ogólnych ze 112 bibliotek uniwersyteckich http://fisher.lib.virginia.edu/arl/

Developing national library network statistics & performance measures (USA)
http://www.albany.edu/~imlsstat/
Celem projektu jest opracowanie zestawu statystyk krajowych i wskaźników efektywności do oceny usług elektronicznych w bibliotekach publicznych.

International Coalition of Library Consortia (ICOLC)
http://www.library.yale.edu/consortia/
Serwis międzynarodowego konsorcjum ok. 150 konsorcjów bibliotecznych ICOLC zawierający min. wskazówki dotyczące pomiarów wykorzystania źródeł elektronicznych (pełnotekstowych, abstraktowych) dostępnych w sieci Internet.

LibQUAL+
http://www.libqual.org/
Projekt ARL (Association of Research Libraries) dotyczący jakości usług bibliotecznych - pomiary, narzędzia, mechanizmy.

Research and Statistics About Libraries. LRS - Library Research Service, Denver, Colorado
http://www.lrs.org/
Dane dotyczące bibliotek akademickich, publicznych i szkolnych

Best Practice. CAUL (Council of Australian University Librarians)
http://www.caul.edu.au/best-practice/
Serwis Stowarzyszenia Australijskich Bibliotek Akademickich CAUL zawierający wskazówki, podręczniki, linki dotyczące wskaźników efektywności oraz bazę danych wartości wskaźników poszczególnych bibliotek. Min. podręcznik "Guidelines for the aplication of best practice in Australian University Libraries: Intranational and International Benchmarks" (2000) zawierający obszerną literaturę na temat badań efektywności - http://www.dest.gov.au/archive/highered/eippubs/eip00_11/00_11.pdf

CAUL (Council of Australian University Librarians) Statistics
http://www.caul.edu.au/stats/

SCONUL Statistics (SCONUL - Society of College, National & University Libraries UK)
http://www.sconul.ac.uk/pubs_stats/stats.html

Joint Funding Council's Libraries Review Group: Report (The Follett Report) 1993
http://www.ukoln.ac.uk/services/papers/follett/

Performance Indicators for Academic and Special Libraries. Oprac. ABM - Norwegian Archive, Library and Museum Authority, 2001
http://www.rbt.no/VEILEDNing/Indicators.pdf

Deutsche Bibliotheks Statistik
http://www.bibliotheksstatistik.de/
Dane statystyczne niemieckich bibliotek wszystkich typów.

BIX - Der Bibliotheksindex
http://www.bix-bibliotheksindex.de/
Projekt Fundacji Bertelsmanna i Stowarzyszenia Bibliotek Niemieckich DBV dotyczący zastosowania benchmarkingu w bibliotekach publicznych (wkrótce również naukowych). Więcej o projekcie w niniejszym numerze EBIB.

National Core Library Statistics Program. National Library of Canada
http://www.nlc-bnc.ca/8/3/r3-203-e.html

Poradniki DGM (Digital Guidelines Manuals) sieci PULMAN (biblioteki publiczne)
http://www.pulmanweb.org/DGMs/DGMs-Polish-Ver-Sep02.doc W Sekcji 2 - Wskazówki dotyczące zarządzania min. pomiary efektywności oraz narzędzia oceny, ciekawe linki dot. bibliotek publicznych.

Report on the NISO (National Information Standards Organization) Forum on Performance Measures and Statistics for Libraries. February 15-16, 2001 Washington, DC
http://www.niso.org/news/reports/stats-rpt.html

NISO Z39.7-2002 Draft Standard for Trial Use "Information Services and Use: Metrics & statistics for libraries and information providers - Data Dictionary".
http://www.niso.org/emetrics/

Zestawienia linków

Useful links related to Statistics "Information Resources on Statistics and Free Software". The Statistics Section IFLA, 2002.
http://www.ifla.org.sg/VII/s22/statlinks.htm

Performance Measurement and Performance Indicators: A Selective Bibliography. Compiled by Douglas Robinson, May 2000, National Library of Canada, Last updated: 2001.
http://www.nlc-bnc.ca/6/7/s7-1000-e.html

Library Statistics & Performance Measures. Compiled by Joe Ryan.
http://web.syr.edu/~jryan/infopro/statacad.html

Jakość w bibliotekarstwie i zarządzaniu. Wybrane odnośniki. Oprac. Bożena Bednarek Michalska, Małgorzata Kisilowska i Maria Lamberti. EBIB Nr 1/2002 (30).
http://ebib.oss.wroc.pl/2002/30/warto30.php

Publikacje online (wszystkie dostępne w World Wide Web 15 lipca 2003) - wybór

Blixrud Julia C. The association of Research Libraries Statistics and Measurements Program: From Descriptove Data to Performance Measures. W: 67th IFLA Council and General Conference Libraries and Librarians: Making a Difference in the Knowledge Age, Boston, USA, August 16-25, 2001.
http://www.ifla.org/IV/ifla67/papers/034-135e.pdf

Głowacka Ewa: Wskaźniki efektywności bibliotek według normy ISO 11620. EBIB Materiały konferencyjne Nr 5.
http://ebib.oss.wroc.pl/matkonf/standardy/glowacka.php

Gorman G. E.: Collecting Data Sensibly in Information Settings. W: 65th IFLA Council and General Conference, Bangkok, Thailand, August 20-28, 1999.
http://www.ifla.org/IV/ifla65/papers/004-120e.htm

Górny Mirosław: Czas jako ilościowa miara usług bibliotecznych. EBIB Nr 2/2002 (31).
http://ebib.oss.wroc.pl/2002/31/gorny.php

Janke Eberhard: Revising the German Special Library Statistics: A Quantity-to-Quality Initiative. W: INSPEL, Volume 31 No. 4, 1997.
http://www.ifla.org/VII/d2/inspel/97-4jane.pdf

Jazdon Artur: O ocenie i kategoryzacji bibliotek. EBIB Nr 8/2002 (37).
http://ebib.oss.wroc.pl/2002/37/jazdon.php

Kena Jenny: Performance Indicators for the Electronic Library. June 1998 [updated 1999].
http://members.ozemail.com.au/~jkena/perf.html

Kyrillidou Martha: An Overview of Performance Measures in Higher Education and Libraries. W: ARL Newsletter Issue 197, April 1998.
http://www.arl.org/newsltr/197/overview.html

Kyrillidou Martha, Blixrud Julia: Measuring the Changing Library Environment.
http://www.arl.org/stats/arlstat/context98.html

Lakos Amos: The 3rd Northumbria International Conference on Performance Measurement in Libraries and Information Services. Report. University of Waterloo, 1 November 1999.
http://www.carl-abrc.ca/projects/stats/PM3CARLsum99det.PDF

Lakos Amos: The State of Performance Measurement in Libraries: A Report from the 2nd Northumbria International Conference. W: ARL Newsletter Issue 197,April 1998.
http://www.arl.org/newsltr/197/perform.html

Lepik Aira, Liivamägi Toomas: Past decade - transforming measures and values in Estonian library practice. W: 69th IFLA General Conference and Council, Berlin, Germany, August 1-9, 2003.
http://www.ifla.org/IV/ifla69/papers/103e-Lepik_Liivamagi.pdf

Lluis Ma Anglada i de Ferrer: Wspólne narzędzia, wspólne doświadczenia. Ocena jakości w katalońskich bibliotekach akademickich. EBIB Nr 1/2002 (30).
http://ebib.oss.wroc.pl/2002/30/anglada.php

Measurements of Research Libraries. W: A Bimonthly Report on Research Library Issues and Actions from ARL, CNI, and SPARC. The Association of Research Libraries (ARL), 1996 - 2002.
http://www.arl.org/newsltr/meas.html

Osiewalska Anna, Osiewalski Jacek: Próba oceny efektywności kosztowej polskich bibliotek akademickich. EBIB Nr 3/1999.
http://ebib.oss.wroc.pl/arc/e003-05.html

Poll Roswitha: Managing service quality with the balanced scorecadr. W: 67th IFLA Council and General Conference Libraries and Librarians: Making a Difference in the Knowledge Age, Boston, USA, August 16-25, 2001.
http://www.ifla.org/IV/ifla67/papers/042-135e.pdf

Popa Doina: Romanian Public Libraries Situation. A Panoramic View of the Year 2001.
http://www.libecon.org/pdf/romanianpubliclibraries.pdf

Sidor Maria SERVQUAL w badaniach jakości usług bibliotecznych. Przegląd wybranej literatury. EBIB Nr 8/2000 (16).
http://ebib.oss.wroc.pl/arc/e016-04.html

Sokołowska-Gogut Anna Czy potrzebne są nam badania porównawcze? EBIB Nr 3/1999.
http://ebib.oss.wroc.pl/arc/e003-08.html

Statistics in Practice - Measuring and Managing. LISU (Library and Information Statistics Unit at Loughborough University) Occasional Paper No. 32, 2003. Edited by Claire Creaser, Papers from an international array of specialist contributors to the IFLA Satellite Conference, held at Loughborough University in August 2002.
http://www.lboro.ac.uk/departments/dis/lisu/statsinprac.html

Sumsion John, Ward Suzanne: The Next Generation of Performance Indicators. W: 61st IFLA General Conference - Conference Proceedings - August 20-25, 1995.
http://www.fh-potsdam.de/~hobohm/61-sumj.htm

Troll Denise A.: How and Why are Libraries Changing? W: Digital Library Federation, 2001.
http://www.diglib.org/use/whitepaperpv.htm

Winkworth Ian: Innovative UK Approaches to Measuring Service Quality. W: ARL Measuring Service Quality Symposium, Washington, D.C. October 20-21, 2000.
http://www.arl.org/libqual/events/Oct2000msq/papers/Winkworth/winkworth.html

Winkworth Ian: Performance Measurement of U.K. University Libraries. W: ARL Newsletter Issue 207, December 1999.
http://www.arl.org/newsltr/207/ukperfmeas.html

Wise Alicia: How can evaluation get us to the heart of learning in the electronic age? W: 67th IFLA Council and General Conference Libraries and Librarians: Making a Difference in the Knowledge Age, Boston, USA, August 16-25, 2001.
http://www.ifla.org/IV/ifla67/papers/119-141e.pdf

Oprac.: Lidia Derfert-Wolf, Bydgoszcz lipiec 2003

Badania efektywności bibliotek i statystyka biblioteczna - zasoby sieci// W: Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny] / red. naczelny Bożena Bednarek-Michalska. - Nr 8/2003 (48) wrzesień. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich KWE, 2003. - Tryb dostępu: http://www.ebib.pl/2003/48/derfert.php. - Tyt. z pierwszego ekranu. - ISSN 1507-7187