EBIB 
Nr 1/2002 (30), Jakość w bibliotekarstwie I. Teorie-projekty-kształcenie. Artykuł
  Poprzedni artykuł Następny artykuł  

 
Rozmiar: 77 bajtów Rozmiar: 77 bajtów Rozmiar: 77 bajtów Rozmiar: 77 bajtów


Lluis Ma. Anglada i de Ferrer
Dyrektor Konsorcjum Bibliotek Akademickich Katalonii

Wspólne narzędzia, wspólne doświadczenia

ocena jakości w katalońskich bibliotekach akademickich

Prezentacja

Rozmiar: 77 bajtów Rozmiar: 77 bajtów
Rozmiar: 45 bajtów

Plan

  • Wprowadzenie;
  • Prace przygotowawcze;
  • Wytyczne i proces oceny;
  • Ocena procesu oceny.

Hiszpania

  • Zmiany polityczne po roku 1975;
  • Przejście od systemu scentralizowanego do autonomii uniwersytetów;
  • Proces odnowy uniwersytetów w ciągu ostatnich 15 lat.

Katalonia

  • Autonomiczny region Hiszpanii;
  • Około 6.000.000 obywateli;
  • Własny język – kataloński;
  • System uniwersytecki obejmujący 8 uczelni państwowych i 3 prywatne;
  • Społeczność około 200.000 studentów;
  • 15.000 wykładowców i 7.000 pracowników administracyjnych.

Misja Konsorcjum Bibliotek Uniwersyteckich Katalonii (KBUK)

  • Poprawa jakości usług bibliotecznych dzięki współpracy.

Rozmiar: 45 bajtów
Rozmiar: 45 bajtów

Członkowie KBUK

Rozmiar: 45 bajtów
Rozmiar: 45 bajtów

KAJSU

  • KAJSU (Katalońska Agencja Jakości w Systemie Uniwersyteckim);
  • Założona w roku 1996;
  • Członkowie: 7 uniwersytetów państwowych i rząd kataloński;
  • Cele:
    • Poprawa jakości;
    • Promowanie oceny jakości;
    • Informowanie społeczeństwa o funkcjonowaniu uniwersytetów.

Nowa sytuacja uczelni - w połowie lat dziewięćdziesiątych

  • Wymagania dotyczące wiarygodności;
  • Koniec epoki zwiększania środków (1986-94);
  • Poszukiwanie jakości w wykorzystywaniu i poprawie istniejących zasobów;
  • Plany pilotażowe ocen jakościowych;

Sytuacja w Hiszpanii

  • Ogólnokrajowy plan oceny uniwersytetów:
    • Dydaktyka;
    • Badania naukowe;
    • Usługi i zarządzanie.
  • Ocena jakościowa bibliotek:
    • Uniwersytet w Salamance;
    • Politechnika w Walencji;
    • Uniwersytet w Valladolid.

Sytuacja w Katalonii

  • Udział w działaniach eksperymentalnych na szczeblu europejskim;
  • TQM na Uniwersytecie w Barcelonie;
  • Ocena jakości na Politechnice Katalońskiej.

"Słabe strony" pilotaży

  • Zastosowanie hiszpańskich modeli FQM bez wcześniejszych doświadczeń;
  • Brak danych empirycznych;
  • Brak szczegółowych wytycznych dla bibliotek.

Plan

  • Wprowadzenie;
  • Prace przygotowawcze;
  • Wytyczne i proces oceny;
  • Ocena procesu oceny.

Pierwsza decyzja: konieczna współpraca

  • KBUK (Konsorcjum Bibliotek Uniwersyteckich Katalonii) i Katalońska Agencja Jakości (Catalan Quality Agency);
  • 7 uczelni państwowych Katalonii;
  • Bibliotekarze i eksperci ds. jakości.

Cele

  • Promowanie oceny jakości jako narzędzia poprawy;
  • Opracowanie szczegółowej metodologii dla przeprowadzenia oceny i przygotowania personelu bibliotecznego do działań w zakresie poprawy jakości;
  • Porównywanie wskaźników lokalnych z wynikami innych krajów i ocena wyników.

Plan pracy

  • Uzgodnienia dotyczące celów i terminów;
  • Organizacja komisji głównej (17 osób);
  • Podkomisje robocze (2 osoby);
  • Akceptacja wytycznych;
  • Ocena wewnętrzna;
  • Ocena zewnętrzna.

Pierwsze decyzje

  • Model angielski czy model hiszpański?
  • Jedność dla jakości;
  • Skład komisji;
  • Waga danych empirycznych;
  • Cel – działania naprawcze, nie krytyka.

Plan

  • Wprowadzenie;
  • Prace przygotowawcze;
  • Wytyczne i proces oceny;
  • Ocena procesu oceny.

Wytyczne KBUK. Metodologia

  • Komisje wewnętrzne;
  • Łączenie analizy ilościowej i oceny jakościowej;
  • Przygotowanie członków komisji;
  • Komisja zewnętrzna;
  • Wspólna publikacja wyników.

Etapy oceny

  • Komisja wewnętrzna;
  • Raport wewnętrzny;
  • Publikacja raportu;
  • Komisja zewnętrzna:
    • Wywiady;
    • Wizyty;
    • Raport.
  • Raport końcowy i publikacja wyników.

Komisja wewnętrzna

  • Komisja uniwersytecka:
    • Przedstawiciele władz biblioteki (wicekanclerz i dyrektor biblioteki);
    • 3-4 pracowników biblioteki;
    • 3 profesorów;
    • 3 studentów.
  • Podkomisja (opcjonalnie):
    • 1 dla każdego rodzaju oferowanych usług bibliotecznych.

Komisja zewnętrzna

  • Wicekanclerze bibliotek uniwersyteckich;
  • Dyrektorzy bibliotek uniwersyteckich;
  • Jeden z profesorów danej uczelni, nienależący do władz uniwersyteckich;
  • Dwóch profesorów z innych uczelni;
  • Jeden bibliotekarz z innej uczelni.

Wytyczne KBUK. Struktura

  • Integracja biblioteki z uczelnią;
  • Procesy i sposoby komunikacji;
  • Zasoby;
  • Wyniki;
  • Dane empiryczne;
  • Słabe i mocne strony biblioteki;
  • Sugestie dotyczące poprawy działania.

Integracja biblioteki z uczelnią

  • Plan strategiczny dla biblioteki uniwersyteckiej;
  • Związek biblioteki z dydaktyką;
  • Związek biblioteki z badaniami naukowymi;
  • Związki biblioteki z użytkownikami.

Procesy i komunikacja

  • Organizacja biblioteki;
  • Procesy;
  • Oferta kształcenia na odległość.

Zasoby

  • Personel;
  • Budynki, wyposażenie, sprzęt;
  • Zbiory biblioteczne.

Wyniki

  • Zadowolenie użytkownika;
  • Skuteczność;
  • Wydajność pracy biblioteki.

Dane empiryczne

  • Dane statystyczne za lata 1995-2000;
  • 25 wskaźników jakości;
  • Badanie zadowolenia użytkowników.

Plan pracy

  • 1998: podstawowe uzgodnienia;
  • 1998-99: pisanie i akceptacja wytycznych, szkolenia członków komisji;
  • 1999: początek oceny wewnętrznej;
  • 2000: główny etap oceny jakości;
  • 2001: koniec ostatniej oceny zewnętrznej;
  • 2001-02: raport – synteza wyników.

Plan

  • Wprowadzenie;
  • Prace przygotowawcze;
  • Wytyczne i proces oceny;
  • Ocena procesu oceny.

Fakty

  • Pracowało 7 komisji wewnętrznych i 13 podkomisji;
  • Bezpośrednio zaangażowanych było ponad 150 osób;
  • Opracowane raporty mają 38 cm grubości;
  • Istnieje zasadnicza zgodność między raportami wewnętrznymi i zewnętrznymi.

Pozytywne skutki

  • Brak reakcji negatywnej ze strony pracowników bibliotek;
  • Ocena jakości generuje spontaniczne działania naprawcze;
  • Cały proces wykazał poprawę jakości dokonaną w ciągu ostatnich kilku lat.

Negatywne skutki

  • Niewielkie zaangażowanie społeczności uniwersyteckiej, mimo rozpowszechniania wyników oceny;
  • Pominięcie kilku kluczowych spraw (brak modelu FQM);
  • Wykryte problemy były już znane wcześniej.

Czego się nauczyliśmy?

  • Należy poprawiać i ujednolicać wykorzystywane dane statystyczne;
  • Poprawa jakości powinna być codziennym wysiłkiem, ocena jest tylko narzędziem;
  • Ewaluacja powoduje zmiany, ale ich przeprowadzenie pozostaje w gestii uniwersytetów (nie bibliotek).

Klucze do sukcesu

  • Udział personelu;
  • Zaangażowanie dyrektorów bibliotek;
  • Zaangażowanie całej uczelni;
  • Wsparcie profesjonalistów;
  • Regularne plany naprawcze.

Adresy

  • Consorci de Biblioteques Universitaries de Catalunya (CBUC);
  • Gran Capita 2-4, Edifici Nexus
    08034 Barcelona, Tel. 932056464, Fax 932056979.
  • E-mail: langlada@cbuc.es, http://www.cbuc.es/

Raporty dostępne pod adresami:

 http://www.bib.ub.es/bub/avalua/avalua.htm
 http://www.bib.uab.es/avaluacio/qavalua.htm
 http://www.upf.es/bib/cont2.htm?b=dalt1.htm&c=esq1.htm&d=/bib/coneixer/avalua/pral.htm

  Na początek
Rozmiar: 45 bajtów
Rozmiar: 77 bajtów Rozmiar: 77 bajtów Rozmiar: 77 bajtów Rozmiar: 77 bajtów



Wspólne narzędzia, wspólne doświadczenia : ocena jakości w katalońskich bibliotekach akademickich [Dokument elektroniczny] / Lluis Ma. Anglada i de Ferrer. - Wwa : KWE SBP. - EBIB ;2002 nr 30. - Tryb dostepu : http://www.ebib.pl/2002/30/anglada.php

 

Rozmiar: 77 bajtów Rozmiar: 77 bajtów