Opracowanie przedmiotowe dokumentów
z zakresu nauk ścisłych: matematyczno-przyrodniczych i technicznych.
Język haseł przedmiotowych KABA:
teoria, praktyka, przyszłość
Kazimierz Dolny, 20-22 września 2006

Poprzedni - Spis treści - Następny

            

Magdalena Olszewska
Joanna Siuda

Biblioteka Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie

atolszew@cyf-kr.edu.pl
atsiuda@cyf-kr.edu.pl

Wykorzystanie jhp KABA w katalogu komputerowym Biblioteki Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie
Use of Subject Indexing System (SIS) KABA in the computerized catalogue of the Library of the Pontifical Academy of Theology in Krakow

Słowa kluczowe

Biblioteka PAT - katalog komputerowy, środowisko akademickie - badania, jhp KABA - wykorzystanie, jhp KABA - popularyzacja

Keywords

PAT Library - computerised catalogue, academic environment - researches, Subject Indexing System KABA - use, Subject Indexing System KABA - popularization

Abstrakt

Celem referatu jest analiza sposobów wyszukiwania informacji bibliograficznych, ze szczególnym uwzględnieniem jhp KABA przez środowisko akademickie korzystające z katalogu komputerowego Biblioteki Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Rezultaty przeprowadzonej ankiety pozwolą ocenić stopień znajomości jhp KABA wśród studentów i pracowników naukowych i dostrzec istniejące problemy w tym zakresie. Wyciągnięte wnioski przyczynią się do popularyzacji tego języka oraz poprawy skuteczności wyszukiwania przedmiotowego w bazie PAT.

Abstract

The purpose of the following paper is the analysis of methods of queries for bibliographical information with the particular consideration of the use of Subject Indexing System (SIS) KABA by the scientific environment using the computerized catalogue in the library of the Pontifical Academy of Theology in Krakow. The results of the survey will allow evaluating the level of knowledge of the SIS KABA among the students and scientific personnel and determining existing problems in this field. Observations made will contribute to the popularisation of the system and rise of the effectiveness of the subject searches of the Academy’s databases.

 
 
 

Wstęp

Biblioteka Papieskiej Akademii Teologicznej z roku na rok pozyskuje coraz szersze grono użytkowników, gromadząc i wypożyczając często nieosiągalne gdzie indziej pozycje. Zasoby biblioteki są dostępne tak dla pracowników i studentów uczelni, jak i dla całego środowiska naukowego Krakowa i Polski, a nierzadko innych krajów. Pracownicy biblioteki starają się maksymalnie ułatwić dostęp do jej zbiorów, kładąc nacisk na jakość i szybkość uzyskiwanej informacji. Duże znaczenie ma tu wciąż postępujący proces komputeryzacji oraz ciągłe podnoszenie kwalifikacji zawodowych bibliotekarzy.
Biblioteka PAT nawiązuje do tradycji książnicy Wydziału Teologicznego Akademii Krakowskiej z 1397 r. W latach 1954-1974, decyzją władz państwowych, wydział ten przeniesiono do tworzonej wówczas Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Ostatecznie 8 grudnia 1981 r. Ojciec Święty Jan Paweł II powołał Papieską Akademię Teologiczną z siedzibą w Krakowie, z trzema wydziałami: teologią, filozofią i historią Kościoła. Od tego czasu rozpoczęła też działalność Biblioteka PAT, bazując częściowo na zbiorach Wyższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Krakowskiej. Obecnie zaliczana jest do grona najważniejszych bibliotek uczelni katolickich w Polsce, będąc zarazem największą biblioteką kościelną w Krakowie.

Biblioteka PAT składa się z biblioteki głównej, bibliotek wydziałowych, instytutowych i katedralnych. Posiada kilka działów: gromadzenia, opracowań - formalnego i rzeczowego, udostępniania, zbiorów specjalnych, czasopism i komputeryzacji. Zbiory biblioteki liczą obecnie 390 000 woluminów druków zwartych oraz 80 inkunabułów, ok. 5000 starodruków, 700 rękopisów, 3400 tytułów czasopism, także zagranicznych. Biblioteka posiada również zbiory mikrofilmów, mikrofisz, map, druków ulotnych, płyt, kaset magnetofonowych, magnetowidowych oraz CD-ROM-ów. Na miejscu dostępne są również zakupione oraz tworzone przez pracowników komputerowe bazy danych.

Ze strony internetowej Biblioteki PAT, poprzez przygotowane linki, czytelnik może uzyskać dostęp do wersji on-line czasopism naukowych polskich i zagranicznych oraz wydawanych w Krakowie czasopism katolickich, katalogów bibliotek naukowych, katolickich portali i serwisów internetowych. Księgozbiór biblioteki obejmuje wydawnictwa zwarte i ciągłe z zakresu teologii, filozofii, historii Kościoła, jak również szeroko rozumianej humanistyki - psychologii, pedagogiki, socjologii, sztuki, prawa, historii, dziennikarstwa itp. Dużą część wpływów stanowią zapisy testamentowe, dary osób prywatnych, w tym niezwykle cenny dla biblioteki księgozbiór przekazany przez Jana Pawła II oraz kardynała Stanisława Dziwisza.

Opracowanie dokumentów odbywa się przy użyciu dwóch systemów bibliotecznych - systemu MAK, a od 1997 r. VTLS. Według stanu na maj 2006 r. baza biblioteki liczy 61 920 opisów bibliograficznych, 81 296 haseł wzorcowych, 2266 rekordów zasobów wydawnictw ciągłych, 9202 rekordów egzemplarzy. Do informacji bibliograficznych można dotrzeć, korzystając także z zamkniętego w 1997 r. katalogu kartkowego. Z biblioteki korzysta 4828 zapisanych czytelników, w tym 419 pracowników naukowych, 4335 studentów oraz 74 innych użytkowników.

Opracowanie przedmiotowe w jhp KABA rozpoczęło się dla wydawnictw ciągłych we wrześniu 1999 r. Rok później zainicjowano opracowanie przedmiotowe druków zwartych, które od 2001 r. odbywa się w bazie NUKAT.

W Bibliotece PAT katalogowaniem przedmiotowym, w ramach oddziału opracowania rzeczowego, zajmują się 3 osoby, w bibliotekach instytutowych 2, a dalszych 5 osób bierze obecnie udział w szkoleniach przedmiotowych 1. stopnia. Od trzech lat bibliotekarze PAT uczestniczą w tworzeniu haseł wzorcowych jhp KABA.

Największym obecnie problemem biblioteki jest trudna sytuacja lokalowa, brakuje wolnej powierzchni magazynowej, miejsc dla czytelników i pracowników. Problem ten powinien zostać rozwiązany z chwilą oddania do użytku nowego gmachu biblioteki na terenie III Kampusu UJ w Krakowie-Pychowicach.

Omówienie wyników ankiety

Kilkuletnie doświadczenie pracowników Biblioteki PAT, opracowujących rzeczowo dokumenty w jhp KABA, skłoniło autorki niniejszego artykułu do podjęcia badań dotyczących sposobów wyszukiwania informacji bibliograficznych przez czytelników, ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania haseł przedmiotowyc

W tym celu autorki sporządziły ankietę zawierającą osiem pytań skierowanych do czytelników Biblioteki PAT (patrz Załącznik nr 1). Badania ankietowe zostały przeprowadzone w okresie 1-31 maja 2006 r. wśród czytelników Biblioteki Głównej PAT - studentów, pracowników naukowych, bibliotekarzy oraz innych osób korzystających z katalogu komputerowego. W miesiącu maju z czytelni i wypożyczalni korzystały 154 osoby. Na potrzeby badań rozdano 150 ankiet, wróciło 78 wypełnionych formularzy. Pierwsze pytanie kwestionariusza dotyczyło typów użytkowników. Okazało się, że ankietę wypełniło 64 studentów, 5 pracowników naukowych, 5 bibliotekarzy i 4 innych użytkowników. Procentowy udział poszczególnych kategorii czytelników, wziętych pod uwagę w ankiecie, odpowiada zasadniczo podobnemu udziałowi czytelników zapisanych do biblioteki. Wydaje się więc, że próba została dobrana prawidłowo.
Odpowiedź na następne pytanie, związane z częstotliwością korzystania z katalogów - komputerowego i kartkowego, potwierdziła przypuszczenie, że większość czytelników (ok. 90%) korzysta z katalogu komputerowego. Wynika to w dużej mierze z faktu zamknięcia katalogu kartkowego. Począwszy od 1998 r. wszystkie nowo nabyte pozycje są wprowadzane wyłącznie do bazy komputerowej.
Kolejne zagadnienie ankiety: Jakie rodzaje wyszukiwania stosuje Pan/Pani, korzystając z katalogu Biblioteki PAT? porusza temat rodzajów wyszukiwania stosowanego przez czytelników korzystających z katalogu komputerowego. Odpowiedzi na pytanie nr 3 sformułowane zostały w postaci testu wyboru. Czytelnik mógł zaznaczyć opcje: często, rzadko, wcale w każdej z 4 kategorii wyszukiwawczych (autor, tytuł, słowa kluczowe, hasła przedmiotowe). Słowo kluczowe w katalogu komputerowym Biblioteki PAT oznacza każde słowo mogące się pojawić w treści opisu bibliograficznego w strefach: autor, tytuł, adres wydawniczy, hasło przedmiotowe, uwagi.
Problematykę tę ilustrują wykresy nr 1a i 1b.

Wykres nr 1a odzwierciedla liczbę ankietowanych osób, które zadeklarowały wyszukiwanie za pomocą interesujących autorki kryteriów (autor, tytuł, słowa kluczowe, hasła przedmiotowe), udzielając pozytywnych odpowiedzi często, rzadko; odpowiedź wcale nie była brana pod uwagę przy zliczaniu danych.

Wykres nr 1b ilustruje procentową zawartość pozytywnych odpowiedzi często, rzadko udzielonych przez te osoby według wyżej wymienionych kryteriów.

Wykres 1. Wyniki pytania nr 3 ankiety - stosowane rodzaje wyszukiwań.

a) dane według liczby użytkowników

b) dane według deklarowanej liczby wyszukiwań

Z uzyskanych informacji, zilustrowanych wykresem nr 1a, wynika, że najczęstszym sposobem wyszukiwania, stosowanym zarówno przez studentów, pracowników naukowych, bibliotekarzy, jak i innych użytkowników jest wyszukiwanie poprzez autora (83%) i tytuł (75%). Dużo rzadziej poprzez słowa kluczowe (23%) i hasła przedmiotowe (32%).

Wykres nr 1b, zliczający pozytywne odpowiedzi - często, rzadko - ankietowanych czytelników, przedstawia następujące dane:

  • według kryterium autor - 30,5% (w tym 27% często i 3,5% rzadko)
  • według kryterium tytuł - 27% (w tym 23,4% często i 3,6% rzadko)
  • według kryterium słowa kluczowe - 19% (w tym 7% często i 12% rzadko)
  • według kryterium hasła przedmiotowe - 23,5% (w tym 11% często i 12,5% rzadko)

Wskazuje to na mniejszą popularność wyszukiwania według słów kluczowych i haseł przedmiotowych, której przyczyny zostaną omówione przy analizie kolejnych punktów ankiety.
Początkowo autorki referatu miały ograniczyć się jedynie do przeprowadzenia omawianej ankiety, jednakże uzyskanie w miarę obiektywnej informacji wymagało także szczegółowych danych statystycznych. W związku z tym dział komputeryzacji BJ udostępnił autorkom referatu dane statystyczne z tego okresu dotyczące sposobów wyszukiwania informacji w bazie PAT (patrz Załącznik nr 2). Dane te zostały zebrane dzięki filtrowi, który zsumował liczbę wyszukiwań według poszczególnych kryteriów, założonemu na komputery dostępne dla czytelników oraz na wyszukiwania zewnętrzne, poprzez nakładkę na system VTLS/VIRTUA dostępną ze stron WWW (Chameleon).

Wykres 2.

Miesięczna statystyka systemu VTLS/VIRTUA - stosowane rodzaje wyszukiwań.
Dane według liczby wyszukiwań.

Dzięki filtrowi możliwe było uzyskanie całkowitej liczby wyszukiwań w bazie PAT w okresie 1-31 maja 2006 r., co pozwoliło, z uwagi na obiektywność danych komputerowych, zweryfikować wyniki samej ankiety. Okazało się, że istnieją rozbieżności między danymi uzyskanymi z przeprowadzonej ankiety a danymi z serwera, na którym znajduje się katalog komputerowy Biblioteki PAT. Dane komputerowe biorą pod uwagę również wyszukiwania zewnętrzne, np. pracowników innych bibliotek, poszukujących danych bibliograficznych, osób z całej Polski i zagranicy, do których nie mogła dotrzeć ankieta.

Widać to szczególnie podczas analizy danych wykresów nr 1b i nr 2, przy kryteriach wyszukiwania poprzez tytuł, słowa kluczowe, hasła przedmiotowe. Ankietowani czytelnicy (Wykres nr 1b), aż 42,5%, deklarowali wyszukiwanie poprzez słowa kluczowe i hasła przedmiotowe, natomiast analiza danych komputerowych (Wykres nr 2) wykazała, że liczba tych wyszukiwań jest znacznie niższa (21%), natomiast zdecydowana większość (48%) wyszukiwań dotyczyła kryterium tytuł.

Rozbieżności te mogą wynikać ze zróżnicowania typów użytkowników, tych, którzy wypełnili ankietę, oraz tych „wirtualnych”, ujętych w danych komputerowych.
Jest to również efekt niechęci ankietowanych do przyznania się, jak rzadko korzystają zarówno ze słów kluczowych, jak i haseł przedmiotowych, a także niedostatecznej znajomości sposobów zadawania pytań do bazy katalogowej. Analizując dane z ankiet, zawsze trzeba zakładać ich subiektywizm, dlatego, mając to na uwadze, autorki referatu skorzystały z niezależnych danych komputerowych.

Interesujące odpowiedzi przyniosło pytanie nr 4: Jak często hasła przedmiotowe pozwalają dotrzeć do poszukiwanej informacji? Okazało się, że zdecydowanie negatywny wynik dotyczył tylko 13 z 78 ankietowanych. 37% respondentów dotarcie do informacji w pełni satysfakcjonowało, natomiast największa grupa ankietowanych - 47%, docierała do informacji rzadko. Może to wynikać z nieumiejętności posługiwania się jhp KABA, nieznajomości zasad i gramatyki języka oraz stopnia jego skomplikowania. Nie docierają do informacji tą drogą przede wszystkim pracownicy naukowi.

Pytanie to potraktowane zostało pomocniczo, dla przeanalizowania skuteczności wyszukiwania za pomocą jhp KABA, co pozwoliło wykazać, czy przygotowywana instrukcja wyszukiwania przedmiotowego jest potrzebna i znajdzie zastosowanie w praktyce. Zagadnienie pertynencji nie stanowi zasadniczej tematyki niniejszego referatu, przede wszystkim ze względu na niewystarczającą ilość danych. Jednak wydaje się celowe nawiązanie do tego problemu, np. w kolejnym artykule.

Tu warto jedynie wspomnieć o zjawisku korelacji (patrz Załącznik nr 3) zachodzącym pomiędzy wyszukiwaniem przez słowa kluczowe i JHP KABA równej 0,34 (na poziomie istotności 0,0017). Oznacza to, że osoby wyszukujące informacje za pomocą jhp KABA, stosują również wyszukiwanie poprzez słowa kluczowe. Korelacja między wyszukiwaniem za pomocą haseł przedmiotowych (pytanie 3 – hasła przedmiotowe) a docieraniem do oczekiwanej informacji (pytanie 4) jest równa 0,47 (0,0000) natomiast korelacja wyszukiwania poprzez słowa kluczowe (pytanie 3 – słowa kluczowe) a odnajdywania pożądanej informacji (pytanie 4) wynosi 0,31 (0,0051). Z powyższych danych można wywnioskować, że użytkownik korzystający często z haseł przedmiotowych i słów kluczowych otrzymuje potrzebną informację.

Uzyskane odpowiedzi na dalsze trzy punkty ankiety dotyczące instrukcji i szkoleń przedmiotowych miały pokazać, co można zrobić, jakie środki należy przedsięwziąć w celu poprawy skuteczności wyszukiwania przedmiotowego i popularyzacji jhp KABA w środowisku naukowym.

Większość ankietowanych wskazała na konieczność opracowania instrukcji wyszukiwania przedmiotowego. Najprzydatniejsze, z punktu widzenia czytelników, byłoby umieszczenie jej na stronie katalogu Biblioteki PAT. Taka instrukcja (Załącznik nr 4) została przez autorki referatu opracowana i od końca maja jest dostępna w zakładce Pomoc - Wyszukiwanie – Przedmiotowe. Starano się tam możliwie jak najprościej i w dużym skrócie, co w wypadku jhp KABA nie jest najłatwiejsze, zasygnalizować sposób dotarcia do informacji za pomocą tego języka.

Podobna instrukcja w formie drukowanej została umieszczona przy stanowiskach komputerowych przeznaczonych dla czytelników. Informacje zawarto w jednostronicowym dokumencie, aby nie zniechęcać natłokiem wiadomości, a zachęcić czytelników do korzystania z tej formy pomocy.

Ciekawe odpowiedzi przyniosło pytanie o szkolenia z zakresu korzystania z haseł przedmiotowych jhp KABA. Ponad połowa ankietowanych studentów chętnie uczestniczyłaby w nich (kilkoro „po sesji”). Może to wynikać z faktu, że język ten jest niewystarczająco omawiany, zarówno podczas zajęć w programie studiów, jak również lekcji bibliotecznych organizowanych przez Bibliotekę PAT. Praktycznie rzecz biorąc, absolwent przez cały tok studiów nie otrzymuje żadnej informacji na temat takiego narzędzia pracy, jakim jest jhp KABA. Wydaje się to być ze szkodą dla prac naukowych, zubaża dostęp do informacji, nie pozwalając wykorzystać wszystkich dostępnych źródeł.

Wyniki ankiety ujawniły również, że duże problemy z wyszukiwaniem informacji za pomocą jhp KABA mają pracownicy naukowi, ale, niestety, nie wykazują chęci wzięcia udziału w szkoleniach przedmiotowych. Na ten problem autorki, jak na razie, nie potrafiły znaleźć recepty.

W ostatnim punkcie kwestionariusza poproszono o sugestie czytelników na temat sposobów, które przyczyniłyby się do poprawy skuteczności wyszukiwania przedmiotowego. Odpowiedzi na to pytanie udzieliła tylko połowa ankietowanych. Przede wszystkim zwracano uwagę na tak podstawowy problem, jak liczba komputerów przeznaczonych dla czytelników. Użytkownik oczekuje, że przychodząc do biblioteki, otrzyma dostęp do informacji szybko, ostatnimi czasy przede wszystkim drogą elektroniczną. Ograniczenia sprzętowe są tu poważną przeszkodą. Możemy jednak z przyjemnością stwierdzić, że Biblioteka PAT kładzie nacisk na komputeryzację, tak że w chwili obecnej mamy 10 komputerów przeznaczonych dla czytelników, spełniających najnowsze wymogi techniczne, choć i tak czytelnicy zgłaszają większe zapotrzebowanie.

Dwie z ankietowanych osób (bibliotekarze) zwróciły nam uwagę na zasadność katalogowania przedmiotowego przez specjalistów dziedzinowych. Taka możliwość jest przez nas brana pod uwagę. Niestety, ze względu na małą liczbę pracowników działu opracowania rzeczowego, a dużą różnorodność zbiorów trudno w chwili obecnej przeprowadzić taki podział. Być może tę sytuację zmieni przeprowadzka do nowego gmachu i powiększenie kadry bibliotecznej.

Kilka odpowiedzi, głównie pracowników naukowych, sugerowało uproszczenie katalogu przedmiotowego, wskazując na katalogi innych bibliotek, opracowujących dokumenty w systemie MAK, np. Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum.

Pojawiały się też zdania świadczące o całkowitej nieznajomości tematu, np. jeden z ankietowanych studentów sugerował rozgraniczenie haseł polskich od zagranicznych w indeksie przedmiotowym.

Większość krytycznych uwag dotyczyła stopnia skomplikowania terminologii, niewłaściwego brzmienia hasła głównego (pola 1XX), długości haseł przedmiotowych jhp KABA. Czytelnicy, przede wszystkim studenci, zwracali uwagę na jego sztuczność, przez co mieli problemy z dotarciem do właściwej informacji. Często po kilku nieudanych próbach wpisania hasła poddawali się, rezygnując z wyszukiwania tą drogą. Teraz na przykład, żeby odnaleźć właściwe dokumenty dotyczące Jana Pawła II, trzeba przebrnąć w naszej bazie przez 66 ekranów, a to najczęściej zniechęca użytkowników. Być może należałoby wskazać im drogę uzyskiwania informacji za pomocą wyszukiwania zaawansowanego, przy użyciu operatorów boolowskich, na przykład w trakcie proponowanych szkoleń. Takie wyszukiwanie znacznie przyspiesza dotarcie do właściwej informacji.

Także ukazywanie się terminów w indeksie w kolejności alfabetycznej powoduje, że hasła obejmujące jedną tematykę pojawiają się w różnych miejscach, przewijając się przez kilka ekranów, np. „Teologia” jest przeplatana „Teologią dogmatyczną”, „Teologią duchowości”, „Teologią pastoralną” itp.; skutkuje to niedotarciem do pełnej informacji.

Uwagi końcowe

Przeprowadzona przez autorki referatu ankieta, po przeanalizowaniu jej danych, wskazała przede wszystkim na konieczność podjęcia kroków celem spopularyzowania jhp KABA wśród wszystkich typów czytelników Biblioteki PAT, a więc sporej części środowiska naukowego Krakowa. Osiągnięciu tego celu może służyć instrukcja umieszczona na stronach WWW naszej biblioteki, a także jej wersja drukowana dostępna bezpośrednio dla czytelników. Ale jest to tylko część tego, co możliwe byłoby do zrobienia dla upowszechnienia tego języka oraz poprawy skuteczności wyszukiwania przedmiotowego w bazie PAT.

Należałoby zwrócić uwagę na wprowadzenie informacji o jhp KABA w toku studiów, np. przy okazji zajęć z metodyki pracy naukowej, jako wiadomości o narzędziu docierania do źródeł pomocnych choćby przy pisaniu pracy magisterskiej.

Dobrze też byłoby zachęcić pracowników dydaktycznych do wzięcia udziału w szkoleniach dotyczących haseł przedmiotowych, gdyż to oni mają bezpośredni wpływ na jakość prac studentów. Umiejętność wykorzystania każdego możliwego obecnie dostępu do informacji ma niebagatelne znaczenie dla rozwoju nauki w Polsce.

Czy środowisko naukowe PAT korzysta z jhp KABA w wyszukiwaniu informacji bibliograficznych? Tak, ale nie w stopniu wykorzystującym wszystkie jego możliwości, nie w pełni. Wskazują na to wyniki przeprowadzonej przez nas ankiety oraz dane komputerowe zachowań informacyjnych użytkowników. Naszym zdaniem rola bibliotekarza polega na dążeniu do poprawy tej sytuacji, a przede wszystkim ułatwieniu czytelnikowi pracy z hasłami przedmiotowymi, nauczeniu go posługiwania się nimi w stopniu umożliwiającym samodzielną, efektywną pracę.

Nie powinniśmy o tym zapominać, my - bibliotekarze tworzący i korzystający z jhp KABA - język ten ma służyć przede wszystkim czytelnikowi.

Załącznik nr 1

Ankieta dotycząca wykorzystania haseł przedmiotowych przez użytkowników katalogu komputerowego Biblioteki PAT

1. Jest Pan/Pani

studentem pracownikiem naukowych bibliotekarzem inne

2. Jak często korzysta Pan/Pani?

  • z katalogu komputerowego często rzadko wcale
  • z katalogu kartkowego często rzadko wcale

3. Jakie rodzaje wyszukiwania stosuje Pan/Pani, korzystając z komputerowego katalogu Biblioteki PAT?

autor często rzadko wcale
tytuł często rzadko wcale
słowa kluczowe często rzadko wcale
hasła przedmiotowe często rzadko wcale

4. Jak często hasła przedmiotowe pozwalają dotrzeć do poszukiwanej informacji?

często rzadko wcale

5. Czy instrukcja dotycząca wyszukiwania według haseł przedmiotowych pomaga Panu/Pani w korzystaniu z katalogu komputerowego?

tak nie nie wiem

6. Czy taka instrukcja powinna ukazywać się na stronie internetowej Biblioteki PAT?

tak nie nie wiem

7. Czy wziąłby Pan/Pani udział w szkoleniu na temat sposobu korzystania z haseł przedmiotowych?

tak nie nie wiem

8. Co biblioteka mogłaby zrobić, aby poprawić skuteczność wyszukiwania przedmiotowego?

..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................

Załącznik nr 2

Dane statystyczne dotyczące sposobów wyszukiwania informacji w bazie Biblioteki PAT

  OPAC
Boolean
OPAC
Browse
OPAC
Keyword
OPAC
Auth
Heading
Total
Anywhere  107 (4%) 107 (100%)
Author 6902 (33,1%)702 (26,3%)27 (25,2%)7631 (100%)
Boolean1018 (100%)   1018 (100%)
Journal Title 26l (1,3%)  261 (100%)
Subject 3419 (16,4%)264 (9,9%)46 (43,0%)3729 (100%)
Title 10 116 (48,6%)1440 (53,9%)32 (29,9%)11 588 (100%)
Z Scarch 23 (0,1%) 2 (1,9%)25 (100%)

Załącznik nr 3

Korelacje

  Pyt3_autor Pyt3_tytul Pyt3_sl_klucz Pyt3_JHP Pyt4
Pyt3_autor   0,4789
(0,0000)
0,0567
(0,6217)
0,1871
(0,1010)
0,1708
(0,1349)
Pyt3_tytul 0,4789
(0,0000)
  -0,0754
(0,5118)
0,0569
(0,6209)
-0,1798
(0,1153)
Pyt3_sl_klucz 0,0567
(0,6217)
-0,0754
(0,5118)
  0,3496
(0,0017)
0,3142
(0,0051)
Pyt3_JHP 0,1871
(0,1010)
0,0569
(0,6209)
0,3496
(0,0017)
  0,4708
(0,0000)
Pyt4 0,1708
(0,1349)
-0,1798
(0,1153)
0,3142
(0,0051)
0,4708
(0,0000)
 

Korelacje
(Liczba ankiet)
Poziom istotności

Załącznik nr 4

Tekst instrukcji wyszukiwania przedmiotowego

 

SZUKAJCIE, A ZNAJDZIECIE

INDEKS HASEŁ PRZEDMIOTOWYCH, CZEMU SŁUŻY i JAK SIĘ NIM POSŁUGOWAĆ

Hasło przedmiotowe pozwala dotrzeć do tematu poruszanego w książce. Może to być konkretna osoba, sytuacja, obszar geograficzny, instytucja, dziedzina naukowa, religia itp. Język ten ma określoną gramatykę, która postaramy się przybliżyć Ci w tej instrukcji.

Hasła przedmiotowe mogą być proste:
    Teologia moralna.
    Islam.

lub złożone:
    Kościół katolicki - Polska - 20 w.
    Faustyna Kowalska (św. ; 1905-1938) - biografia.

Hasła z indeksu przedmiotowego czytamy od tyłu, np. biografii jezuitów szukamy pod hasłem:
    Societas Jesu - biografie.

a historii Kościoła katolickiego pod hasłem:
    Kościół katolicki - historia.
    Kościół katolicki - 16 w.

Jeśli szukasz informacji na temat papieża Jana Pawła II, wpisujesz hasło:
    Jan Paweł II
Otrzymasz informacje dotyczące Jego życia:
    Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) - biografia.
    Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) - śmierć i pogrzeb.
całości twórczości:
    Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) - krytyka i interpretacja.
    Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) - poezje.

poszczególnych dzieł:
    Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) - Evangelium Vitae.
pielgrzymek:
    Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) - podróże.
    Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) - podróże - Polska - Częstochowa.

dorobku naukowego:
    Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) - nauczania.
    Jan Paweł II (papież ; 1920-2005) - wkład do pojęcia cierpienia.

Aby przejść do listy książek dotyczących poszukiwanego tematu, należy kliknąć na wybrane hasło i zakładkę ZOBACZ.

Znaki [-] i [+] w indeksie oznaczają:
[-] odsyłacz typu „zobacz” odnoszący się do konkretnego hasła, przy którym zgrupowane są książki
[+] odsyłacz typu „zobacz też” odnoszący się do terminów pokrewnych, związanych z wyszukiwanym tematem

Jeśli nie jesteś pewien, jakiego terminu użyć, hasło przedmiotowe dzięki odsyłaczom doprowadzi Cię do właściwej pozycji w indeksie, np. wpisując
    Dominikanie
na ekranie pojawi się hasło
    [-] Dominikanie
oznaczające, że termin ten nie jest stosowany w języku haseł przedmiotowych. Wchodząc do hasła (klikając dwa razy), otrzymamy termin
    Ordo Fratrum Praedicatorum
czyli rekord wzorcowy, przy którym pojawi się liczba książek związanych z tym tematem.

Bibliografia

[1] BEDNARCZYK, J. Biblioteka Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie - zarys działalności. Analecta Cracoviensia T. XXX-XXXI, (1998-1999), s. 425-433.

[2] BEDNARCZYK, J. Działalność Biblioteki Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Notes Biblioteczny 2001, nr 1/195, s. 1-14.

[3] WOŹNIAK, J. Jakość w opracowaniu rzeczowym zbiorów bibliotecznych. In Biuletyn EBIB [on-line]. 2002 nr 2(31) [dostęp 10 sierpnia 2006]. Dostępny w World Wide Web: http://ebib.oss.wroc.pl/2002/31/wozniak.php.

[4] GURDAK, D., SIUDA, J. Czytelnia czasopism Biblioteki PAT. FIDES Biuletyn Bibliotek Kościelnych 2002, nr 1/14, s. 104-120.

[5] SIUDA, J. Uwagi na temat zastosowania jhp KABA w opracowaniu rzeczowym wydawnictw ciągłych w katalogu komputerowym Biblioteki Głównej PAT. FIDES Biuletyn Bibliotek Kościelnych 2001, nr 1-2(12-13), s. 83-96.

[6] Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie [on-line]. Biblioteka Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie [dostęp 10 sierpnia 2006]. Dostęp w World Wide Web: http://www.pat.krakow.pl/biblioteka.

            

Poprzedni - Spis treści - Następny

(C) 2006 EBIB

            Wykorzystanie jhp KABA w katalogu komputerowym Biblioteki Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie / Magdalena Olszewska, Joanna Siuda // W: Opracowanie przedmiotowe dokumentów z zakresu nauk ścisłych: matematyczno-przyrodniczych i technicznych. Język haseł przedmiotowych KABA: teoria, praktyka, przyszłość. Kazimierz Dolny, 20-22 września 2006 roku. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, K[omisja] W[ydawnictw] E[lektronicznych], Redakcja "Elektronicznej Biblioteki", 2006. - (EBIB Materiały konferencyjne nr 15). - ISBN 83-921757-6-X. -Tryb dostępu : http://www.ebib.info/publikacje/matkonf/kaba/olszewska_siuda.php